متفق ٿي مسڪين اچو اڄ، ڏاڍ جا ڏونگر ڏاريون ڙي،
ڏاڍ جا ڏونگر ڏاريون ڙي، ۽ وير پراڻا واريون ڙي.
وک وک تي جن ڪيا وڏيرن، ويڙھيچن سان واويلا،
شام تائين ڪوڏار ھڻي، ته به سير اٽي لئه سوَ ٿيلا،
ڪئين ڪُٺا تن بکيا ڏکيا ۽ انگ اُگھاڙا البيلا،
اھھڙا موذي ملڪ سڄي مان، چونڊي چونڊي ماريون ڙي!
قاتل قوم فرنگ جو چمچو، جاچِ اھو جاگير ڌڻي،
مير ھجي يا پير ھجي، يا خانبھادر ھجي کڻي،
پڇا ڪري ڏس پيڙھياتن کان، ڪٿان تو ھيءَ جاگير ڄَڻِي،
پورھيتن جي پگھر منجھان ٿو، ننگيون نچائي ناريون ڙي!
مزدور جي ماسَ منجھان ٿو، مالڪ مِل ڏس موج ڪري،
وال ڪروڙين روز بڻائي، پوءِ به تنھن کي سور سري،
سردي گرمي گوڏ گنجيءَ ۾، بنا ڪفن مزدور مري،
مرون ۽ ماريون ماروئڙن تان، ظلم ستم ھي ٽاريون ڙي!
زردارن جا ظلم ھتي جي، کاھڙ ۾ ويھي کولي ڪو،
اٽي لٽي ۽ ادا اجھي لئه، ٻِڙڪ ھتي جي ٻولي ڪو،
پنھنجي ھٿ سان پنھنجي ڳچيءَ لئه، سُوري ڄڻ ٿو ڳولي سو،
سانگيئڙن لئه ستم ھزارين، ڪھڙا ساري ساريون ڙي!
خون ڪرائي وڏو وڏيرو، سيٺ چوڌري رئيس ھتي،
جھوپن وارن جھانگيئڙن لئه، پاپي پوءِ پوليس ھتي،
ڪنگالن لئه ڪيس ھتي، ۽ پورھيتن سان پيس ھتي،
چور ڇُٽا چالان چڱا، ۽ گگدامن تي گاريون ڙي!
ويل ھزارين وانگيئڙن تي، اڳي وڏيرو ڪري ھزار،
مسڪينن جي ماس مٿان ٻيا، ڌارين ٻولي وارا ڌار،
”ھمين ملي ھي زمين نڪل جا، تيرا نھين ڪڇ اڌر وقار،“
ڪيئن ڪريون ڪاڏي وڃون، ۽ ڪھڙي در پڪاريون ڙي!
انڌير نگريءَ ادا ڙي ھن ۾، ماءُ نه سھڻي ڌيءُ ڄڻي،
ظالم ڏس زردار وڏيري، کي جي ڪنھن ڀي وقت وڻي،
زوريءَ سان ٿو ظالم تنھن کي، کوھ مٿان ڏس کڻي کڻي،
اھڙا ڳولي ڳولي ماريون، سيني کي ڪجھ ٺاريون ڙي!
ساحل کان ھي دور جي ٻيڙيون، لھواريون ڪي اوڀاريون،
سڙھ سنواري تن جا ساٿي، ماڳ پچايون موچاريون،
پھچو تن کي پري نه ڇڏيو، ناکئا ڏيئي ناتاريون،
اچو ته ”منشي“ گڏجي تن کي، طوفانن مان تاريون ڙي!
*