ڇا ڀارت ۾ سڀ سُک آهي...؟
“چوويهه.”
“شاباس!” ماستر صاحب هن جي پٺي ٺپري داد ڏنس. ان تي انسپيڪٽر صاحب حيرت مان ماستر کي چيو ته، “هن ته غلط جواب ڏنو. ڏهه ۽ ڏهه ته ويهه ٿيندا.”
“ها سائين صحيح آهي،” ماستر چيو، “پر هي شاگرد بهتريءَ ڏي وڌي رهيو آهي. ڪالهه ان ساڳئي سوال جي جواب ۾ هُن اٺاويهه چيو هو.”
سو اسان کي انڊيا به بهتريءَ ڏي وڌندو نظر اچي رهيو آهي. جتي جتي گند جا ڍير هئا اتي پارڪ ٺهندا وڃن، جتي جُهڳيون ۽ جهوپڙيون هيون ۽ اوورفلو ٿيندڙ گٽر ۽ ڪرفتي هئي، اتي هاءِ رائيز عمارتون ۽ پڪا رستا ٺهندا وڃن ۽ ’ساڌو واسواڻي مشن‘ جهڙن خيراتي ادارن طرفان اتي جي رهندڙ غريبن ٻارن لاءِ مفت ۾ تعليم مهيا ڪندڙ ماڊرن طرز ۽ سهوليتن وارا اسڪول کُلندا وڃن، جن جو مقابلو اسان جي ڪراچيءَ جا بيڪن هائوس ۽ سٽي اسڪول به نٿا ڪري سگهن. دهلي، ممبئي ۽ ڪلڪتي جهڙن ڳتيل آدمشماريءَ وارن شهرن جي ماڻهن کي سستي سواري مهيا ڪرڻ لاءِ اعليٰ قسم جي بسُن، ميٽرو ٽرامن ۽ لوڪل ٽرينن جو نه فقط تعداد وڌندو وڃي، پر ان کي هلائڻ وارا ادارا ۽ اهلڪار به سٺي نموني هلائي رهيا آهن. هنن بهتر کان بهتر سسٽم رکيو آهي، مثال طور ممبئي شهر ۾، جتي هزارين ماڻهو ريل گاڏين ۾ سفر ڪن ٿا، انهن جي ٽڪيٽ جي چيڪنگ لاءِ جپانين وانگر اهڙي چڪاس ۽ سختي رکي وئي آهي، جو ڪوبه بنا ٽڪيٽ جي سواري ڪري ريلوي کاتي جو نقصان ڪرڻ لاءِ ٻه دفعا سوچي ٿو، ڇو جو بنا ٽڪيٽ سفر ڪرڻ جي جرم ۾ هُو سزا کان بچي نٿو سگهي. ساڳئي وقت شهر جي غريبن کي سستي ٽڪيٽ مهيا ڪرڻ لاءِ هنن اميرن جي ٽڪيٽن جو اگهه وڌائي ڇڏيو آهي. هر ٽرين ۾ ٻه ڪلاس رکيا ويا آهن. هڪ لوور ڪلاس ته ٻيو اپر ڪلاس. مثال طور ممبئيءَ ۾ چرچ گيٽ کان کاريا سانٽاڪروز، جيڪو سمجهو ته ڪياماڙيءَ کان نيو ڪراچيءَ جيترو سفر ٿيو، لوور ڪلاس جي ٽڪيٽ 6 رپيا آهي ته اپر ڪلاس جي 90 رپيا رکي وئي آهي. ٻئي ڌريون خوش. غريب پئسو بچائڻ ۾، امير پنهنجو Status Symbol قائم رکڻ ۾، ته هنن عام ماڻهن کان الڳ فرسٽ ڪلاس ۾ سفر ڪيو. بسُن ۽ ريل گاڏين جو تکو ۽ آرامده سفر هجڻ ڪري، ڪيترائي آفيسر توڙي امير ماڻهو پنهنجيون ڪارون ڪڍي رستن تي ٽرئفڪ جئم ڪرڻ بدران ريلُن ۽ بسُن ۾ سفر ڪن ٿا.
بهرحال ان جو ڪو اهو مطلب به نه آهي، ته راوي انڊيا لاءِ سڀ سُک ۽ چين لکي ٿو. شام جي اخبار وٺي پڙهندو آهيان، ته ڪيترن ڏوهن ۽ دهشتگردين جون خبرون نظر اينديون آهن. انڊيا جون ڪجهه رياستون لاهور، اسلام آباد ۽ ڪوه مريءَ وانگر بهتر امن امان ۽ گهمڻ ڦرڻ لائق آهن، ته ڪن جو حال جيڪب آباد ۽ گهوٽڪيءَ وارو آهي. سڄي ملڪ ۾ ڪيتريون ئي تنظيمون ۽ ادارا اهڙا آهن، جن ۾ سڀ کڻي دهشتگرد نه به هجن، پر حڪومت جي خلاف ڏڦيڙ قائم رکندا اچن. خاص ڪري انڊيا جي ڪشمير ۾ جنهن کي پاڻ مقبوضه ڪشمير سڏيون ٿا، اوڀر وارين رياستن: آسام، ناگالئنڊ، تريپورا، ميگهالايا وغيره. اهڙين تنظيمن مان ڪجهه جا نالا جيڪي نوٽ ڪري سگهيو آهيان يا ياد پيا اچن سي ڪجهه هن ريت آهن:
- شِو سينا (شو جي فوج)
- بجرنگ دل
- درگا واهيني
انڊين ڪشمير سان واسطو رکندڙ تحريڪون:
- حزب المجاهدين
- لشڪر طيبه
- جميعت اَلمجاهدين
- اخوانِ مجاهدين
- تحريڪِ حريتِ ڪشمير
- البدر
- البرق
- اسلامي انقلابي محاذ، وغيره
آسام سان تعلق رکندڙ:
- بودو لبريشن ٽائيگر BLT
- ديما هالوم دائوگا DHD
- تيوا نئشنل انقلابي فورس
- اسلامڪ سيوڪ سنگهه ISS
- مسلم ٽائيگر فورس
- آدم سينا
- آل آسام اڊيواسي سرڪشا سميتي،
ناگالئنڊ سان تعلق رکندڙ:
- اساڪ معيوا NSCN (IM)
- کپلانگ NSCN (K)
- تريپورا مڪتي فورس
- تريپورا ڊفينس فورس، وغيره
ميگهالايا سان واسطو رکندڙ:
- هائني وٽريپ نئشنل لبريشن
- پيپلز گوريلا آرمي، وغيره.