• ٿر جي ٻاٻيهي جو وڇوڙو : ڀڳڙو مل ’ناچيز‘
جيئن ڀٽائيءَ جي شاعريءَ ۾ مارئي، حب الوطني جو اعلى مثال آهي، تيئن صادق جي اندر ۾ به مٽي سان محبت ۽ حب الوطني جو هڳاءُ سمايل هو. صادق اهو فقير منش انسان هو جنهن راڳ کي عبادت سمجھي ڳايو. سندس گيتن ۽ غزلن ۾ درد ۽ سوز سان گڏ مٽيءَ جي محبت واضح نظر اچي ٿي.
سندس اوچتي وڇوڙي تي سڄي سنڌ جي فضا سوڳوار ٿي وئي آهي، مٺيءَ جي ته هر گهٽيءَ ۾ سوڳ جو عالم آهي ۽ هر اهلِ دل ماڻهو سندس وڇوڙي کي سنڌي موسيقيءَ جو وڏو نقصان سمجھي رهيو آهي.
صادق جو هونئن ته هر ماڻهوءَ سان پيار وارو رشتو هو، هر ماڻهو کيس پنهنجو محبوب سمجھي ٿو، پر مون ناچيز کي به سندس پيار ۽ صحبت نصيب ٿي ۽ دوستيءَ جو هڪ گهرو تعلق جڙيل رهيو. کوڙ ساريون ڳالهيون آهن ڪيتريون ويهي لکجن!
هڪ دفعي جي ڳالهه آهي ته هڪ طرف منهنجي سالي جي شادي هئي ۽ ٻئي طرف ڊگهڙي ۾ مالهين جي شادي هئي، جنهن ۾ صادق کي محفل جي دعوت ڏنل هئي. آئون به مٺي وڃي صادق کي شادي جي دعوت ڏيئي آيو هئس. شادي جي ڏينهن مٺيءَ جي ڪنهن دوست کانئس فون ڪري پڇيو ته سائين: ڀڳت وٽ هلڻ جو ڇا پروگرام آهي؟ صادق کيس چيو ته: يار ڊگھڙي واري دعوت ۾ لک سوا گھور ملندي، پر ڀڳت ڀڳڙي وٽ هلڻو پوندو ۽ مکڻيا به گھر جا وٺي هلڻا پوندا! پوءِ منهنجي دعوت تي اسلام ڪوٽ آيو، سڄي رات ڳائي صبح ڪيائين. صادق اسلام ڪوٽ جڏهن به ايندو هو ته وڌ ۾ وڌ مون وٽ ويهندو هو. هونئن ته زندگيءَ جي سفر ۾ ساڻس ڪيتريون ئي محفلون ۽ ملاقاتون رهيون، پر ساڻس آخري ملاقات ڊاڪٽر سوني کنگھاراڻيءَ جي گھر ڪنهن پروگرام ۾ ٿي.
صادق سان گھاريل هر هڪ پل اڄ ذهن تي تري ٿو اچي، سندس ڪيتريون ئي ساروڻيون آهن، جن کي لکڻ ٿو ويهان ته اکيون ڳوڙهن سان ڀرجي ٿيون اچن.
اڄ صادق اسان جي وچ ۾ موجود ناهي، پر ڏات، راڳ ۽ ساروڻيون سدائين سنڌ سان گڏ رهنديون.
سنڌي موسيقيءَ جو هي امر ڪردار آڪاس ۾ ڪنهن ستاري جيئان جرڪندو رهندو.
ٻڌي صادق موت جو، رُنو سُر ۽ ساز،
وڇڙي ويو آواز، ساري هن سنسار کان.