هر ڪو ليکڪ ساراهه چاهي ٿو تنقيد کيس ڪباب ۾ هڏي لڳندي آهي….. ڀڳوان نردوش
سوال: نانءُ ولديت سميت ؟
ڀڳوان نردوش: ڀيمن ڪمومل هوتچنداڻي
سوال: جنم جي تاريخ ۽ جنم جو هنڌ.؟
ڀڳوان نردوش: 13 آڪٽوبر1942ع
سوال: ادبي نانءُ؟
ڀڳوان نردوش: ڀڳوان نردوش
سوال: تعليم/نوڪري/پيشو.؟
ڀڳوان نردوش: ايم اي، بي ايڊ، سپروائيزر ۽ وائس پرنسپال طور ايم جي هاءِ اسڪول مان فارغ ٿيل.
سوال: لکڻ جي شروعات سال ۽ مهينو؟
ڀڳوان نردوش: 1965ع کان لِکڻ جي شروعات ڪئي .
سوال: ادبي استاد؟
ڀڳوان نردوش: سدا حيات ڊاڪتر لَکمي چند پريم. بڙودا.
سوال: ڪنهن کان متاثر ٿي لکڻ شروع ڪيو؟
ڀڳوان نردوش: ارجن حاسد جي شاعريءَ پڙهي لِکڻ جو شوق جاڳيو.
سوال: ڪهڙيون شيون/ڳالھيون اوهان کي لکڻ لاءِ اتساهينديون آهن؟
ڀڳوان نردوش: غريبن مسڪينن جا ڏک سماج جون رسمون، ماڻھن جي نيت، بد نـيت، دغا بازن کان چتاءُ ڏيڻ، ستن جي ساراھ لاءِ لِکڻ شروع ڪيو.
سوال: پهرين تخليق ڪڏهن ۽ ڪٿي ڇپي؟
ڀڳوان نردوش: ھير پونا مھا راشٽر جي ادبي ميگزين ۾ 1945ع
سوال: ڪھڙين اخبارن ۽ رسالن ۾ ڇپيا/ڇپيون آهيو؟
ڀڳوان نردوش: هندواسي ممبئي، ڪونج، ادبي چمن، باغ بهار احمدآباد، رھاڻ، راجسٿان،،پوپٽرا، سنڌوءَ جوت Ncpsl، مهڪ، رچنا آديپور، سنڌيا سنڌ، هلالِ پاڪستان وَغير ه.
سوال: ڪھڙين صنفن ۾ لکيو اٿو ۽ اوهان جي پسنديده صنف ڪهڙي آهي؟
ڀڳوان نردوش: خاص غزل، هائيڪو،گيت، مثنوي، ترائيل ترجما
مجمون،ريسرچ پيپر.
سوال: ڇپيل ڪتاب ۽ انهن جا سال؟
ڀڳوان نردوش : 19ڪتاب مُختلف وقتن تي شايع ٿيل، وڌ ۾ وڌ غزلن جا ڪتاب آهن.هري دلگر هڪ اڀياس، ميڙ يا جي مون موتي، الوچنتمک ڪِتاب آهن.
سوال: پھرين تخليق ڇپجڻ تي رشتيدارن جو ردِ عمل ڇا هيو؟
ڀڳوان نردوش: گهر ۾ سڀ خوش هئا انهن کي اميد جاڳي ته سندن گهر جو ڀاتي ضرور ادبي کيتر ۾ نالو ڪڍَندو.
سوال: ادب ۾ اڳتي وڌڻ لاءِ اوهان جي حوصله افزائي ڪنهن ڪئي؟
ڀڳوان نردوش: ڊار لڪمي چند پريم جو آشيرواد رهيو. هو هميشه منهنجي حوصلا افزائي ڪندا هئا
سوال: شاعري اوهان جي نظر ۾؟
ڀڳوان نردوش: ڏات ناهي ذات تي جو وھي سو لَهي.
يعني شاعري رچڻ ۾ فن ۽ فڪرِ ٻئي کپن..پر شوقُ انهن ڳالهين کي همٿائي ٿو.
سوال: محبت اوهان جي نظر ۾..؟
ڀڳوان نردوش: محبت دنيوي هجي يا رباني ٻئي هڪ ٻئي سان پوروڇوٽ آهن. چوندا آھن ته رباني رحمت آھي عشق بنا جيون ريگستان آهي.
سوال: پسنديده شاعر/شاعرائون اديب/اديبائون.؟
ڀڳوان نردوش: پروفيسر پوپٽي هيراننداڻي،سندري اتمچنداڻي ڊاڪٽر هرومل سدارنگاڻي خادم، نارائڻ شام.
سوال: پسنديده شخصيت؟
ڀڳوان نردوش: سدا حيات اعليٰ وڪيل رام جيٺملاني مهاڪوي ڪاليداسُ ۽ شيڪسپيئر.
سوال: پسنديده ڪتاب/گل/رنگ/موسم/پھر..؟
ڀڳوان نردوش: ڪتاب، نارائڻ شام هڪ اڀياس، ليکڪ، ڀڳوانداس هوش، مُنهنجي جيون جا سونا روپا ورق ليکڪا سدا حيات پوپٽي هيراننداڻي. خادم جون رباعيون ليکڪ سدا حيات ڊاڪٽر هرومل سدارنگاڻي خادم. موسم: سيارو ۽ بهارَ، گل:گلاب ۽ ڪنول، پهر: اسر جو پهريون.
