34
مان مونجھارن ۾ ھوس. جواب نه ڏيئي سگھيس.
ڊاڪٽر امان الله خان چيو، ” تنھنجي پريس ڪانفرنس تي گلاب لاءِ ضمانت جو دارو مدار آھي. تو کي وضاحت سان، ھڪ ھڪ نقطي کي سمجھائي سمجھائي جواب ڏيڻو پوندو.“
مون کي ائين پئي لڳو، ڊاڪٽر امان ڄڻ ته قديم دور جو ھيڪلو ويڙھاڪ ھو، ۽ ڏاڍ ڏمر خلاف جنگ جوٽڻ لاءِ آتو ھو. بنا ڪنھن طمع ۽ غرض جي ھو اسان جي مدد ڪري رھيو ھو. حالتن جي ابتري ڏسي، جتي مراد ٺاٺاري جھڙن دوستن اسان کان منھن موڙي ڇڏيو ھو، ھڪ اجنبي شخص، ڊاڪٽر امان الله خان اسان جي جنگ وڙھڻ لاءِ تيار بيٺو ھو.
ڊاڪٽر امان الله خان چيو، ” سڀاڻي تنھنجي پريس ڪانفرنس جي ڪاروائي اخبارن ۾ شايع ٿيندي. ساڳئي ڏينھن اسان جا وڪيل گلاب گونگي لاءِ عدالت ۾ ضمانت جا ڪاغذ داخل ڪرائيندا.“
پڇيم، ” ۽ برپٽ صحرائيءَ؟“
ڊاڪٽر چيو، ” منھنجو خيال آھي، صبح وارين اخبارن ۾ پريس ڪانفرنس جي ڪاروائي شايع ٿيندي، ۽ منجھند کان اڳ پوليس وارا برپٽ ۽ سندس والدھ کي ڇڏي ڏيندا، پر ان کان اڳ اسان کي ڪجھه ڪرڻو آھي. “
ڊاڪٽر امان الله ڏانھن ڏٺم.
چيائين، ” ھڪ طرف گلاب لاءِ ضمانت جا ڪاغذ داخل ڪيا ويندا، ۽ ساڳئي وقت، ٻئي طرف برپٽ، ۽ سندس والدھ کي غير قانوني نموني ٿاڻي تي گھرائي قيد ڪرڻ واري عمل تي پوليس خلاف ڪورٽ ۾ ڪيس داخل ڪيو ويندو. سموري ڪاروائي مڪمل آھي.“
مان بنيادي طرح ھَڪ گيدي ۽ ڊڄڻو شخص آھيان. جھيڙن جھٽن کان پري ڀڄندو رھيو آھيان. ڊاڪٽر امان الله خان جي ڳالھه ٻڌي مون کي پنھنجي بدن ۾ ڪنبڻي محسوس ٿي. مون کي لڳو پئي، حالتن جن راھن تي مون کي ڌڪي ڇڏيو ھو، انھن راھن تان موٽي اچڻ منھنجي لاءِ محال ھو. آئيندو اڻ چٽو، ۽ مبھم نظر پئي آيو. زندگيءَ ھڪ اونداھي سُرنگ ڏانھن وڌندي محسوس پئي ٿي، جنھن جي ٻئي پاسي روشنيءَ جو ترورو نه ھو.
ڊاڪٽر امان الله خان بيل وڄائي سسٽر زيتون کي گھرايو.
سسٽر زيتون کي چيائين، ” مريض کي بائپسي لاءِ تيار ڪري آپريشن ٿيٽر ۾ پھچايو.“
مون وائڙو ٿي اول ڊاڪٽر امان الله ڏانھن ڏٺو ۽ پوءِ سسٽر زيتون ڏانھن ڏٺو.
ڊاڪٽر امان چيو، ” بائپسي لاءِ مون کي ڪنھن به نرس جي مدد جي ضرورت نه آھي.“
ھاڪار ۾ سسٽر زيتون ڪنڌ لوڏيو.
ڊاڪٽر امان الله خان پنھنجو بريف ڪيس کني ھليو ويو، ھڪ کن ۾ بيٺي پير موٽي آيو. ڪمري ۾ اندر نه آيو. در وٽان ڳالھايائين، چيائين، ” فڪرمند ٿيڻ جھڙي ڪا ڳالھه نه آھي.“
ڊاڪٽر امان ھليو ويو.
