شخصيتون ۽ خاڪا

ڍولا مارُو ڍَٽ

ھي ڪتاب ٿر، پارڪر ۽ ان سان لڳندڙ علائقن جي 54 شخصيتن جي خاڪن تي مشتمل آھي جنھن جو ليکڪ امر رائيسنگهہ راجپوت آھي. ھو لکي ٿو:
”هي ڪتاب مون ماڻھو ٿي لکيو آھي نہ ڪي پٿر ٿي. هي ڪتاب لکندي مون نوي سيڪڙو ڌرتيءَ جو حقُ ادا ڪرڻ جي ڪوشش ڪئي آھي. مون اُنهن ڪردارن تي لکڻ جي ڀرپُور ڪوشش ڪئي آھي جن تي اڳ ۾ تمام گهٽ لکيو ويو آھي. يا انهن تي لکيو اٿم جن تي اڳ ۾ ڪنھن بہ ناهي لکيو. پنجاھ کان مٿي شخصتين تي خاڪا هن ڪتاب جي خوبصورتي بڻيا آھن، ان ڪري توهان کي ڪٿي ڪٿي ورجاءُ محسوس ٿيندو، پر مون ورجاءُ کان بچڻ جي ڀرپور ڪوشش ڪئي آھي. ورجاءُ ان ڪري محسوس ٿيندو جو هڪڙي شخص واريون خوبيون ٻئي ۾ بہ ساڳيون ٿي سگهن ٿيون. باقي مون پنهنجي حساب سان سُٺو لکڻ جي سُٺي ڪوشش ڪئي آھي، بس پڙھندڙن جي اک پسند ڪري تہ مون لک کٽيو. “
Title Cover of book ڍولا مارُو ڍَٽ

