شخصيتون ۽ خاڪا

قَدرُ منجهہ ڪِنار

علي محمد ”درد“ سولنگيءَ جو هي جامع ڪتاب، پروفائيل انٽرويوز تي آڌاريل آهي، هن ڪتاب ۾ سينيئر توڙي جونيئر 63 قلمڪارن جا خيال شامل آهن، جيڪي ذاتي انٽرويوز، ايميل. فون، واٽس ايپ يا ميسينجر ذريعي ڪيل آھن. ھنن مان گهڻا انٽرويويز مختلف اخبارن ۾ ڇپيل آھن. سنڌي ادب ۾ اهڙا ڪتاب گهٽ سھيڙجن ٿا، جن ۾ هيڪاندي معلومات آهي. هن ڪتاب جي صورت ۾ جيئن علي محمد هيترين شخصيتن کي يڪجا ڪري تاريخ ۾ محفوظ ڪيو آهي، اهڙو ڪم ٿورڙن ماڻھن جي حصي ۾ اچي ٿو.

Title Cover of book قَدرُ منجهہ ڪِنار

تنقيد نگار اڻڌريو ناهي … وسيم آڪاش سيتائي

تنقيد نگار اڻڌريو ناهي … وسيم آڪاش سيتائي

سوال: نانءُ ولديت سميت؟
وسيم آڪاش: محمد صديق ولد ممتاز علي ميمڻ.
سوال: جنم جي تاريخ ۽ جنم جو هنڌ؟
وسيم آڪاش : 10 اپريل 1984ع جنم. سيتاروڊ ضلع دادو.
سوال: ادبي نانءُ ؟
وسيم آڪاش: وسيم آڪاش سيتائي
سوال: تعليم/نوڪري/پيشو؟
وسيم آڪاش: بي اي. گورنمينٽ ملازم (ايجوڪيشن ڊپارٽمينٽ)
سوال: لکڻ جي شروعات سال ۽ مهينو؟
وسيم آڪاش: 2003ع کان.
سوال: ادبي استاد؟
وسيم آڪاش: سائين مجبور ميمڻ سيتائي ۽ بشير سيتائي
سوال: ڪنهن کان متاثر ٿي لکڻ شروع ڪيو؟
وسيم آڪاش: متاثر ته امداد حسيني کان ٿيس، پر لکڻ جو شوق آڪاش انصاري کي پڙھي ٿيو.
سوال: ڪهڙيون شيون/ڳالھيون اوهان کي لکڻ لاءِ اتساهينديون آهن؟
وسيم آڪاش: عشق! پو اھو عشق وطن جي مٽيءَ سان به آھي، ته وطن جي ھوائن سان به. سماج، سماج جي اڻ برابري، ظلم، ڏاڍ، بربريت، انڌيون ريتون رسمون، پنھنجي ديس جي لازوال تاريخ، تھذيب، تمدن، ثقافت سان گڏ
روحاني ۽ مجازي محبوب سان به عشق آھي. جنھن مون کي لکڻ جو اتساھ ڏنو.
سوال: پهرين تخليق ڪڏهن ۽ ڪٿي ڇپي؟
وسيم آڪاش: اخبارن ۽ رسالن م شاعري ڇپائڻ جي حوالي سان سست رھيو آھيان، پر اھو ياد اٿم ته لکڻ جي شروعاتي دور ۾ ماھوار ھزار داستان ۾ لکڻي ڇپي آھي شايد.
سوال: ڪھڙين اخبارن ۽ رسالن ۾ ڇپيا آهيو؟
وسيم آڪاش: ھزار داستان، نئين آس، سڦلتا، رومي، سنڌ ايڪسپريس، سوڀ سميت تقريبن سڀني اخبارن ۾ ڇپجندو رھيو آھيان.
سوال: ڪھڙين صنفن ۾ لکيو اٿو ۽ اوهان جي پسنديده صنف ڪهڙي آهي؟
وسيم آڪاش: غزل، گيت، نظم، نثري نظم، وايون، ڏيڍ سٽا، ترائيل، ھائيڪا، بيت، تروينيون مطلب ته ڪافي صنفن تي طبع آزمائي ڪئي آھي، پر منھنجي پسنديدہ صنف غزل ئي آھي،
سوال: ڪھاڻين جو تعداد... ڪيتريون ڇپيل؟
وسيم آڪاش: ڪھاڻين جو ھڪ مجموعي جيترو مواد آھي، پر مون ھڪ به ڪھاڻي اڃا ناھي ڇپائي.
سوال: ڇپيل ڪتاب ۽ انهن جا سال......؟
وسيم آڪاش: منھنجا ھن وقت تائين ٽي ڪتاب ڇپجي پڌرا ٿيا آھن.
1. ھوائن ڇير ڇمڪائي (شاعري 2014ع)
2. ڏھر منجھه ڏيئا ( گڏيل شاعري مرتب ڏنل 2015ع)
3. آلا نيڻ آڪاش جا (شاعري 2016ع)
سوال: پھرين تخليق ڇپجڻ تي رشتيدارن جو ردِ عمل ڇا هيو؟
وسيم آڪاش: منھنجو پھريون شاعري مجموعو 'ھوائن ڇير ڇمڪائي' جڏھن ڇپيو ته منھنجا سڀ گھر ڀاتي بيحد خوش ٿيا، خاص ڪري منھنجي امڙ منھنجو ڪتاب گھر آئي وئي مٽَ مائٽ کي ڏيکاريندي رھندي ھئي.
