ڇا هيءَ جمهوريت آهي!!!
اصل ۾ 18 فيبروري جي NRO تحت ٿيل چونڊن جي نتيجي ۾ پ پ اڪثريتي پارٽي ٿي اقتدار حاصل ڪيو، جنهن پارٽي جا ڪارڪن مشرف جي آمريت جي جگري سان مقابلو ڪندا رهيا، تشدد سهندا رهيا، قتل ٿيندا رهيا ته جيئن ملڪ ۾ حقيقي جمهوريت بحال ٿئي، عوام کي انصاف ملي. بينظير شهيد چونڊن کان اڳ هٽايل چيف جسٽس افتخار چوڌري جي گهر وڃي اهو واعدو ڪيو هو ته مان اقتدار ۾ اچي فوري طور چيف جسٽس کي بحال ڪنديس پر افسوس جو سندس شهادت کان پوءِ چيف جسٽس جي بحالي ته ٺهيو پر ان جي برعڪس آمر مُشرف جي سمورين پاليسين جو ورجاءُ ڪيو پيو وڃي. حڪمرانن جي روين مان محسوس ٿئي ٿو ته پري پري تائين جمهوريت نظر نٿي اچي. ملڪ ۾ 17هين ترميم موجود آهي. سيڪيورٽي ڪائونسل جي نالي ۾ فوج جي حڪمراني ۾ ڀاڱي ڀائيواري آهي. عوام سان ڪيل سمورا واعدا نه نڀايا ويا. پنجاب ۾ چونڊيل سرڪار ڊاهي گورنر راڄ لاڳو ڪيو ويو آهي. مشرف دور جا سمورا گورنر اڄ به موجود آهن. عوام سان اٽو، لٽو ۽ اجهي جوڪيل واعدو به پورو نه ٿي سگهيو آهي ۽ جمهوريت ۾ هر ماڻهوءَ کي احتجاج جو حق آهي، پر اهو انسان جو بنيادي حق به هن نام نهاد جمهوريت ۾ کسيو ويو.
آمريت رڳو وردي ۾ نه هوندي آهي. آمريت شلوار قميص پائي به مڙهي سگهجي ٿي. ”ايس ٽي پي چيئر مين ڊاڪٽر قادر مگسي ڪجهه ڏينهن اڳ هڪ انٽرويو ۾ چيو هو ته عدليا جي آزادي کانسواءِ ملڪ هلي نه سگهندو. محڪوم قومن ۽ عوام کي انصاف پلئه نه پوندو، ان ڪري جمهوريت پسند هئڻ جي ناتي سان اسين عدليا جي آزادي ۽ چيف جسٽس جي بحالي يا وري تحريڪ جو حصو رهنداسين. هن چيو هو ته 16 مارچ 2009ع واري اسلام آباد ڏانهن لانگ مارچ ۽ ڌرڻي ۾ جيڪڏهن 5 لک ماڻهو گڏ ٿي ويا ته تاريخي فيصلا ٿي ويندا.
چيف جسٽس بحال ٿي ويندو، پر موجوده حڪمران ائين ڪرڻ نه ڏيندا ۽ هو لانگ مارچ کي رستن ۾ روڪي ڇڏيندا ۽ ائين ئي ٿيو ڊاڪٽر صاحب جي راءِ سورنهن آنا سچ ثابت ٿي. هڪ طرف سرڪار آمرن جي تاريخ کي ورجائيندي تشدد ۽ گرفتاريون ڪري عدليا جي آزادي جي شاندار تحريڪ جي رستا روڪ ڪئي آهي ۽ هو سمجهن ٿا ته هو لانگ مارچ کي ناڪام ڪرڻ ۾ ڪامياب ٿيندا ته اها سندن ڀُل آهي. ٻن سالن کان هلندڙ هي تحريڪ ڏينهون ڏينهن نئين جذبي ۽ ولولي سان اڳتي وڌي رهي آهي، مشرف پنهنجي طاقت ۽ ڏاڍ سان روڪي نه سگهيو ته هي ڪير ٿيندا آهن جو عوام جي تحريڪ کي روڪي سگهن. جنهن تحريڪ ۾ عوام جو رت شامل هجي، 12 مارچ کان شروع ٿيندڙ لانگ مارچ ضرور رنگ لائيندو. چيف جسٽس بحال ٿيندو، عدليا آزاد ٿيندي، ٻي صورت ۾ هي ڪرپٽ ۽ آمر حڪمران گهر ڀيڙا ٿيندا.
اڄ بينظير ڀٽو شهيد جو روح تڙپي رهيو هوندو ته جنهن جمهوريت لاءِ هُن ۽ هزارين ڪارڪنن رت جو نذرانو ڏنو آهي، اهي ڄڻ ته بي مقصد ٿيندي نظر اچي ٿو. جمهوريت جي نالي ۾ رهزن ڪرپٽ ۽ آمر حڪمران اقتدار تي قابض ٿي ويا آهن. حقيقي جمهوريت لاءِ اڃان گهڻو ڪجهه ڪرڻو پوندو. عوام کي بينظير ڀٽو شهيد جي خوابن جي ساڀيان لاءِ اڳتي اچڻو پوندو. بدمست حاڪمن جي غير جمهوري روين خلاف بغاوت جو علم بلند ڪرڻو پوندو. تڏهن وڃي حقيقي جمهوريت ملندي، عوام ۽ محڪوم قومن کي انصاف پلئه پوندو.
