واگهو ڪولهي
هُن کي اها خبر ناهي ته هن وقت ڊالر جي ڊوڙ ۾ ملڪ ڪيترو مار کائي چُڪو آھي. هُن کي اها به سُنڪ ناهي ته، نيب ڪنهن ڪنهن جي نڪ ۾ نوڙي وڌي آھي. هُو ان خبر کان به بي خبر آھي ته، ڪرڪيٽ ورلڊ ڪپ ۾ ڪنهن جون ڪيتريون پوائنٽون آھن. هُن کي ڪائي ڪَل ناهي ته، بلاول ۽ مريم جي مُلاقات تي ماڻھو ڪهڙيون ٽيڪا ٽپڻيو ڪن ٿا. هن کي بس اها خبر آھي ته، سڀاڻي سوير ڪاٺيون نه ڪيون ته سندس ٻچا پيٽ ۾ هٿ وجهي سُمهندا. هن کي اها به خبر آھي ته، جي هيل به مينهن نه وٺو ته زندگيءَ جي ٻني ڀَيل ٿي ويندي. ها هن کي اها ڪَل ضرور آھي ته، جي لطيف جي نينهائي بند ٿي ويئي ته هن جو ڪچرو ڪير وٺندو؟ ۽ جي ڪچرو ڪنهن نه ورتو ته هن جا ٻار بُک ۾ بولاٽيون کائيندي مري ويندا. جي ٻار بُک ۾ مري ويا ته واگهي جا وڻ ئي وڄي ويندا.
واگهو جنهن جا وار وڏا ۽ ٻار ننڍا آھن، واگهو جنهن جي ڏاڙھي وڌيل ۽ وزن گهٽيل آھي. واگهو جنهن جا ڪپڙا ميرا ۽ اندر اُجرو آھي. واگهو جنهن کي وهنتي ڪي ڏينهن وهامي ويا آھن، ڇاڪاڻ ته، گهڻن ڏينهن کان مينهن وٺو ناهي. واگهو جنهن جي پيرن ۾ جُتي بدران ڌرتيءَ جو پيار پاتل آھي. ڌرتي تپندي به هُن جا پير نه ٿي ٻاري. وطن جي واري هُن جي پيرن تي پَها رکي ٿي. واگهو جنهن جي ونيءَ جي هرڻ جهڙين اکين ۾ رڳو سُورن جو سُرمو پيل آھي. واگهو، جنهن جا ٻار پڙھڻ واري وهيءَ ۾ پورهيو ڪرڻ تي مجبور آھن. واگهو، جيڪو جيئڻ جي جستجو ۾ زندگيءَ جي هر ذلالت کي نعمت سمجهي نبيري ٿو.
هُو ڪُلهي تي ڪاٺين جي ڀري ۽ مٿي تي ڪَنڊيءَ جي پنن جي ڪانبي ساڻ گڏھ جيڏو بار کڻي هر روز ڪنهن نه ڪنهن ڳوٺ ۾ وڪڻڻ ويندو آھي، پر هن کي صحي اجورو به ناهي ملندو. راڄُ جون راڻيون هن کان ڀري ڪاٺين جي وٺي ٻُڪ اٽي جون ڏيئي اهو چونديون آھن ته، ڪاٺيون ڪم جون ناهن صفا آليون آھن. اهو ٻُڌي واگهي جون اکيون آليون ٿي وينديون آھن. هُو بس ڀنل اکين سان مُرڪندي مُرڪندي هليو ويندو آھي. ويندي ويندي واٽ ۾ سوچيندو آھي ته هن اَٽي مان ته اکيون ئي ناهن ڀرجيون پيٽ ڪٿان ڀرجندو. شُڪر جو ٿڌو ساھُ کڻي ڪُتي وارو پيٽ ڀري به انسان وانگي جيئي ٿو.
