هڪڙو انڌو، ٻيو گُهمي کيڙيءَ ۾
جڏھن سج جي روشني هلڪي ٿيندي ويندي آهي، ته ھر طرف انڌيرو ڇانئجي ويندؤ آھي ۽ ھر ڪو چوندو يار رات ڪاري ٿي وئي يعني اونداهي اونداهي، پوءِ ڪو متبادل روشنيءَ جو بندوبست ضروري ڪيو ويندو آهي، آڳاٽي زماني ۾ وڏي باهه ٻاري روشني ڪئي وينددي ھئي خاص ڪري مسافر ماڻھو يا مالوند مارو جيڪي جنھگ ۾ يا سفر ۾ نڪتل ھوندا ھئا، باقي ٻھراڙين ۾ مٽيءَ جي تيل جا ڏيئا وغيره روشن ڪيا ويندا ھئا ۽ امير ماڻھو شمعدان روشن ڪندا ھئا، ائين پوءِ لائيٽ بجلي جو دؤر وريو جنريٽر ۽ شمسي توانائي جو رواج وڌيو، ھر طرف مصنوعي روشني رات کي به روشن ڪري ڇڏيو ۽ انسان رات جو آرام ڪرڻ جي بدران روشنين ۾ جاڳڻ کي پسند ڪرڻ لڳا، انساني عادتون تبديل ٿينديون ويون، ڏينهن وارا ڪم رات جو ۽ رات وارا ڪم ڏينھن جو ٿيڻ لڳا، ھر طرف نوان نوان رواج ۽ نظام لاڳو ٿي ويا، ٻين کاڌي پيتي جي شين وانگر سج جي روشنيءَ به شمسي توانائيءَ جي نالي سان ذخيره ٿيڻ لڳي، وري وسڪاري جي صورت ۾ کنوڻ ۽ آسماني روشني وڌيڪ جوھر ڏيکارڻ لڳي، ائين آسمان تان ھيٺ زميني سفر ڪندي رھي، ان سان جاني ۽ مالي نقصان ٿيڻ لڳا، ڪنھن چيو ته اھو ڏوهه شمسي توانائيءَ وارن جو آھي، ڪنھن وري ڏوهه موبائل فونن جي بيجا استعمال تي ھنيو ليڪن جيترا وات اوتريون تشريحون يقينن ٿيڻيون آهن.
ھاڻي اچون ٿا ان اونداهي ۽ نابينا پن تي، نابينا پن جسماني، خارجي ۽ داخلي سان گڏوگڏ معاشرتي، ماحولياتي، روحاني، اخلاقي ۽ تربيتي به ٿيندو آهي، جتي روشني نه ھئڻ جي ڪري اُهي سڀ نقصان ڀوڳڻا پوندا اتي اُن جي لپيٽ ۾ سڄي انسانيت اچڻ يقيني آھي، اھڙي اندهيري جي انڌي پن ۾ جيڪڏھن ھمراهه ڪم ڪري بغير روشنيءَ جي، ته ھاڃيڪار ثابت ٿيڻ نصيب نه پر نابينا پن سڏائيندو، ائين جيڪڏھن عقل جو انڌو ڏاھپ جو ڌڄيون ڌارو ڌار ڪندو، وقتي ڌنار رڙيون زور سان ڪرڻ سان گڏ روشني عقل ۾ آڻڻ جي ھر ممڪن ڪوششون وٺندو، ائين علم کان وانجھيل نابينا نقلي علم جوڙيندو ته سياڻا ماٺ ڪو نه ڪندا ضرور پنھنجي حال سارو ھٿ ھڻندا، ائين جيڪڏهن معاشري ۽ سماج بدڪاري ۽ بدي جو اونداهو انڌيرو نمودار ٿيندو ته سچائي ۽ خير جا پارکو ولولا جاکوڙي جاري رکندا، ايستائين جيستائين روشني معاشري کي روشن نه ڪري، نه ته انڌا زرخيز ۽ آباد زمينون ڇڏي بنجر ۽ کيڙي ۽ کڙن ۾ وچڙي وڃي اونڌي منھن ڪرندا نه ته ٻيو ڇا ڪندا.