اسين گهر ٿا ڪريون ته:
1. 2 نومبر 2007ع واري پوزيشن کي برقرار رکندي چيف جسٽس چوڌري افتخار کي فوري طور بحال ڪيو وڃي.
2. ترقي پسند هائوس تي فورسز جي چڙهائي جي مذمت ڪندي گهر ٿا ڪريون ته ملوث اهلڪارن کي معطل ڪيو وڃي.
3. لانگ مارچ ۾ گرفتار ايس ٽي پي ڪارڪنن سميت سمورن سياسي ڪارڪنن، وڪيلن ۽ سول سوسائٽي جي نمائندن کي آزاد ڪيو وڃي.
نيٺ حڪمرانن کي عوام جي طاقت آڏو گوڏا کوڙڻا پيا
9 مارچ 2007ع تي آمر مُشرف چيف جسٽس افتخار چوڌري کي زبردستي برطرف ڪيو. چيف جسٽس همت ٻڌي جنرل جي حڪم کان انڪاري ٿيو. سڄي ملڪ جا وڪيل، سياسي ڪارڪن سول سوسائٽي لڳاتار ان غيرجمهوري آمرانه فيصلي خلاف چيف جسٽس جي بحالي لاءِ تحريڪ شروع ڪئي. ان شاندار جدوجهد دوران 12 مئي تي مُشرف جي حامي دهشتگرد تنظيم ايم ڪيو ايم ڪراچي ۾ 45 سياسي ڪارڪن شهيد ڪيا، 9 اپريل تي ساڳي تنظيم وڪيلن ۽ سول سوسائٽي جي ماڻهن مٿان حملا ڪري ڪيترن ئي انسانن کي زندهه جلائي ڇڏيو. اسلام آباد ۾ ريلي دوران بم ڌماڪو ڪرائي درجن کان وڌيڪ وڪيل ۽ سياسي ڪارڪن شهيد ڪيا ويا. هزارين وڪيل، سياسي ڪارڪن، سول سوسائٽي جا ماڻهو جيلن ۾ وڌا ويا. 3 نومبر جي ايمرجنسي ۾ سڀ کان پهرئين ايس ٽي پي چيئرمين ڊاڪٽر قادر مگسي کي گرفتار ڪري جيل ۾ بند ڪيو ويو. سنڌ ۾ ايس ٽي پي خلاف ڪريڪ ڊائون ڪيو ويو. 12 مارچ 2009ع تي ڪراچي مان شروع ٿيل لانگ مارچ جي تشدد کي سڀ کان پهرين ايس ٽي پي ڪارڪنن منهن ڏنو. 20 ڪارڪن گرفتار ٿيا، ڪيترائي زخمي ٿيا. چيف جسٽس جي بحالي ۽ عدليا جي آزادي جي تحريڪ ۾ عوام لازوال قربانيون ڏنيون ۽ هڪ گهڙي لاءِ به ان اصولي موقف تان نه هٽڻ سبب چيف جسٽس جي بحالي ۽ عدليا جي آزادي جي تحريڪ ۾ عوام لازوال قربانيون ڏنيون ۽ هڪ گهڙي لاءِ به ان اصولي موقف تان نه هٽڻ سبب چيف جسٽس جي بحالي جو حڪمرانن کي فيصلو ڪرڻو پيو. سياسي پارٽين وڪيلن ۽ سول سوسائٽي جي نمائندن جي مستقل مزاجي اصولن تي سوديبازي نه ڪرڻ لڳاتار جدوجهد ۾ يقين رکڻ سان ئي فتح ممڪن ٿي سگهي.
پاڪستان جي 61 سالن جي تاريخ ۾ هميشه اسٽيبلشمينٽ راڄ ڪندي رهي آهي، هي پهريون موقعو آهي جو اسٽيبلشمينٽ جيڪا پردي پويان ويهي چونڊيل سرڪار کان غلط فيصلا ڪرائي رهي هئي، عوام جي شاندار ۽ تاريخي جدوجهد آڏو گوڏا کوڙي ڇڏيا.
ايس ٽي پي عوام جي تاريخي ۽ شاندار قربانين ۽ جدوجهد ذريعي چيف جسٽس جي بحاليءَ تي چيف جسٽس افتخار چوڌري وڪيلن، سول سوسائٽي ۽ عوام کي مبارڪون ڏئي ٿي، آخر فتح عوام جي ٿي.
ان کانسواءِ اڃان بي شمار اشو موجود آهن، مثال طور 1. پارليامينٽ کي جمهوري ۽ مستحڪم ڪرڻ لاءِ 58/2_B جو خاتمو.
2. پنجاب مان گورنر راڄ جو خاتمو.
3. عدليه کي مڪمل آزاد ۽ خودمختيار بڻائڻ جهڙا معاملا موجود آهن، جيڪي پڻ عوامي جدوجهدن ذريعي حل ڪري سگهبا.
اسين چونڊيل حڪومت کان توقع رکون ٿا ته هو آمرن جي نقش قدم تي هلڻ بدران جمهوري سوچ ۽ فڪر تي عمل ڪندي ملڪ جي عوام ۽ محڪوم قومن جا بنيادي حق بحال ڪن.