آمريڪي مفادن سبب هن خطي ۾ امن ممڪن ناهي
اڳي هزارين ميل مهينن ۽ سالن م طئي ٿيندا هئا. هاڻ اکيون پوري وري کوليون ته منزل اچي ٿي وڃي، ٻي عالمي جنگ کان پوءِ آمريڪا پنهنجي طاقت ڏيکارڻ شروع ڪئي ۽ ڏسندي ڏسندي چالاڪي، وسيلن ۽ طاقت جي آڌار تي دنيا جي ڪيترن ئي ملڪن کي سڌي اڻ سڌي طرح سان پنهنجو غلام بڻايو.
جڏهن ڪوبه حڪمران اهو طئي ڪري وٺي ٿو ته هن ملڪ يا خطي ۾ وڃڻو آهي ۽ اُتان هي فائدا حاصل ٿيڻا آهن ته وڏي کان وڏو نقصان برداشت ڪري به اهو سڀ ڪجهه ڪرڻ لاءِ تيار ٿي وڃي ٿو.
اقوام متحده جي چارٽر موجب هر ملڪ جي خودمختياري جو لازمي خيال ڪيو ويندو، اُهو ڪمزور ملڪ ڇو نه هجي. آمريڪا عراق ۾ بهانو بڻائي داخل ٿيو، هزارين آمريڪي فوجي قتل ڪيا ويا. لکين عام ماڻهو دهشتگردي جو کاڄ بڻيا، پر جنهن ظاهري مقصد لاءِ عراق ۾ مداخلت ٿي، انهن موت مار هٿيارن جو ڇا ٿيو رڳو بهانو هو. ڇاڪاڻ جو عراق مان تيل جي ذخيرن ۽ سڄي وچ اوڀر جي آمريڪا مخالف تحريڪن کي ماٺو ڪرڻ سان گڏوگڏ سمورن وسيلن تي قبضو ڄمائڻ آهي. اُن ڪري جاني توڙي مالي نقصان جي باوجود آمريڪا کي اهو ڪرڻو آهي. 11/9 جو بهانو بڻائي هڪ ڀيرو ٻيهر اسامه ۽ دهشتگردن جي ڳولا لاءِ افغانستان ۾ مداخلت ٿي 2001ع کان لڳاتار اٺن سالن تائين افغانستان ۾ رت جي راند کيڏي پئي وڃي. هزارين بيگناهه ماڻهن جو قتل عام ٿي رهيو آهي، انسانيت لڄائي پئي وڃي. اسامه بن لادن ڇا دهشتگردي ۾ لاٿ آئي واڌ ٿي؟ ان کان پوءِ هاڻ پاڪستاتان جا اتريا علائقا جتي ٻيو افغانستان ٿي رهيو آهي. ڇا اهو سڀ ڪجهه پاڻ مرادو پيو ٿئي، ائين هرگز ناهي.
دراصل سائوٿ ايشيا، سينٽرل ايشيا ۽ وچ ۾ تيل، گئس ۽ ٻين معدني وسيلن جي تمام گهڻي موجودگي ئي خطي ۾ جنگ جو سبب بڻجي رهي آهي، سينٽرل ايشيا ۾ هڪ اندازي موجب دنيا جي ٻئي نمبر تي تيل جا ذخيرا آهن، ان کان علاوه گئس، قيمتي پٿر، يورينيم، سون، تيل، لنگهه جا رستا، گوادر پورٽ وغيره، جنهن جي ڪري چين، هندستان، روس ۽ آمريڪا جي مفادن جي جنگ آهي، اهي سمورا ملڪ هن خطي ۾ پنهنجي طاقت وسيلي علائقي جو ڪنٽرول ڪرڻ چاهن ٿا، جنهن سان هو وسيلن جا مالڪ هئڻ سان گڏوگڏ جنگي حڪمت عملي جي حساب سان به هن خطي ۾ ويهڻ چاهين ٿا.
(1) آمريڪا ڇاڪاڻ جو انتهائي طاقتور آهي ۽ اڪيلو سڄي دنيا تي راڄ ڪري رهيو آهي، اقوام متحده ۾ ويٽو جي اختيارن ۽ دنيا جي اڪثر ملڪن جي آمريڪي دلالي ڪري اهو ادارو انصاف جون تقاضائون پوريون ڪرڻ بجاءِ آمريڪا کي قانوني مدد ڪري رهيو آهي.
(2) هن خطي ۾ اڪثر ملڪن ۾ غيرجمهوري حڪمرانن هئڻ ڪري آمريڪي مدد جي ضرورت پوي ٿي ۽ پوءِ اهي پاڻ بچائڻ لاءِ هر قسم جي غلامي ڪرڻ لاءِ تيار آهن مثال طور وچ اوڀر جي اڪثر ملڪن جا بادشاهه.
پاڪستان ۾ ڊگهي عرصي تائين فوجي آمرن جو هجڻ ان ڪري افغانستان ۽ عراق ۾ آمريڪي مداخلت دوران سڄي خطي جي ملڪن نه رڳو مخالفت نه ڪئي پر آمريڪا کي پنهنجي ملڪ ۾ فوجي اڏا ۽ لاجيسٽڪ سپورٽ پڻ ڪئي ۽ جنهن ڪري آمريڪا وڌيڪ طاقتور انداز ۾ هن خطي ۾ پنهنجو جابرانه ڪردار ادا ڪري رهيو آهي. سوويت يونين جي موجودگي آمريڪا کي گهڻي حد تائين محدود ڪري رکيو هو پر ان جي ٽٽڻ سان صورتحال يڪسر تبديل ٿي وئي اڄ جڏهن هڪ طرف آمريڪا ۾ اقتصادي بحران وڌي رهيو آهي ۽ مٿس عوامي پريشر به وڌي رهيو آهي.
