لوڪ ادب، لساني ۽ ادبي تحقيق

ماڳن مڪانن جي نالن تي مشتمل پهاڪا ۽ چوڻيون

ڪتاب”ماڳن مڪانن جي نالن تي مشتمل پهاڪا ۽ چوڻيون“ اوهان اڳيان پيش ڪجي ٿو. لوڪ ادب جي سلسلي پهاڪن ۽ چوڻين بابت ڪتاب ”ماڳ مڪانن جي نالن تي مشتمل پهاڪا ۽ چوڻيون“ نامياري ليکڪ انجنيئر عبد الوهاب سهتي جو لکيل آهي.
Title Cover of book ماڳن مڪانن جي نالن تي مشتمل پهاڪا ۽ چوڻيون

46. راهوجا/ باھوجا/ ڪوريجا

46. راهوجا/ باھوجا/ ڪوريجا
46.1 راهوجن ۾ رات، قادر نه وجهي ڪنھن جي،
پليجن مان پاٽ، ڀرجي آئي ڀت جي. (سرو، چوڻي)
پليجا ۽ راهوجا؛ سکر ضلعي جا ھڪٻئي جي ويجھو ٻه ڳوٺ.
هڪ بزرگ، راهوجن جي ڳوٺ ۾ مھمان ٿي آيو. کيس، نه ماني کارايائون ۽ نه سمھڻ لاءِ چڱو هنڌ ڏنائون. مڇرن به ڏاڍو تنگ ڪيس. جڏهن ته پليجا ڳوٺ ۾ رهڻ دوران، اتان جي رهواسين پاٽ ڀت جي ڀري موڪلي هيس ۽ رهڻ لاءِ هنڌ به چڱو ڏنائونس. راھوجن جي اھڙي رکي ورتاءَ کان بيزار ٿي ائين چيائين.
مطلب:
• هر ڪو پنھنجي اخلاق سان پنھنجي ذات جي ناموس وڌائي ٿو ۽ پنھنجي پرڪارن سببان پنھنجي ذات لڄائي ٿو.
• راهوجن ۾ رات، قادر نه وجهي ڪنھن جي،
رنون رب رلايون، آهر اڳلي واٽ،
پليجن مان پاٽ، ڀرجي آئي ڀت جي. (لوڪ ڏاهپ جو بيت)

46.2 رهي راهوجين، بھي باهوجين، ڪتي ڪوريجن جي. (سرو، چوڻي)
راهوجا، باهوجا ۽ ڪوريجا؛ علحده ذاتين جي نالن پويان، سکر ضلعي جا ڳوٺ آهن.
رولاڪ ماڻھو، ان ڪت ڪندڙ ڪتيءَ مثل آھي، جنھن جو ڪو ٺام ٺڪاڻو نه ھجي. رڳو پنھنجي بک جو پورائو ڪرڻ جي ڪڍ ھجي. اھڙو ماڻھو جيڪو هجي هڪڙن جو، پلجي ٻين وٽ ۽ نفعو ٽين کي ڏئي، تنھن لاءِ ايئن چيو ويندو آهي.
مطلب:
• جنھن جا گھڻا ٿاڪ ھوندا آھن، تنھن جو ڄڻ ھڪ به ٺڪاڻو ناھي.
• ڌوٻيءَ جو ڪتو؛ نه گھر جو، نه گھاٽ جو.
• ڪتي ڪوريجن جي؛ رهي راهوجين، بھي باهوچين.