جمع، جملا ۽ جمالا
جتي ڪٿي ضرب، ونڊ ۽ جمع جون ڳالھيون ڳائجن پيون، جتي به ٻه ماڻهو جمع ٿين ٿا اتي ڪا نه ڪا اھڙي ڳالھ ضرور چوري وڃي ٿي جنھن ۾ جھلڪ مھانگائي جي نظر اچي ٿي ۽ ان تي حيرت ۽ بد نظمي، ان سان گڏ ٻئي ھٿ مٿي تي جھليو ڪئين جھونا ڳجھارتون ڏيو وڃن ٿا، اصل ۾ ڳالھه ته وڏي ڪريو پيا وڃن پر سمجهه ۾ بنھ نٿي اچي، ڇو جو ذھن سوچڻ جي سگهه وڃائي ويٺو آھي، نفانفسي جي نجاست ۽ مناسب حڪمت عملي جي کوٽ سون کرن کوٽن کي کاري ڇڏيو آھي، ھٿ ٽنگڻ وارن کي وري ٽنگو ٽالي ڪري ٽنگيو پيو وڃي، مفت خورن مڪالن جا مڪر پنھنجي جڳهه تي پر پاڙيسري پيٽ پالڻ وارا پنڻ پري نظر پيا اچن، وڏو ڪو جمالو ڳائجي پيو، جڏھن تازو تولو مولو ڪنھن سياسي جلسي مان اھڙا جملا رٽي ياد ڪري وريا ته صبح ٿيڻ ئي شرط خالو واري ھوٽل تي اچي رٽڻ لڳا، سامھون سرمائي سائين گھٽي مان گذري رھيو ھو، ٻڌڻ شرط ھڪل ڪري چيائين ڇورا ڏاھا ٿيو اسان کي به ائين لکاني لڪڙ ۾ ھڻين ويو، وٺي جو اھڙا جملا ياد ڪري سڄي سنگت کي جمع ڪري جمالا پڙھايائين، مٿان وري صابو شوقين ۽ ڊڳر منڊو گڏجي اچي اھڙيون تقريرون ڪيائون بچيل سوجھرو به هلندو ٿيو، اڃان تائين اسان پير تي واپس ڪو نه بيٺاسين، وڏا ڏچا اٿئو، ڳالھيون ڳائڻ سان ڪجهه نٿو ٿئي، جيڪي اھڙيون گفتگو ڪن ٿا اھي پاڻ ٺڳين جا ماھر آھن، اسان به يار سڀ ڌنڌا ڪياسون، پير به ٿياسين، صوفي بڻياسين، عطائي ڊاڪٽرن وانگر دوربينيون کڻي وري ڪلينڪ ۾ منشيات جو ڪاروبار ڪيوسون، پر اسان وارا پاٽنر اسان کي مورچو ٺاھي مال ميڙي ھليا ويا، اسين اتي ئي اتي رهياسين، بس ھتي ھر ڳالهه ۾ ڪميشن لڳي پئي آهي، ٻٽاڪن سٽاڪن ۾ سٽاء بلڪل ڪونهي، متان کريا آهيو، رڪشا به چون ٿا بند پيا ٿين، صالو واري گڏھ بيٺي اٿوَ، بس گاڏو ڪنھن کان ڇڪي گهلي اچو، مون ته يار گھر جا گاڏا ڇڪي ڇڪي چيلهه به چٻي ڪري ڇڏي آھي، ڪرڻ لاءِ ڪجهه ڪونھي بس ڦوڪون ۽ ڦوھارا لفظن جو ڀريون ڇوڙيو ڇڏين، اسان واري ماسي سڀاڳي به ھاڻي حوصلو ھاري ويٺي آھي، اڳي ته ڪڻڪ جي کرن ۾ سائين لکاني سان نڪري پوندي هئي ھاڻي اھڙو حال نٿا ڏسون، خالو ھوٽل تي لڳي ويو گراھڪ جي نٿا اچن تڏهن به پاڻ چانهه ڪاڙھي پيو پئي، باقي جملن کي جمع ڪري جمالا پڙھڻ وارا وقت گذري ويا.