30. پنجاب
30.1 پنجاب جي گڏھ به نه ڌارجي، آٿر به کڻي ڀڄي ويندي. (سرائيڪي، چوڻي)
جنھن علائقي کي اڄ ڏکڻ پنجاب سڏيو ٿو وڃي، تاريخ منجھ ”ملتان سلطنت“ يا ”ملتان صوبي“ جو حصو رھيو آھي. اڄ به ڪي ماڻھو انھيءَ علائقي کي ’سرائيڪستان‘ سڏيندا آھن. انھيءَ علائقي، ڪڏھن به پاڻ کي ’پنجاب‘ نه سڏيو آھي. ھن چوڻيءَ منجھ، پنجابي ڳالھائڻ واري پنجاب مٿان، ٽوڪ ڪئي وئي آھي، جنھن رنجيت سنگھ جي زماني کان وٺي اڄ تائين، سرائيڪي علائقي جي مالي وسيلن مٿان قبضو ڄمايو آھي.
مطلب:
• جن پنجابين، سرائيڪي علائقي جو مال گھڻو لٽيو آھي، ھاڻي تن جي گڏھ مٿان به اعتبار ناھي. اگر سندن گڏھِ تي ڪنھن آٿر رکيا آھن ته اھا کوتي، آٿرن جھڙي معمولي شيءِ به نه ڇڏيندي. بلڪ اھي به کڻي ڀڄي ويندي.
30.2 راڳ پنجاب ۾ ڄائو، سنڌ ۾ پليو ۽ ٿر ۾ مئو. (سنڌ چوڻي)
وضاحت لاءِ ڏسو؛ ”ٿر.“