سوال: زندگيءَ جي پهرين مهرباني/خوشي؟
ڀڳوان نردوش: گجرات اڪيڊمي طرفان گورو پرسڪار ملڻ منهنجي زندگي جي وڏي خوشي آهي.
سوال: زندگيءَ جو پهريون ڏک/سڏڪو/صدمو؟
ڀڳوان نردوش: مُنهنجي جوا ن پٽ جو وڇوڙو.
سوال: اڄ جي عورت ڇا ٿي چاھي؟
ڀڳوان نردوش: اهو ته عورت ٻڌائي سگهي ٿي.
سوال: عورت اوهان جي نظر ۾؟
ڀڳوان نردوش: عورت ايشور جي خلقيل تخليق آھي. هن کي مرد جيان ساڳيا حق ملڻ کپن.
سوال: اڄڪلھه جيڪو ادب سرجي پيو ان بابت اوهان جي راءِ؟
ڀڳوان نردوش: ماڊرن يُڳ جي خيال کان اڄ جو ادب ڪشش جو باعث بڻيو آهي. ا ڪهاڻي، نئين ڪويتا، مني ڪهاڻي abstract
ڪهاڻي، وسيلي ليکڪ پنهنجي اُڌمن کي بخوبي اجهاري پيو.
سوال: سنڌي سماج ۾ ليکڪ/ليکڪائن کي ايتري پذيرائي نه ٿي ملي، جيتري ٻين ٻولين ۾ لکندڙن کي ملي ٿي، ان جو ڇا سبب آهي؟
ڀڳوان نردوش: سنڌي پا ٺڪن جو گهٽجڻ هڪ وڏو سبب آهي . انگريزي ٻولي حاوي ٿي رهي آهي.
سوال: تنقيد ڇا آهي؟ اسان وٽ تنقيد برداشت ڇو نه ٿي ڪئي وڃي؟
ڀڳوان نردوش: هرڪو ليکڪ ساراھ چاهي ٿو. تنقيد کيس ڪباب مِ هڏي لڳندي آهي.(انڪري سنڌي ليکڪ جي ترقي ۾ رڪاوٽ اچي ٿي)
سوال: ادبي/سياسي/سماجي تنظيمن سان وابستگي..؟
ڀڳوان نردوش: گجرات سنڌي ساهتيه اڪيڊمي ، پاٺيه پسٽڪ منڊل ، احمدآباد جي ادبي سڀا.
سوال: زندگي اوهان جي نظر ۾؟
ڀڳوان نردوش: زندگي هڪ خواب آهي. ان ۾ سچ ڇا ڪوڙ ڇا سڀ روا آهي.
سوال: موت اوهان جي نظر ۾؟
جواب: موت هڪ هوا جو جھونڪو آهي .چوندا آهن:
آئی ھچکی موت کی اور سو گئے۔
سوال: نفرت ڇا آهي؟
ڀڳوان نردوش: نفرت ناپسندگي جو هڪ جزو آهي .
سوال: دل اوهان جي نظر ۾؟
ڀڳوان نردوش: دل زندگيءَ جو جياپو آهي .
سوال: ايندڙ ڪتاب/سھيڙيل ڪتاب ۽ انهن جا نالا..؟
ڀڳوان نردوش: ۱۹ڪِتاب شايع ٿي چڪا آهن .
مهڪ مٽيءَ جي پريس ۾ آھي خاص ايندڙ ڪجهه ڪتابن جا نالا:
غزلن جي گونج، سواس سواس ۾ سرهاڻ، هري دلگير هڪ اڀياس، نام ڪٺيا ناٽڪ نويس، سک جا پاڇا، روح جون رھنڊيون.
سوال: توهان طبيعتن ڪيئن آهيو؟
ڀڳوان نردوش: تمام گهڻو حساسُ.
سوال: مليل مڃتا/ايوارڊ/شيلڊون/ سرٽيفڪيٽ.؟
ڀڳوان نردوش: (۱) ۸ گجرات ساهتيه اڪيڊمي جا انعام، (۲)هڪ NCPSl طرفان، (۳) غورو پراسڪار گجرات سنڌي اڪيڊميءَ مان پراسڪر ملي چڪا آهن.
سوال: لکڻ وقت اوهان جي ڪيفيت ڇا هوندي آهي؟
ڀڳوان نردوش: لکڻ چري چاهت آهي نشي وانگيان ڪهري پل چڙهيو وڃي.
سوال: درد ڇا آهي؟
ڀڳوان نردوش: درد دوا وانگر آھي جو نه پيئڻ سان خوشي اُڀري نه سگھندي آهي.
سوال: اوهين جيڪو لکو ٿا يا جيڪو ڪجھه لکيو اٿو انهيءَ مان مطمئن آهيو؟
ڀڳوان نردوش: ها بلڪل سنتوش آهي.
سوال: اوهان جي شاعري ڪھڙن فنڪارن/فنڪارائن ڳائي آهي؟
جواب: ورڀان، پوڻ ڪمار راجيش ڀردوج ،راجيش وليڇا منهنجي شاعري کي آواز ڏنو آهي.
سوال: لکڻ اوهان جو شوق آهي يا مجبوري؟
ڀڳوان نردوش: شوق آهي.
سوال: شهرت اوهان کي ڪيئن لڳندي آهي؟
جواب: شھرت ڪنهن کي نه وڻَندي.
سوال: اوهان کي ڪنهن کان ڪا به شڪايت؟
جواب: نه شڪوا نه شڪايت خدا کي عنايت.
**