لوڪ ادب، لساني ۽ ادبي تحقيق

طبقاتي فڪر جا سنڌي ادب تي اثر

فيض جوڻيجي جو سال 2009ع جو پيش ڪيل ڊاڪٽوريٽ لاءِ ٿيسس “طبقاتي فڪر جا سنڌي ادب تي اثر” نظر مان ڪڍيو اٿم ۽ حيراني آهي ته ايترو خوبصورت انداز ۾ سنڌ جي اندر مارڪسي نڪتي نگاهه ۽ ترقي پسند نڪتي نگاهه کان ڪتابن جو تجزيو ڪيو ويو آهي. هڪ ته اهي ڪتاب آهن جيڪي پاڪستان کان اڳ جا ڇپيل آهن ۽ ٻيا اُهي ڪتاب آهن جيڪي پاڪستان کان پوءِ جا ڇپيل آهن
Title Cover of book طبقاتي فڪر جا سنڌي ادب تي اثر

• فقير محمد لاشاري

فقير محمد لاشاري ( ف-م-لاشاري)

سنڌ جي سياسي صورت حال ۾ 1983ع واري دور هڪ سياسي جاڳرتا ۽ هلچل وارو دور هو. هن ڏهاڪي ۾ فوجي حڪومت خلاف ايم-آر-ڊي نالي تحريڪ هلائي وئي جيڪا پنهنجي مفهوم ۽ مقصد ۾ پاڪستان بچايو تحريڪ هئي پر سنڌ جي اندر هن تحريڪ هڪ قومي جاڳرتا وارو دڳ اختيار ڪيو. نتيجي طور سنڌ جا وڏيرا شاهي ۽ قوم پرست قوتن سنڌ جي پورهيت عوام جي اڳواڻي ڪرڻ کان انڪار ڪيو. اهڙي صورتحال ۾ جن ليکڪن ۽ صحافين هن تحريڪ لاءِ واڌو رويو رکيو. ف- م- لاشاري به انهن مان هڪ هو. لاشاري صاحب جو پورهيت عوام ڏي جيڪو رويو هو اهو هڪ انسان دوست وارو هو. هن ان دور ۾ جيڪي مضمون لکيا يا ايڊيٽوريل لکيا انهن عوام جي اندر خاص ڪري سياسي جاڳرتا رکندڙ ڌرين ۾ سٺو اثر ڇڏيو ان دور ۾ هلال پاڪستان اخبار جي طرفان شايع ٿيندڙ ميگزين ۾ جيڪو لاشاري صاحب ڪم ڪيو ان ۾ هن جو جهڪاءُ پورهيت عوام سان گڏ سوويت فڪر ڏي پڻ رهيو سوويت يونين جي ٽٽڻ کان پوءِ لاشاري صاحب جي ايڊيٽوريل مان سوويت سوچ غائب رهي. پر پوءِ به عوام طرف جهڪاءُ قائم رهيو.