شخصيتون ۽ خاڪا

قَدرُ منجهہ ڪِنار

علي محمد ”درد“ سولنگيءَ جو هي جامع ڪتاب، پروفائيل انٽرويوز تي آڌاريل آهي، هن ڪتاب ۾ سينيئر توڙي جونيئر 63 قلمڪارن جا خيال شامل آهن، جيڪي ذاتي انٽرويوز، ايميل. فون، واٽس ايپ يا ميسينجر ذريعي ڪيل آھن. ھنن مان گهڻا انٽرويويز مختلف اخبارن ۾ ڇپيل آھن. سنڌي ادب ۾ اهڙا ڪتاب گهٽ سھيڙجن ٿا، جن ۾ هيڪاندي معلومات آهي. هن ڪتاب جي صورت ۾ جيئن علي محمد هيترين شخصيتن کي يڪجا ڪري تاريخ ۾ محفوظ ڪيو آهي، اهڙو ڪم ٿورڙن ماڻھن جي حصي ۾ اچي ٿو.

Title Cover of book قَدرُ منجهہ ڪِنار

زندگيءَ جو سمورو فلسفو مُحبت ۾ ئي سمايل آهي. شعبان ”منتظر“ ملاح

زندگيءَ جو سمورو فلسفو مُحبت ۾ ئي سمايل آهي. شعبان ”منتظر“ ملاح

سوال: نانءُ ولديت سميت؟
شعبان منتظر: محمد شعبان ولد خميسو خان ملاح.
سوال: جنم جي تاريخ ۽ جنم جو هنڌ؟
شعبان منتظر: 03 اپريل 1974ع، ڳوٺ پراڻي ڪلري لڳ پاٽ.
سوال: ادبي نانءُ؟
شعبان منتظر: ”منتظر“ ملاح.
سوال: تعليم/نوڪري/پيشو؟
شعبان منتظر: ايم ايم اردو، خانگي نوڪري.
سوال: لکڻ جي شروعات سال ۽ مهينو...
شعبان منتظر: اپريل 1995ع.
سوال: ادبي استاد؟
شعبان منتظر: مرحوم سائين الهه نواز رڪڻائي صاحب.
سوال: ڪنهن کان متاثر ٿي لکڻ شروع ڪيو؟
شعبان منتظر: تبسم جي شاعري سٺي لڳندي ھئي ۽ ان ئي متاثر ڪيو.
سوال: ڪهڙيون شيون/ڳالھيون اوهان کي لکڻ لاءِ اتساهينديون آهن؟
شعبان منتظر: ڪائنات جي خوبصورتي سان گڏ دنيا جو فريب، دوکو ظلم ۽ زيادتي.
سوال: پهرين تخليق ڪڏهن ۽ ڪٿي ڇپي؟
شعبان منتظر: ماھوار ”برحق“ ڪراچي 1995ع
سوال: ڪھڙين اخبارن ۽ رسالن ۾ ڇپيا آهيو؟
شعبان منتظر: ماھوار السنڌ اسلام آباد، ماھوار برحق ڪراچي، ماھوار پورب ڪراچي، ريڊيو پبليڪيشن، ماھوار خوشبوءِ، ماھوار ادب، ماھوار ديد، ماھوار سندرتا، روزاني جاڳو، سرواڻ، آفتاب، ماھوار مکڙيون، ماھوار پوکيون گل گلاب جا.
سوال: ڪھڙين صنفن ۾ لکيو اٿو ۽ اوهان جي پسنديده صنف ڪهڙي آهي؟
شعبان منتظر: غزل، گيت، وائي، نثري نظم، ٽيڙو، چوسٽا، پسنديده صنف غزل.
سوال: ڪھاڻين جو تعداد، ڪيتريون ڇپيل؟
شعبان منتظر: پنج ڪھاڻيون ڇپجي چڪيون آھن.
سوال: ڇپيل ڪتاب ۽ انهن جا سال؟
شعبان منتظر: ڪو به نه.
سوال: پھرين تخليق ڇپجڻ تي رشتيدارن جو ردِ عمل ڇا هيو؟
شعبان منتظر: رشتيدارن کي خبر ئي نه ھئي.
سوال: ادب ۾ اڳتي وڌڻ لاءِ اوهان جي حوصله افزائي ڪنهن ڪئي؟
شعبان منتظر: ڪتابن سان لڳاءُ ئي حوصله افزائي جو سبب بڻيو.
سوال: شاعري اوهان جي نظر ۾؟
شعبان منتظر: خوبصورت خيالن سان گڏ معاشري کان مليل پيڙائن جو اظھار.
سوال: محبت اوهان جي نظر ۾ ؟
شعبان منتظر: زندگيءَ جو سمورو فلسفو محبت ۾ ئي سمايل آھي.
سوال: پسنديده شاعر/شاعرائون اديب /اديبائون؟
شعبان منتظر: سٺي لکڻ وارا سڀ شاعر/شاعرائون، اديب/اديبائون سڀ پسند اٿم .
سوال: پسنديده شخصيت؟
شعبان منتظر: ڊاڪٽر عبدالغفار ڀٽي صاحب.
سوال: پسنديده ڪتاب/گل/رنگ/موسم/پھر؟
