مرڻ کان پوءِ وري جيئرو ٿيڻ
سوال: مرڻ کانپوءِ جيئري ٿيڻ کان ڇا مُراد آهي؟
جواب: قيامت ۾ سڀ شيون فنا ٿي وينديون پوءِ حضرت اسرافيل عليه السلام ٻئي ڀيري صُور ڦوڪيندو ته سڀ شيون موجود ٿي وينديون ماڻهو به وري جيئرا ٿي پوندا. حشر جي ميدان ۾ الله تعاليٰ جي آڏو حاضري ٿيندي، حساب ورتو ويندو ۽ چڱن ۽ بُڇڙن ڪمن جو بدلو ڏنو ويندو جنهن ڏينهن هي ڪم ٿيندو، ان ڏينهن کي يوم الحشر (يعني گڏ ڪرڻ وارو ڏينهن) يوم الجَزآءِ (يعني بدلي جو ڏينهن) ۽ يوم الحساب (يعني حساب جو ڏينهن) چون ٿا.
سوال: ايمان مُفصل ۾ جن ستن شين جو ذڪر آهي ان مان جيڪڏهن ڪو هڪ ٻه ڳالهيون نه مڃي ته ڇا اهو مسلمان ٿي سگهي ٿو؟
جواب: هرگز نه! جيستائين الله تعاليٰ جي توحيد يا هيڪڙائي، پيغمبرن جي پيغمبري ۽ الله تعاليٰ جي ڪتابن ۽ الله تعاليٰ جي ملائڪن ۽ قيامت جي ڏينهن ۽ تقدير ۽ مرڻ کانپوءِ جيئرو ٿيڻ کي نه مڃي، هرگز مسلمان نٿو ٿي سگهي.
سوال: حضرت پيغمبرﷺ جن پنجن شين تي اسلام جي بنياد جو بيان فرمايو آهي ۽ ان ۾ ملائڪن، الله تعاليٰ جي ڪتابن، قيامت ۽ تقدير وغيره جو ڪو به ذڪر نه آهي؟
جواب: انهن پنجن شين ۾ حضرت محمد مصطفيٰﷺ جن تي ايمان آڻڻ جو ذڪر آهي ۽ جڏهن ڪو شخص حضرت محمد مصطفيٰﷺ جن تي ايمان آڻي ٿو ته پوءِ ان کي سندنﷺ سڀني ٻُڌايل ڳالهين کي ضرور مڃڻو آهي. الله تعاليٰ جو ڪتاب (قرآن) جيڪو حضور اڪرمﷺ جن آندو آهي، ان تي ايمان آڻڻ به ضروري ٿيندو. هي سڀ ڳالهيون جن جو ايمان مُفصل ۾ ذڪر آهي. الله تعاليٰ جي ڪتاب قرآن پاڪ ۽ پيغمبرَﷺ جن جي بيان مان ثابت آهي.
سوال: انهن سڀني ڳالهين جو دل سان يقين ۽ زُبان سان اقرار ڪري، ليڪن نماز نه پڙهي يا زڪوات نه ڏئي يا روزا نه رکي يا حج نه ڪري ته اهو مسلمان آهي يا نه؟
جواب: هائو! مسلمان ته آهي ليڪن سخت گنهگار ۽ الله تعاليٰ جو نافرمان آهي، اهڙي شخص کي فاسق چون ٿا، هي ماڻهو پنهنجي گناهن جي سزا ڀوڳي آخر ۾ ڇوٽڪارو حاصل ڪندا.