سسٽر زيتون تعجب وچان پڇيو، ” بائپسيءَ ۾ ھونءَ ته ڊاڪٽر کي ھڪ ٻن نرسن جي مدد جي خاص ضرورت محسوس ٿيندي آھي، پر ھيءُ پھريون دفعو آھي، جو ڊاڪٽر امان اڪيلي سر بائپسي ڪري رھيو آھي.“
مُنھن تي ڪوڙي مُرڪ آڻي مون سسٽر زيتون ڏانھن ڏٺو.
سسٽر زيتون چيو، ” پنھنجي ڪنھن دوست يا مٽ مائٽ کي گھرائڻ چاھين ٿو؟ “
چيم، ” نه. ھن شھر ۾ منھنجا دوست ۽ مٽ مائٽ توھين آھيو.“
ان کانپوءِ، جيئن ڪنھن مريض کي ننڍڙي آپريشن لاءِ تيار ڪبو آھي، سسٽر زيتون مون کي تيار ڪيو.
چيائين، ” آپريشن ٿيٽر جو جائزو وٺ، مان موٽي ٿي اچان. تون پلنگ تي ليٽي پئه.“
سسٽر زيتون ھلي ويئي.
اڪيلائي ۾ سوچ ۽ وسوسن جا در کلي پوندا آھن. مون محسوس ڪيو ته نظر نه ايندڙ ڪو سرجن منھنجي وجود جو آپريشن ڪري رھيو آھي. ان ڏينھن کان آپريشن ڪري رھيو آھي، جنھن ڏينھن کا گلاب گونگي کي گرفتار ڪيو ويو آھي، ۽ پوليس مون کي گرفتار ڪرڻ لاءِ منھنجي ۽ منجھن دوستن جي گھرن تي ڇاپا ھڻي رھي آھي. مون کي لڳو پئي ته آپريشن مڪمل ٿيڻ کانپوءِ مان اھو نه رھندس، جيڪي ھوس. ڊڄڻو، گيدي ۽ ڪانئر ! نظر نه ايندڙ سرجن جي آپريشن ٿيٽر مان ٻاھر اچڻ کانپوءِ مان مختلف شخص ھوندس. اھو وقت ضرور ايندو، جڏھن موت منھنجي لاءِ پنھنجي اھميت وڃائي ويھندو.
ٿوريءَ دير کانپوءِ سسٽر زيتون موٽي آئي. چيائين ” ڊاڪٽر امان الله خان تنھنجو انتظار ڪري رھيو آھي.“
مان اٿي بيٺس. سوچيم، مان ڪھڙي نه عجيب آپريشن لاءِ آپريشن ٿيٽر ڏانھن وڃي رھيو آھيان، جتي ڇُرين، چاقن قينچين ۽ اوزان بدران لفظن سان منھنجو آپريشن ڪيو ويندو. اھڙي آپريشن جو مون کان اڳ شايد ڪنھن تصور به نه ڪيو ھوندو !
ڪمري مان نڪري مان ورانڊي ۾ وڃي بيٺس. ورانڊو اصل ۾ ڪجھه دير لاءِ ويھي انتظار ڪرڻ وارو ڪمرو ھو، جنھن کي ويٽنگ روم چوندا آھن. چئني طرف صوفا سيٽ رکيا ھئا. وچ ۾ افغاني غاليچا، ۽ غاليچن تي سينٽر ٽيبلون. اسپتال ۾ داخل ٿيڻ وقت مون ويٽنگ روم جو جائزو نه ورتو ھو. تڏھن، مان ذاتي پريشانين ۾ ايتريقدر وڪوڙيل ھوس، جو ڊاڪٽر امان الله جي ڪڍ اندر ھليو آيو ھوس.
