23. ٺٽو
23.1 مڪلي ٽڪري، ننگر ٺٽو ۽ پير پٺو،
جنھن نه ڏٺو، تنھن ڪجهه نه ڏٺو. (لاڙ، چوڻي)
دنيا جو وڏي ۾ وڏو مقام، مڪليءَ ۾ آهي. گهڻي ۾ گهڻا مدرسا، ٺٽي ۾ هيا. پير پِٺو، هڪ پھتل بزرگ هيو، جنھن جي ڪري ٻاهريان حملي آور، ٺٽي تي ڪامياب حملو نه ڪري سگهندا هيا.
مڪلي سنڌ جو اهو تاريخي ۽ روحاني ماڳ آهي، جنهن کي ايشيا جو سڀ کان وڏو قبرستان چوندا آهن. سنڌ جو دارالخلافه رهندڙ تاريخي شهر ٺٽي جي ڀرسان مڪليءَ جي ٽڪري هاڙهي جبل ۽ پٻ جبل جي هڪ شاخ آهي، جنهن تي سڀ کان وڌيڪ درويشن ۽ بزرگن جون مزارون آهن. انهن کان علاوه مڪليءَ جي وڇڙيل حصن ۾، پير پٺو جي ٽڪري ۽ شيخ جاڙيو عرف پير جهاڙ جون ٽڪريون پڻ مشهور آهن، جن تي سنڌ جي ناليوارن بزرگن جون مزارون آهن ۽ انهن جو روحاني منظر ڏسڻ وٽان آهي.
مطلب:
• جڳ مشھور جايون، جنھن گهمي نه ڏٺيون، تنھن ڄڻ ڪجهه نه ڏٺو.
• لاھور جون بتيون، جنھن نه ڏٺيون سو ڄڻ ڄائو ئي ناھي.