الئه ڇو ڪي ڪي ماڻھو هن کي ماڻھو ئي تسليم نه ٿا ڪن. انهن کي ائين لڳي ٿو ڄڻ هي پٿر جو پتلو آھي. هن کي ڪو ادراڪ ئي ناهي؟ انهن کي ڪير سمجهائي ته، واگهي جي وجود ۾ ڌڙڪندڙ دل به گوشت جي ٺهيل آھي، واگهي جو به رت جو داٻ وڌي گهٽي ٿو. شُگر هن جي به سرير ۾ موجود آھي. توڙي جو مٺاڻ هن کي چانهه ۾ وجهڻ لئه به نه ٿي ملي. اُڃ ۾ هن جون به بُڪيون تڙپن ٿيون. هن جي زبان به ذائقا چکڻ جو گيان رکي ٿي. توڙي جو اُن اٽي ۽ لوڻ کان سواءِ ڪجهه به ناهي چکيو. هن جون اکيون پڻ رنگ سُڃاڻڻ ٿيون. اُس ۾ هن جي به چمڙي سڙي ٿي. سيڪس جو خيال هن کي پڻ ساڳيو اچي ٿو، پر هي اڃا اورل سيڪس واري جدت ۾ جانور ناهي ٿيو. هي اهو انسان آھي جيڪو آدم ٿي رهڻ پسند ڪري ٿو.
ٻُڌو اٿم ته، واگهو هاڻي انبن وارن ڏينهن ۾ شهر ڏانهن ناهي ويندو. اهو ان ڪري جو هڪڙي ڀيري انبن واري گاڏي تان سندس نظر گُذري هُئي. هُو چاهيندي به وٺي نه سگهيو هو، ۽ هن جي اکين ۾، انبن جي ڦار لئه سڪندڙ سندس سِنهن ٻچن جا عڪس لُڙڪن جي روپ ۾ تري آيا هئا. ٻچن جي دلدوز درد ۾ هي لُڙھي ويو هو. ٻچا ته پکين کي به پيارا هوندا آھن. هي ته پوءِ به انسان هو. اهڙو انسان جيڪو ايڪهين صديءَ جي جديد انساني جانورن واري دنيا ۾ ڄمي ڦاٿو آھي.
اولمپڪ جو اڇو سگريٽ واگهي جي وڏي عياشيءَ ۾ شُمار ٿئي ٿو. ان لئه هُو گهڻو ڪجهه ڀوڳي به ٿو. چانهه به ”جُڙي کي جَس“ ۾ شامل آھي. ماني نه ٿو کائي ته زنده رهي نه ٿو سگهي. هُو ڪڏھن ڪڏھن سوچيندو آھي ته سائنس ايتري ترقي ڪئي آھي، پر بُک جو بندوبست ناهي ڪري سگهي. ڪاش! ڪا اهڙي سستي گوري ايجاد ٿئي، جو سال ۾ هڪ ڀيرو بُک لڳي. اهڙي بُک جنهن ۾ ماڻھو هڪڙو ڀيرو ڍؤ تي ماني کائي سگهي. غريب گُربو هرڪو پنهنجو من پسند کاڌو کائي سگهي. باقي هن روز روز واري بُک ته زندگيءَ جا بخيا ئي اُڍيڙي ڇڏيا آھن. لولي پويان لُڇندي صفا جيئرا لاش ٿي پيا آھيون. هن جي اهڙي سوچ سائنس جو ساھ مُنجهائي ڇڏي ٿي. موتيسري جي مڙھي ۾ واريءَ مان وهاڻا ٺاهي سُمهندڙ ۽ ڏينهن رات لُنڊين جا مٿا لتاڙيندڙ واگهي جي ٻارن کي ڪڏھن به ڪنهن لُنڊي ناهي ڪکيو. هن جي ٻارن جو بلائون به خيال ڪنديون آھن، پر انسان ڏنگي ويندا آھن. واگهي جا ٻار جڏھن بُک ۾ رات جو وشال امبر ڏي اکيون کڻي پالڻهار کان ڪجهه پڇندا آھن، تڏھن آڪاش ۾ ٽمڪندڙ نَو لک تارا تڙپي پوندا آھن. امبر جون اکيون آگمجي وينديون آھن. بُکايل ٻارن جي ڀر ۾ جاڳندڙ سندس پيءُ جي ڏرا ڏيئي ويل اکين ۾ لُڙڪن جون ڪونجون قطار ڪري وهنديون آھن.