سوال: ادب ۾ اڳتي وڌڻ لاءِ اوهان جي حوصله افزائي ڪنهن ڪئي؟
وسيم آڪاش: وقت ۽ حالتن سان گڏ منھنجي اندر ۾ اٿندڙ آنڌ مانڌ.
سوال: شاعري اوهان جي نظر ۾ ؟
وسيم آڪاش: اظھار جو ذريعو ۽ روح جي راحت.
سوال: محبت اوهان جي نظر ۾ ؟
وسيم آڪاش: عبادت
سوال: پسنديده شاعر/شاعرائون اديب /اديبائون؟
وسيم آڪاش: سنڌي ٻولي جا سڀ قلمڪار
سوال: پسنديده شخصيت ؟
وسيم آڪاش: سائين جي ايم سيد
سوال: پسنديده ڪتاب/گل/رنگ/موسم/پھر؟
وسيم آڪاش: ڪتاب؛ قرآن مجيد.گل؛ گلاب جو. رنگ؛ ڳاڙھو. نيرو، ڦڪو ۽ اڇو.
سوال: زندگيءَ جي پهرين مهرباني/خوشي؟
وسيم آڪاش: شايد اڃا تائين نه ملي آھي.
سوال: زندگيءَ جو پهريون ڏک/سڏڪو/صدمو؟
وسيم آڪاش: پنھنجي بابا سائين جو وڇوڙو
سوال: عورت اوهان جي نظر ۾ ؟
وسيم آڪاش: منھنجي نظر ۾ عورت فطرت جي سڀ کان وڌيڪ خوبصورت تخليق آھي.
سوال: اڄڪلھه جيڪو ادب سرجي پيو ان بابت اوهان جي راءِ ؟
وسيم آڪاش: اسان جو نوجوان جيڪو حقيقي قلمڪار آھي، اھو معياري ادب سرجي رھيو آھي، ان حوالي سان مان ته مطئمن رھيو آھيان.
سوال: تنقيد ڇا آهي؟ اسان وٽ تنقيد برداشت ڇو نه ٿي ڪئي وڃي؟
وسيم آڪاش: اسان وٽ وڏو مسئلو اھو رھيو آھي ته تنقيد نگار اڻ ڌريو ناھي.
سوال: ادبي/سياسي/سماجي تنظيمن سان وابستگي؟
وسيم آڪاش: فقط سنڌي ادبي سنگت سان وابستگي رھي آھي.
سوال: زندگي اوهان جي نظر ۾ ؟
وسيم آڪاش: مسلسل جستجو جو نالو زندگي آھي.
سوال: موت اوهان جي نظر ۾ ؟
وسيم آڪاش: خاموشي.
سوال: نفرت ڇا آهي؟
وسيم آڪاش: بيزاري
سوال: دل اوهان جي نظر ۾ ؟
وسيم آڪاش: سوچيندڙ، لوچيندڙ ۽ ڀوڳيندڙ
سوال: ايندڙ ڪتاب/سھيڙيل ڪتاب ۽ انهن جا نالا ؟
وسيم آڪاش:
1. پارسائي (غزل)
2. ساڀيا جي صبا (شاعري)
3. آڪاش جي وسعت (نثري نظم)
4. بي رنگ خواب (ڪھاڻيون)
5. ببيالو (ٻاراڻيون ڪھاڻيون)
سوال: توهان طبيعتن ڪيئن آهيو؟
وسيم آڪاش: مون کي گھڻو ۽ اجايو ڳالھائڻ ناھي وڻندو، گھڻو وقت خاموش به رھندو آھيان.
سوال: ڪھڙين ڳالھين تي ڪاوڙ ايندي اٿو؟
وسيم آڪاش: ڪنھن به اڻوڻندڙ ڳالھه يا عمل تي جلد ڪاوڙ اچي ويندي آھي، جيڪا مون کي به ناھي وڻندي.
سوال: مليل مڃتا/ايوارڊ/شيلڊون/ سرٽيفڪيٽ ؟
وسيم آڪاش: کوڙ سارا مڃتا ايوارڊ ۽ سرٽيفيڪيٽ نالي وارن اديبن جي ھٿان مليا آهن.
سوال: لکڻ وقت اوهان جي ڪيفيت ڇا هوندي آهي؟
وسيم آڪاش: لکڻ وقت جيڪا ڪيفيت ھوندي آھي، اھا ڏاڍي وڻندي آھي، جيڪا لفظن م بيان ڪرڻ مشڪل آھي.
سوال: درد ڇا آهي؟
وسيم آڪاش: جيئڻ جو سھارو.
سوال: اوهين جيڪو لکو ٿا يا جيڪو ڪُجهه لکيو اٿو انهيءَ مان مطمئن آهيو؟
وسيم آڪاش: منھنجون لکڻيون منھنجو 'معافي الضمير' آھي.
سوال: اوهان جي شاعري ڪھڙن فنڪارن/فنڪارائن ڳائي آهي؟
وسيم آڪاش: ڪافي فنڪارن مون کي ڳايو آھي.
سوال: لکڻ اوهان جو شوق آهي يا مجبوري؟
وسيم آڪاش: لکڻ منھنجو عشق آھي.
سوال: شهرت اوهان کي ڪيئن لڳندي آهي؟
وسيم آڪاش: شھرت ماکي ءِ مصري جھڙي مٺي ھوندي آھي.
سوال: اوهان کي ڪنهن کان ڪا شڪايت؟
وسيم آڪاش: ٻين کان ته ٺھيو پر پاڻ کان ئي گھڻيون شڪايتون آھن.
**