4. پاڪستاني قوميت جو مقصد
مترجم علي نواز جتوئي
هي مضمون پاڪستان جي پهرئين وزير اعظم لياقت علي خان جي تقرير تان ترجمو ڪري پيش ڪيو ويو آهي. پاڻ قومي درد رکندڙ باهمت انسان هو. سندس تقريرون پاڪستاني قوم لاءِ پيغام جي حيثيت رکن ٿيون.
شهيد ملت جي خيال مطابق ” پاڪستاني قوميت هڪ اهڙي گڏيل نظام کي چئجي ٿو جنهن جو بنياد عدل ۽ انصاف، ڀائپي ۽ برادري جي اصولن تي ٻڌل هجي.“
الله تعالى انسان کي اشرف المخلوقات ڪري خلقيو آهي، انهيءَ لاءِ ته دنيا ۾ هو باعزت زندگي گذاري. اها قوم جيڪا انصاف کي هٿان نه ڇڏيندي يقيناً وڏي مان مرتبي واري ليکبي.
پاڪستان به ان ڪري وجود ۾ آيو ته جيئن اسين انصاف مساوات ۽ انساني اخوت کي قائم ڪري سگھون. اسان جي اها جدوجهد ڪامياب ٿي چڪي آهي. هاڻي اسان جو فرض آهي ته انهيءَ تخيل کي عملي جامو پهرايون ۽ الله تعالى جي وحدانيت ۾ يقين رکڻ ۽ اسلامي قانونن جي پابندي ڪرڻ سان زندگي جي سفر کي هڪ طرف آسان بڻائي سگھجي ٿو ته ٻئي طرف نفس جي پاڪائي، جسماني صفائي لاءِ راهه هموار ڪري سگھجي ٿي. اهو سڀ ٻڌيءَ سان قائم ڪري سگھجي ٿو. ذاتي مفاد کي قومي مفاد تي ترجيع ڏيڻ گھرجي. ڇو ته هاڻي غلاميءَ واري زندگي ختم ٿي چڪي آهي. بس جنگ ۽ خون جي عالمگير بيماري جي دوا انساني اخوت ۽ سماجي ڀائپي ۾ رکيل آهي.
لياقت علي خان تقرير جي ٻئي حصي ۾ انهن ماڻهن کي مبارڪباد ڏئي ٿو، جن پڙهڻ ۽ پڙهائڻ جو ڪم هٿ ۾ کنيو آهي، جو اهي ئي مستقبل جا معمار آهن. هو وڌيڪ چوي ٿو ته مسلمان قوم پختو عزم رکندڙ قوم آهي. کين انگريزن کان پوءِ هندن جو خطروهڪ دٻاءَ جي صورت جيان ذهن تي سوار ٿيو پر هو ان امتحان ۾ به پاس ٿيا. اسان جي روايتي زندگيءَ ۾ اها ڳالهه داخل آهي ته عالمن،فاضلن، مفڪرن ۽ معلمن جي عزت ڪئي وڃي، پر غلامي واري دور ۾ اسڪول توڙي يونيورسٽيون انهيءَ خصوصيت کان محروم هيون. نتيجو اهو نڪتو جو اسان جا استاد خواه شاگرد سالم ذهنيت کان اڪثر ڪورا هئا. اميد ته ايندڙ وقت علمي ادارا پنهنجي فرضن ۾ ڪوتاهي نه ڪندا ۽ پاڪستان جي بقا لاءِ جدوجھد ڪندا.