تعليم

سنڌي لازمي ٻارهين ڪلاس لاء : (شاگردن لاءِ نوٽس)

هي ڪتاب اصل ۾ ٻارهين ڪلاس ۾ سنڌي لازمي سبجيڪٽ جي نوٽس تي مشتمل آهي. هن نوٽس جي سهيڙ سائين عبدالحئي سومرو صاحب جي محنتن جو نتيجو آهي، جڏهن ته ڪمپوزنگ سنڌ سلامت جي مانواري ميمبر گل حسن لاکو جي ڪوششن جو ثمر آهي. اسان ڪوشش ۾ آهيون ته سنڌي شاگردن لاءِ خاص نوٽس ۽ سائنسي معلومات فراهم ڪرڻ جي ڪوشش ڪيون.
Title Cover of book سنڌي لازمي ٻارهين ڪلاس لاء : (شاگردن لاءِ نوٽس)

72 لفظن جا اشتقاق

1 . رســــــــــم الخط
رسم : نمونو +ال: جو + خط : لکڻ جي صورت (لکڻ جو نمونو)

2 . همـــــــــــــــــــــدرد
هم: ساڳيو +درد: تڪليف (ساڳيو درد رکڻ وارو)

3. بيــــــــــــــــــــوس
بي : کانسواءِ + وس : طاقت : مجبور (طاقت کانسواءِ) درچار

4. عظيــــــــــم الشان
عظيم : وڏو +ال : جو + شان : عزت (وڏي عزت وارو)

5. طاقــــــــــــتــــــــــــور
طاقت : همٿ + ور : وارو (پهلــــــــــــــوان)

6. تنـــــــــــدرســــــــت
تن : جسم +درست: صحيح (چڱو ڀلو)

7. دارُالــــــــــــــــــــفنـاء
دار: گھر +ال : جو + فنا : ختم (ختم ٿيڻ واري دنيا)

8. گلســـــــــــــــتان
گل : گل + آستان : گھر ( باغيچو)

9. ناول نـــــــــــويس
ناول : ناول + نويس : لکندڙ (ناول لکندڙ)

10. مهاراجــــــــــــــــــــا
مها : وڏو + راجا: راجا (وڏو راجا)

11. سُـــــــــــــــر خـــــــــــرو
سرخ : ڳاڙهو + رو : منهن ڪامياب (ڳاڙهي منهن وارو)

12. خـــوشـــــــــــــــــــبوءِ
خوش : سٺو + بوءِ : واس (سٺي بوءِ وارو)

13. پيشــــن گوئي
پيشن : اڳواٽ + گوئي : چوڻ (اڳڪٿي ڪرڻ)

14. لاطــــــــــــمع
لا : نه + طمع : لالچ (ڪابه لالچ نه رکڻ)

15. سنگــــــــتراش
سنگ : پٿر + تراش : گھڙڻ (پٿر گهڙيندڙ)

16. کٽراڳ
کٽ : خراب + راڳ : سُر (خراب راڳُ، گوڙ شور)

17. شـــــــــبـــــــــــــــنم
شب : رات + نم : آلاڻ (ماڪَ جا ڦڙا)

18. گاســـــــــــليٽ
گئس : تيل + لائيٽ : روشني ( تيل جي روشني، ٻارڻ جو ايندهن)

19. دستــــــــــــگير
دست : هٿ + گرفتن : وٺڻ (هٿ وٺندڙ، مدد ڪندڙ)

20. اُم الخيــــــــــــــر
اُم : ماءَ + ال : جو، جي + خير : ڀلائي ( ڀلائي جي ماءُ)

21. مــــــــنــصف
مُ : ماڻهو + نصف : انصاف ڪرڻ وارو (انصاف ڪندڙ ماڻهو)

22. جــــــــــهان آرا
جهان : دنيا +آراستن+ سينگارڻ (دنيا جو سينگاريندڙ)

23. نــــــــــــــــرڄو
نر : سواءِ + تڄا : شرم (بي شرم)

24. مخــــــــــــــدوم
خدم : چاڪري ڪئي وئي ( جنهن جي خدمت ڪئي وڃي)

25. مهمان نـــــــــــــــــواز
مهه : چنڊ + مان : عزت + نواز : نوازيل ( عزت سان نوازيل)

26. ســـــــــــــنـــــــــــگدل
سنگ : پٿر + دل :دل (سخت دل)

27. ســــــــــــــــــر تاج
سر : مٿو + تاج : ڇَٽ (وڏو ماڻهو يا اڳواڻ، ورُ يا مڙس)

28. سُـــــــــــگھـــــــــــــــڙ
سُ : سُٺو + گھڙ : ٺاهيندڙ (سُٺو ٺاهيندڙ)

29. خـــــــــــــــــانه بــــدوش
خانه : گھر + بدوش : ڪلهي تي (سدائين لڏ پلاڻ ۾ رهڻ)

30. اُجھـــــــــــــــــــــــــــاڳ
ا : نه + جھاڳڻ : پار ڪرڻ (جيڪو ٽپي نه سگھي)

31. ڳجھــــــــــــــــــــــارت
ڳجھه : راز + ارت : مطلب (راز واري ڳالهه، پرولي)

32. ســـــــــــــــــــــــر ڪش
سر : مٿو + ڪش : ڇڪيندڙ (باغي ، خوني)

