اسلامي فرضن مان روزي جو بيان
سوال: روزو ڇاکي چوندا آهن؟
جواب: پرهه ڦٽي کان سج لهڻ تائين نيت سان کائڻ پيئڻ ۽ نفساني خواهشن کي روڪي رکڻ جو نالو روزو آهي، روزي کي صوم ۽ روزي کولڻ کي افطار چوندا آهن.
سوال: روزي جا گهڻا قسم آهن؟
جواب: روزي جا اٺ قسم آهن: (1) فرض معين، (2) فرض غير معين، (3) واجب معين، (4) واجب غير معين، (5) سُنت، (6) نفل، (7) مڪروهه، (8) حرام.
سوال: فرض معين ڪهڙا روزا آهن؟
جواب: سڄي سال ۾ هڪ مهينو يعني رمضان شريف جا روزا فرض معين آهن.
سوال: فرض غير معين ڪهڙا روزا آهن؟
جواب: جيڪڏهن ڪنهن عذر جي ڪري يا بنا عُذر رمضان شريف جا روزا رهجي وڃن ته انهن جي قضا جا روزا فرض غير معين آهن.
سوال: واجب معين ڪهڙا ڪهڙا روزا آهن؟
جواب: نذر معين يعني ڪنهن خاص ڏينهن يا خاص تاريخن جي روزن رکڻ جي باس باسڻ سان ان ڏينهن يا انهن تاريخن جا روزا واجب ٿي وڃن ٿا جيئن ڪنهن نذر باسيو ته جيڪڏهن آئون امتحان ۾ پاس ٿيان ته الله ڪارڻ رجب جي پهرين تاريخ جو روزو رکندس.
سوال: واجب غير معين ڪهڙا روزا آهن؟
جواب: ڪفارن جا روزا، نذر غير معين جا روزا واجب غير معين آهن، مثلاً ڪنهن باس باسي ته جيڪڏهن آئون پهريون نمبر پاس ٿيس ته خدا جي واسطي ٽي روزا رکندس.
سوال: ڪهڙا روزا سُنت آهن؟
جواب: روزن ۾ سُنت مؤڪده ڪو به روزو نه آهي پر جن ڏينهن جا روزا حضور ڪريمﷺ جن کان رکڻ يا انهن جي باري ۾ ترغيب ڏيڻ ثابت آهي ته ان کي سُنت چئبو آهي. جيئن عاشوره جا ٻه روزا يعني محرم جي نائين(9) ۽ ڏهين(10) تاريخ جا عاشوره محرم جي 10 ڏهين تاريخ جو نالو آهي ۽ عرفه يعني ذوالحج جي 9 نائين تاريخ جو روزو ۽ ايام بيض يعني هر مهيني جي 13 تيرهين، 14 چوڏهين ۽ 15 پندرهين تاريخ جا روزا.
سوال: مستحب ڪهڙا روزا آهن؟
جواب: فرض، واجب ۽ سُنت روزن کانپوءِ سڀ روزا مستحب آهن، پر ڪي روزا اهڙا آهن جو انهن ۾ ثواب زياده آهي، جيئن شوال جا ڇهه روزا شعبان مهيني جي پندرهين تاريخ جو روزو، جمعي جي ڏينهن جو روزو ۽ خميس جي ڏينهن جو روزو.
سوال: مڪروهه روزا ڪهڙا آهن؟
جواب: صرف ڇنڇر جي ڏينهن جو روزو، صرف عاشوري يعني ڏهين تاريخ جو روزو، نوروز جي ڏينهن جو روزو، عورت جو مُڙس جي اجازت کانسواءِ نفلي روزو رکڻ.
سوال: ڪهڙا روزا حرام آهن؟
جواب: سڄي سال ۾ پنج روزا حرام آهن، عيدالفطر ۽ عيدالاضحيٰ جا ٻه روزا ۽ ايام تشريق جا ٽي روزا، ايام تشريق ذوالحج جي يارهين، ٻارهين ۽ تيرهين تاريخن جو نالو آهي.