لکجي مهر

لکجي مهر جهڙا لاکيڻا ماڻهو ڪنهن خوشنصيب خطي جي ڀاڳ ۾ وڄن جي وڌاڻن وانگي نروار ٿيندا آھن، جن جا ولهارن جهڙا وجود وطن جي سُڃاڻپ بڻجي ويندا آھن. لکجي مهر جهپيئي جي شاندار سُڃاڻپ آھي. تمام ماٺيڻي سڀاءُ جو مالڪ هئڻ سان گڏ نيت جو صفا نيڪ ماڻهو آھي. سدائين ٻين جي ڀلي لاءِ سوچيندڙ هي سٻاجهڙو راجپوت پنهنجي راجپوت برادري جي ڀلي لاءِ ڏينهن رات سوچي ۽ لوچي ٿو. هن کان جيڪو وس آھر پُڄي ٿو هي هڙان توڙي وڙان راجپوتن لاءِ وک کڻي ٿو. هن جي حياتيءَ جو مقصد بس اهو ئي آھي ته رڳو پاڻ لاءِ نه جيئجي پر ٻين لاءِ به جيئجي. ٻين ڪاڻ جيئڻ واري فلسفي کي زندگيءَ جو زيور بڻائي سماج ۾ سونهندڙ لکجي مهر دوستيءَ ۾ ته ڪنهن سان ليکو ئي ناهي ڪندو. دوستن کي نه رڳو سڳن ڀائرن وانگي ڀانئي ٿو، پر ساھ به صدقو ڪري ٿو. راجپوتي روايتي ٻنڌاڻ امل ڪسونٻي ۽ مڌيرا جي منوار سان هيت هئڻ ڪري اڪثر راجپوتي رهاڻن ۾ رتل ۽ محفلن ۾ متل هوندو آھي. معاشي طور وٽس مالڪ جو ڏنو سڀ ڪجهه آھي ان ڪري هر ڳڻتي کان ڪوهين ڏُور ۽ سُک جي نير ساگر ۾ هنج وانگي تري ٿو. شايد درويشن جون دعائون سندس قدم قدم تي ساٿ ڏين ٿيون، ڇاڪاڻ ته هي هر درويش جو نه رڳو احترام ڪري ٿو، پر سيس نوائي سلام به ڪري ٿو. جهپيئي جي ماتاجي ۽ مائوجي جي ٿان کان وٺي کاروڙي جي سامي ۽ سعيد تائين هر درگاھ جي ياترا ڪرڻ سندس فرض ۾ شُمار ٿئي ٿو. خير خيرات ڪرڻ ۾ به سخي ۽ ڏاتار آھي. ڪنجوسي ته ڪنهن وٽان سکيو ئي ناهي. ڌنڪار آھي سندس ماتا پتا کي جن پنهنجي لعل جي اهڙي تربيت ڪئي اٿن جو جڳ کي وڻي ٿو. هي ماءُ واکاڻيو پُٽ ناهي. پر جڳ واکاڻيو جوان آھي جنهن جي وارتا وطن جي وڻن، ۽ ڌرتيءَ جي ڌڻن کي به ياد هوندي آھي.
سندس خطي ۾ سياسي اثر رسوخ به ٺيڪ ٺاڪ آھي. ان ڪري سياستدانن وٽ به سندس عزت ۽ نرالي سُڃاڻپ آھي. لکجي مهر جهڙا لعل ڳوليا به ناهن لڀندا.
لکجي مهر جو جنم مٺي تعلقي جي ڳوٺ جهپيو مهر جي معزز شخص شريمان هالوجي مهر جي گهر ۾ پهرين فيبروري 1964ع تي ٿيو. لکجي ننڍي هوندي ئي ذهين هوندو هو. هن ابتداعي تعليم مٺي مان حاصل ڪئي. انٽر پاس ڪرڻ کان پوءِ غربت سبب اڳتي تعليم پرائڻ کان محروم رهيو. ڪجهه وقت بي روزگاريءَ جي ڪري مختلف هندن تي پرائيويٽ نوڪري ڪيائين. نيٺ مالڪ در سندس عرض اگهاڻو ۽ 20 جنوري 1985ع تي روينيو ڊپارٽمينٽ ۾ پنج اسڪيل جي نوڪري ملي ويئي. شروع شروع ۾ سروي تپيدار واري عهدي تي سنڌُ جي مختلف تپن تي نوڪري ڪندي ڪندي قدم به قدم ترقي ڪندو رهيو. هن وقت ساڳي کاتي ۾ 16هين گريڊ تي آھي. انسپيڪٽر روينيو اينڊ سٽي سروي ڪراچي ڊويزن بورڊ آف روينيو ۾ ڪم ڪري رهيو آھي. هيڏي وڏي عهدي تي هوندي به هن وٽ نياز، نوڙت ۽ عجز اڄ به هٿيڪو آھي. وڏائي ڪرڻ مان سمجهي ئي ڪونه. ننڍي سان ننڍو ۽ وڏي سان وڏو ٿي هلڻ به هن مهان ماڻهوءَ جو وڏو گُڻ آھي.
لکجي مهر 30 ڊسمبر 1997ع تي ڳوٺ لونڍار جي معزز شخص شريمان ڌانڌل ڀمر سنگهه ڀوپي جي گهران شادي ڪئي. ڀمر سنگهه ڀوپو ڌانڌل ڪميونٽيءَ جو ٽيلات آھي. لکجي مهر جي شاديءَ وارو شاندار ڪاڄُ اڄُ به هر ٿرواسيءَ کي ياد آھي. جهڙا طعام هئا تهڙي ئي ماڻهن جي شيوا ڪئي ويئي هُئي. لکجي کي اولاد ۾ ٻه پُٽ ۽ پنج نياڻيون آھن. وڏو پُٽ اٺين درجي ۾ ۽ ننڍو پُٽ چوٿين درجي ۾ المهراڻ هائير سيڪنڊري اسڪول مٺي ۾ زير تعليم آھن. سندس نياڻيون به تعليم پرائي رهيون آھن.
لکجي سان ڪچهري ڪندي ماڻهوءَ جا ٿڪ ئي لهيو وڃن. سندس شاندار سوچن تي ماڻهو سوچڻ تي مجبور ٿيو وڃي. هي هر وقت ان ڳڻتيءَ ۾ نظر ايندو آھي ته اسان جا راجپوت پنهنجي اصولن تان ڇو ٿا ٿڙن؟ راجپوتن جي زبان تي ماڻهو خون معاف ڪندا هُئا اهي راجپوت اڄُ مڱڻي ڪري ڦريو وڃن. ان کان مٿي ڪهڙي ڏُک جي ڳالهه هوندي. لکجي جي اڪثر اها شڪايت رهندي آھي ته اسان جي راجپوت سماج اندر ننڍ وڏائيءَ وارو نابين نظريو جيستائين ختم نه ٿيندو، سڱاوتي مسئلا حل نه ٿيندا ۽ تعليم عام نه ٿيندي تيستائين اسين ترقي نه ڪري سگهنداسين. ان ڪري اسان جي نوجوان نسل کي اهو گهرجي ته نه رڳو تعليم تي توجهه ڏين پر ننڍ وڏائيءَ واري پليت پروپئگنڊا خلاف به ڀرپور جهاد ڪن. لکجي جي هن شاندار سوچ تي گهٽ ۾ گهٽ آئون ته کيس سلام پيش ڪيان ٿو.