شعبان منتظر: ڀڳل کنڀڙاٺيون/ گلاب/ اسڪاء بلو /بھار /جنھن پھر ھلڪي برسات وسي رھي ھجي.
سوال: زندگيءَ جي پهرين مهرباني/خوشي؟
شعبان منتظر: جھاز جو سفر.
سوال: زندگيءَ جو پهريون ڏک/سڏڪو/صدمو؟
شعبان منتظر: بابا جو انتقال.
سوال: اڄ جي عورت ڇا ٿي چاھي؟
شعبان منتظر: اھو ته عورت ئي بھتر ٻڌائي سگھي ٿي.
سوال: عورت اوهان جي نظر ۾؟
شعبان منتظر: سنسار جي سونھن.
سوال: اڄڪلھه جيڪو ادب سرجي پيو ان بابت اوهان جي راءِ.؟
شعبان منتظر: منھنجي نظر ۾ ته ادب جو سرجڻ تمام گھڻو گھٽجي ويو آھي، جيڪو لکجي پيو سو به معياري ناھي.
سوال: سنڌي سماج ۾ ليکڪ/ليکڪائن کي ايتري پذيرائي نه ٿي ملي، جيتري ٻين ٻولين ۾ لکندڙن کي ملي ٿي، ان جو ڇا سبب آهي؟
شعبان منتظر: جن تمام سٺو لکيو انھن کي پنھنجي پڙھندڙن وٽان پذيرائي ملي چڪي آھي، مثال طور نسيم کرل، امر جليل، نورالھديٰ شاهه وغيره.
سوال:.تنقيد ڇا آهي؟ اسان وٽ تنقيد برداشت ڇو نه ٿي ڪئي وڃي؟
شعبان منتظر: اصلاح جو ٻيو نالو تنقيد آهي، شعوري ڪيفيت نه ھئڻ ڪري تنقيد ڏکي ٿي لڳي.
سوال: ادبي/سياسي/سماجي تنظيمن سان وابستگي؟
شعبان منتظر: سنڌي ادبي سنگت ۽ سماجي تنظيمن سان وابستگي رھي آھي.
سوال: زندگي اوهان جي نظر ۾؟
شعبان منتظر: ھڪ آزمائش.
سوال: موت اوهان جي نظر ۾؟
شعبان منتظر: بيحد مشڪل.
سوال: نفرت ڇا آهي؟
شعبان منتظر: انسانيت جي دشمن.
سوال: دل اوهان جي نظر ۾؟
شعبان منتظر: دل ئي ته آھي، جيڪا گھمائي پئي.
سوال: ايندڙ ڪتاب/سھيڙيل ڪتاب ۽ انهن جا نالا؟
شعبان منتظر: ھڪ شاعري ۽ ھڪ ڪھاڻين جو ڪتاب. نالا اڃا نه ڏنا آھن.
سوال: توهان طبيعتن ڪيئن آهيو؟
شعبان منتظر: تنھائي پسند.
سوال: ڪھڙين ڳالھين تي ڪاوڙ ايندي اٿو؟
شعبان منتظر: ڪوڙ ڳالھائڻ تي.
سوال: مليل مڃتا/ايوارڊ/شيلڊون/ سرٽيفڪيٽ؟
شعبان منتظر: ادبي حوالي سان ڪو به نه.
سوال: لکڻ وقت اوهان جي ڪيفيت ڇا هوندي آهي؟
شعبان منتظر: لکڻ وقت آس پاس ۽ وقت جو احساس ئي نه رھندو آھي.
سوال: درد ڇا آهي؟
شعبان منتظر: ان کي سمجھڻ لاءِ ان جو نالو ئي ڪافي آهي، تنھن ھوندي به ڪڏھن ڪڏھن ان جو احساس روح کي تسڪين پھچائي وٺندو آھي.
سوال: اوهين جيڪو لکو ٿا يا جيڪو ڪجھه لکيو اٿو انهيءَ مان مطمئن آهيو؟
شعبان منتظر: نه اڃا بھتر لکڻ جي خواھش آھي.
سوال: اوهان جي شاعري ڪھڙن فنڪارن/فنڪارائن ڳائي آهي؟
شعبان منتظر: منظور سخيراڻي.
سوال: ملازمت ڪندڙ عورتن جو الميو ڇا آهي؟ انهن جا مسئلا ڪھڙا آهن؟
شعبان منتظر: اھو عورت ئي بھتر ٻڌائي سگھي ٿي.
سوال: مرداڻي معاشري ۾ ليکڪائن کي ڪھڙيون مشڪلاتون پيش اچن ٿيون ۽ انهن جو حل ڇا آهي؟
شعبان منتظر: عورتن لاءِ لکڻ ايترو سولو ناھي تنھن ھوندي به ڪيتريون ئي عورتون سٺو لکي رھيون آھن.
سوال: لکڻ اوهان جو شوق آهي يا مجبوري؟
شعبان منتظر: شوق.
سوال: شهرت اوهان کي ڪيئن لڳندي آهي؟
شعبان منتظر: شھرت سان ڪادلچسپي ناھي.
سوال: اوهان کي ڪنهن کان ڪا شڪايت؟
شعبان منتظر: بلڪل نه.
**