33. دارُالامـــــــــــــــــــــــــان
دار : گھر + ال : جو + امان : پناهه (امن جي جاءِ)

34.جهانــــــــــــــــــــــــــــــــگير
جھان : دنيا + گير : وٺڻ (دنيا تي قبضو ڪندڙ)

35. ڪـــــــــــــــوهيارو
ڪوهه : جبل + يارو : وارو (جابلو ماڻهو)

36. سَــــــــــــــــپُـــــــــــــــــوت
س : چڱو + پتر : پُٽ (سلَڇڻو ٻار)

37. بد مــــــــــــــــــــعاش
بد : خراب + معاش : گذر (خراب زندگي گذاريندڙ)

38. بــــــــــختــــــــــــــــاور
بخت : ڀاڱ + آور : اچڻ ( نصيب وارو)

39.اڻـــــــــــــــــــــــهــــــــــــــوند
ا : نه + هوند : هجڻ (سُڃائي)

40. ڪمهــــــــــــــــــــــلو
ڪ : خراب + مهل : وقت (بي وقتائتو)

41. مــــــــــــــــهـــــــــــــــــــراڻ
مهر : ٻاجھ + آڻ : پيدا ڪرڻ (ٻاجھ ڪر ، درياء جو نالو)

42. خــــــــــــــــــــــورشيد
خور : وڏي + شيد : روشني (وڏي روشني)

43. غمـــــــــــــــــــگين
غم : ڏُک +گين : ڀريل (ڏک سان ڀريل)

44. شـــــــــــبِ برآت
شب : رات + برات : ڇوٽڪارو (نجات جي جاءِ)

45. ذوالفـــــــــــــــــــقار
ذو : ٻه + ال : جو + فقر : چيرڻ (ٻن منهن واري تلوار)

46. خـــــــــــــــــوردبيني
خورد : ننڍو + بيني : ڏسڻ ( ننڍي شيءِ کي وڏو ڪري ڏسڻ)

47. سُــــــــــــــــــــڳــــــــند
سُ : چڱي + ڱند : خوشبوء ( سٺي خوشبوء)

48. شـــــــــــــــــــــــاگرد
شا : شاهه +گرد : چوڌاري (اُستاد جي چوڌاري ويهڻ)

49. نــــــــــــــــــــــالائق
نا : نه + لائق : جوڳو ( جيڪو ڪم جوڳو نه هجي)

50. بـــــــــــــيــــــــــــجا
بي : سواء + جا : سبب ( بنا سببب جي)

51. بي اختـــــــــــــــــــــــــيار
بي : سواء + اختيار : وَس (جنهن جو وس نه هجي)

52. ڪَـــــــــــــــــــجَـــــــــــــــــــر
ڪَ : خراب + جر : پاڻي (خراب پاڻي)

53. پــــــــــــــــــــــــــــاڻياري
پاڻي : پاڻي + ياري : واري (پاڻي ڀرڻ واري)

54. بــــــــــــــي انت
بي : سواءِ + انت : پڇاڙي (ختم نه ٿيندڙ)

55. پــــــــــــــابـــــــــــــندي
پا : پير + بندي : ٻڌڻ (ٻڌل هجڻ)

56. رهنـــــــــــــــــــــــما
راهه : واٽ + نما : ڏيکاريندڙ (رستو ڏيکاريندڙ)

57. مهتــــــــــــــــــــــــاب
ماهه : چنڊ + تاب : تکو (تکي چمڪ وارو)

58. لـــــــــــــــــــــــوهار
لوهه : لوهه (ڌاتو) + آر : ڪم (لوهه جو ڪم ڪندڙ)

59.نــــــــــــــــــــــگھداشت
نگاهه : نظر + داشت : رکڻ (سنڀالڻ وارو)

60. ابوالـــــــــــــفضل
ابو : پيءُ + ال : جو + فضل : نيڪ (سُٺن لڇڻن وارو)

61. تخــــــــــــــــــتگاهه
تخت : حڪومت + گاهه : جاءِ (گاديءَ جو هنڌ)

62. گوهر افشان
گوهر : موتي + افشان : چمڪندڙ ( چمڪدار موتي)

63. بيت المال
بيت : گھر + ال :جو + مال : دولت (دولت جي جاءِ)

64. پيغمبر
پيغام : نياپو + بردن : آڻيندڙ (نياپو آڻيندڙ)

65. انگوڇو
انگ : بدن + اڇَ : ٻڌڻ (گوڏ ٻڌڻ وارو ڪپڙو)

66. بي بهـــــــــــــــــا
بي : سواء + بها : قيمت (تمام گهڻي قيمت وارو)

67. چالبــــــــــــــــــــــاز
چال : طريقو + باز : وارو (دوکيباز

68. آبپاشي
آب : پاڻي + پاشي: ڏيڻ (پاڻي ڏيڻ)

69. آمدرفت
آمد : اچڻ + رفت : وڃڻ (اچ وڃ)

70. عبادتگاهه
عبادت : بندگي + گاهه : جاءِ (عبادت جي جاء)

71. رهــــــــــــــــــــــبر
راهه : رستو + بردن : ڏيکارڻ وارو (سڌو رستو ڏيکاريندڙ)

72. بــــــــــــــــيدل
بي : سواءِ + دل : دل (بي سهارو)