41. دالي
41.1 اڇا ڪپڙا، کيسا خالي، هلي گهم دالي. (ساهتي، چوڻي)
ساهتيءَ اندر تعلقي ڀريا، ضلعي نوشھرو فيروز جو وڏو ۽ مشھور ڳوٺ، جنھن پويان اها چوڻي مشھور آهي.
مطلب:
• پئسي وارو ماڻھو، نمائش کان ان ڪري لھرائيندو آھي، جو کيس ڦرجڻ جو ڀؤ ھوندو آھي.
• سڃو ماڻھو ئي نمائش تي گھڻو زور ڏيندو آھي.
• ڀيٽيو: چوهڙ جمالي؛ کيسا خالي، مڙس موالي.
41.2 ڪوٽ ڪنڊيارو ڪوٽڙي، دالي دغل باز. (ساھتي، چوڻي)
ھيءَ ساھتي علائقي جي ٽن شھرن؛ ڪنڊيارو، ڪوٽڙي ۽ داليءَ بابت چيل چوڻي آھي. داليءَ جو شھر، ڪنڊيارو ۽ ڀريا شھرن جي وچ تي نيشنل ھاءِ وي کان ساڄي پاسي ڪجھ اندر تي آھي. جڏھن ته ڪوٽڙيءَ مان مراد، ڪوٽڙي غلام محمد ڪبير شھر آھي، جيڪو نيشنل ھاءِ وي تي اڏيل آھي. سنڌو درياھ جي پراڻي وھڪري جي کاٻي ڪپ تي واقع آھي. شھر جي اتر ۾، درياھ جي ڇڏيل ۽ ڦٽل پيٽ جا اھڃاڻ اڄ به چٽا بيٺا آھن.
ھتي ٻڌايل آھي ته ڪوٽڙي ۽ ڪنڊيارو، اتان جي رھاڪن يا مسافرن لاءِ ڄڻ حفاظت ڪندڙ ڪوٽ آھي. جڏھن ته دالي شھر اندر، ٺڳجي پوڻ جا گھڻا امڪان آھن.
مطلب:
• مختلف شھرن بابت، ماڻھن تجنيس حرفيءَ جي مدد سان ڪجھ لفظ ملائي، تڪبند ڪھاوتون چيون آھن. جن منجھان ٻيو ڪجھ نه فقط انھن شھرن جي گلا يا ناموري بيان ڪئي وئي آھي. مثال جي طور ڪجھ ھيٺ پيش ڪجن ٿيون.
• ٻن؛ ٻانڌي، ڌوڙ؛ دؤڙ، بک؛ بڇيري، سڃ؛ سرھاڙي، لعنت؛ لنڊو، اسان وينداسين نواز ڏاھري. (سمورا شھر يا وسنديون، نواب شاھ شھر جي آسپاس جا آھن.)
• ڌنڌ؛ دوداپور، قهر؛ ڪوٽڙي، ظلم؛ زورڳڙهه، هنيل؛ حيدرآباد، شير؛ شيرانپور، دائو؛ ٻچن کائو. (دائو يا جھان پور دائو سميت سمورا ڳوٺ، تعلقي ڳڙھي خيرو، ضلعي جيڪب آباد جا آھن.)