ٻئي طرف سائوٿ آمريڪا وينزويلا جهڙن ملڪن به کيس چئلينج ڏيڻ شروع ڪيو آهي ياد رهي ته وينزويلا وٽ تيل جا ذخيرا تمام گهڻا آهن. اتي آمريڪا مخالف حڪومت قائم ٿي آهي. انڪري سائوٿ آمريڪا ۽ لاطيني آمريڪا ۾ آمريڪي دشمن قوتن جي سگهاري هئڻ ڪري آمريڪا جو سڄو دارومدار سينٽرل ايشيا، وچ اوڀر ۽ سائوٿ ايشيا (پاڪستان ۽ افغانستان) خاص ڪري هدف آهن، ان ڪري وسيلن جي ڦرلٽ ڪندا ته پوءِ يقينن جيڪو به سگهارو ملڪ هوندو اهوئي هن خطي تي راڄ ڪندو، پاڪستان ٺهڻ کان وٺي اڄ تائين ملڪ ۾ فوجي راڄ هجي يا جمهوري راڄ، سڀ حڪمران آمريڪي مفادن جا رکوالا رهيا آهن، آمريڪا ۽ پاڪستان جو لاڳاپو آقا ۽ غلام وارو آهي، ان ڪري پاڪستان کي اهو ڪجهه ڪرڻو آهي جيڪو آمريڪي مفاد ۾ هوندو اسامه بن لادن القاعده جو مستقل هجڻ به هاڻي مشڪوڪ بڻيل آهي، ڇاڪاڻ جو جيسين افغانستان جي هڪ حصي ۾ ۽ پاڪستان جي هڪ حصي ۾ ويڙهه نه ٿيندي ته پوءِ آمريڪي ڪهڙي بنياد تي هن خطي ۾ مستقل گهر ڪري ويهندا اهو سڀ ڪجهه آمريڪا جو پيدا ڪيل آهي ۽ پوءِ ردعمل ۾ سڀ ڪجهه ٿي رهيو آهي.
جيئن جيئن پاڪستان ۾ دهشتگردي وڌندي امن خطري ۾ پوندو ته آمريڪا لاءِ وڌيڪ موقعا پيدا ٿيندا ۽ لڳ ڀڳ آمريڪن طئي ڪري چڪا آهن ته هاڻي افغانستان ۾ امن تڏهن ٿيندو، جڏهن پاڪستان مان دهشتگرديءَ جي پاڙ پٽجي، ڇو ته افغانستان جي جنگ هاڻي پاڪستان شفٽ ٿي چڪي آهي، ان ڪري آمريڪي جنگين جي ماهر نيگرو پونٽي چيو ته هڪ طرفي جنگ سان حاصلات نه ٿيندي. مطلب ته آمريڪا ۽ پاڪستان جي معيشت تباهه ٿيل آهي. مهانگائي ۽ بيروزگاري انتها تي آهي. عوام ۾ بيچيني وڌي رهي آهي، حڪمرانن وٽ اقتدار بچائڻ لاءِ به اهو ضروري آهي ته امن امان بحال ڪرڻ ۽ بک بدحالي کي منهن ڏيڻ لاءِ آمريڪي مدد ضروري آهي.
ان پنجوڙ ۾ پاڪستان اهڙو ڦاٿو آهي جو لڳي ٿو ته اتان ڏکيو نڪرندو، ڊگهي عرصي تائين آمريڪي مفادن ڪري پاڪستان افغانستان عراق ٿوري عرصي کان پوءِ ايران امن ڏسي نه سگهندا. هن خطي ۾ جنگين جي ڪري معاشي بحران وڌندا. لکين ماڻهن جو قتل عام نظر اچي ٿو، ايئن جيئن ٻن عالمي جنگين ۾ ويسٽ يورپ سان ٿيو، هر شئي اُجڙي وئي. معاشيات تباهه ٿي، لکين انسان ماريا ويا، قومون ڪيترن ئي حصن ۾ ورهائجي ويون. ڪن ماهرن جو چوڻ آهي ته ٻن مهينن کانپوءِ آمريڪي چونڊن کان پوءِ جيڪڏهن ڊيموڪريٽس کٽي ويا ته علائقي ۾ حالتون تبديل ٿينديون. ان سان مون کي اختلاف آهي، آمريڪي پاليسي هن خطي لاءِ ساڳي رهندي. صرف هڪ رستو آهي ته هن خطي جو عوام جيڪڏهن آمريڪي جارحيت جي خلاف اٿي کڙو ٿئي ته ويٽنام وانگر کيس ڌڪي ٻاهر ڪڍي سگهجي ٿو ۽ ان ۾ سڄي دنيا جي جمهوريت پسند، عوام دوست ۽ سامراج مخالف قوتن کي پنهنجو ڪردار ادا ڪرڻو پوندو ته پوءِ گهڻي حدتائين امڪان موجود آهن. سامراجي مداخلت کي روڪي سگهجي ۽ امن بحال ڪري سگهجي ۽ هر ملڪ جي قومن جي خودمختياري بحال ٿئي.