سسٽر زيتون پڇيو، ” ڇا پيو ڏسين؟“
چيم، ” اسپتال ۾ اچڻ وقت مون ھي ڪمرو نه ڏٺو ھو.“
سسٽر زيتون چيو، ” ھر ڪو اچڻ وارو ھن ڪمري ۾ ڪجھه دير لاءِ بيھي رھندو آھي.“
مون غور ڪيو ته ڪمري ۾ مون کي ڪا به جديد شي نظر نه آئي. سڀ ڪجھه، فرنيچر، در درين تي پڙدا، بتيون، غاليچا، سڀ ڪجھه قديم ھو. فنڪاريءَ جو نادر نمونو ھو. ڀتين تي اعلي قسم جا پينٽ ڪيل پورٽريٽ ۽ تصويرون لڳل ھيون. تصويرن جا فريم اھڙا سُھڻا، جو اڄوڪي دور ۾ تصور به نٿو ڪري سگھجي. مون کي ائين لڳو، ڄڻ ڪنھن ميوزيم ۾ بيٺو ھوس.
”اصل ۾ ھيءِ جاءِ، ڊاڪٽر دراني جو گھر آھي، رھائش گاھ آھي.“ سسٽر زيتون چيو، ” پوءِ، الائي ڪھڙو خيال آيس، جو سپر مارڪيٽ واري اسپتال بند ڪري، ھتي، پنھنجي گھر ۾ اچي اسپتال کولي اٿائين. ھتي آئي به پنج ڇھه سال ٿي ويا اٿس.“
سسٽر زيتون ۽ مان سٽنگ يا ويٽنگ روم مان نڪري وياسين. آپريشن ٿيٽر ھيٺين منزل تي، گرائونڊ فلور تي ھو. ڏاڪڻ لھندي سسٽر زيتون چيو، ” آپريشن ٿيٽر اصل ۾ ھن گھر جو ڊائينينگ روم ھو، جتي سموري گھر جا ڀاتي مقرر وقتن تي گڏجي ماني کائيندا ھئا.“
ڏاڪڻ لھندي منھنجو سمورو ڌيان سسٽر زيتون ڏانھن ھو. آخري ڏاڪي وٽ، مٿي ويندي، ڪو شخص منھنجي پاسي کان بيھي رھيو. مون کي لڳو، ھو ڄڻ تمام غور سان مون کي ڏسي رھيو ھو.
” جوڳي! “ مون ڀڻڪو ٻڌو.
مون ڪنڌ ورائي ڏٺو. مراد ٺاٺارو بيٺو ھو.
لفظ جوڳيءَ تي سسٽر کي تعجب ٿيو. مان ھن لاءِ قلندر ھوس.
” جوڳي تون اسپتال ۾ ڪيئن ! “ مراد ٺاٺاري تعجب وچان پڇيو، ” خير ته آھي نه، تون ٺيڪ ته آھين نه؟“
مراد ٺاٺاري جي ھمدردي مون کي سمجھه ۾ نه آئي. ھن مونسان فون تي ڳالھائڻ گوارا نه ڪيو ھو. مان سمجھان ٿو، اسپتال ۾ ڏسي، بي ساخته ھن جي وات مان ڪجھه جملا نڪري پيا ھئا، ورنه عام حالتن ۾ ھو ھرگز مونسان نه ڳالھائي ھا. ان کان اڳ جو مان ڪجھه چوان، سسٽر زيتون چيو، ” توھان کي غلط فھمي ٿي آھي. ھن جو نالو قلندر آھي.“
” قلندر ! “ مراد ٺاٺارو وائڙو ٿي ويو. ھو وک کن مون کان پري ٿي بيٺو. سسٽر زيتون جي ڳالھه تي يقين نه آيس.
پڇيائين، ” تو کي يقين آھي ته ھيءُ جوڳي نه آھي؟“
سسٽر زيتون وراڻيو، ” ھن جو نالو قلندر آھي، ھن کي برين ٽيومر آھي. ڪجھه دير کانپوءِ ھن جي بائپسي ٿيڻي آھي.،
مراد ٺاٺارو وائڙو ٿي ويو. مون کان پڇيائين، ” ائين ڪيئن ممڪن آھي، جو تون جوڳي نه آھين ! مون کي پڪ آھي ته تون جوڳي آھين.“
” نه جاني “ وراڻيم، ” تو کي غلط فھمي ٿي آھي. مان جوڳي نه آھيان. مان قلندر آھيان. مون کي برين ٽيومر آھي.“
سسٽر زيتون ۽ مان آپريشن ٿيٽر ڏانھن وڌي وياسين.