گيانا جو مسٽر انگلش
ڊئوڊسن ۽ سندس ڪارو دوست سئيڊن جي مهنگائيءَ جو روئڻ روئي رهيا هئا ته هن جهڙي مهنگائي ته جپان ۾ به نه آهي. هيءَ يونيورسٽي لنڊن يا نيوريارڪ ۾ ٺاهين ها ته به سٺو ٿئي ها، جيڪي پئسا هينئر ملي رهيا آهن. انهن مان پاڻ بچت ٿئي ها.
”توهان ڪٿي جا آهيو؟“ مون نئين همراهه کان پڇيو. ساڻس جيتوڻيڪ مانيءَ تي ميس ۾ ملاقات ٿيندي رهي ٿي پر ڪلاس ميٽ نه هجڻ ڪري گهڻي واقفيت نه ٿي هئي.
”آئون گايانا (Guyana) جو آهيان.“ هن ٻڌايو. سندس نالو برنيٽ انگلش آهي.
”ڏکڻ آمريڪا ۾“ مون پڪ ڪئي.
”هائو. وينزوئلا جي ڀر ۾ اسان جو ملڪ آهي.“
”۽ ٻئي پاسي سري نام (Surinam) آهي.“
”هائو. توهان اسان جي ملڪ ۾ ڪڏهن آيا آهيو؟“ مسٽر انگلش پڇيو.
”نه. منهنجو ڪڏهن به سري نام وڃڻ نه ٿيو آهي ۽ نه توهان جي ملڪ گايانا ۾. پر جڏهن سئيز ڪئنال بند هو ۽ ڪيپ آف گڊ هوپ کان ڦري هوسٽن يا نيواورلينس وغيره ويندا هئاسين ته هميشه توهان جي ملڪن جو ڪنارو ڏئي مٿي چڙهندا هئاسين، جو اهائي شارٽ روٽ ٿيندي هئي. اهو ڪنارو اسان جهازين لاءِ دلپسند ان ڪري هوندو هو، جو توهان جي ملڪ ۾ ۽ سرينام ۾ ڪافي انڊين، پاڪستاني رهن ٿا. ايتري قدر جو هڪ ريڊيو اسٽيشن تان هميشه انڊين گانا ٻڌندا هئاسين. تن ڏينهن ۾ هي پئرا بولڪ ۽ ڊش ائنٽينائون ايجاد ٿيون هيون، جو هر وقت ۽ هر هنڌ ٽي وي پروگرام ڏسون. تڏهن اسان جو گذارو ريڊيو تان ايندڙ گانن تي ئي ٿيندو هو.“
”ها اسان جي ملڪ ۾ به ڪافي هندستاني، پاڪستاني، اسماعيلي ۽ بوهري رهن ٿا، جيڪي زياده تر واپاري آهن.“ هن ٻڌايو.
ايتري ۾ راحت عزيز به پڙهڻ ڇڏي اچي ڪچهريءَ ۾ بيٺو.
”توهان جي پنهنجي ملڪ م ڇا پوزيشن آهي.“ راحت پڇيس.
”آئون بندرگاهه جي سينئر پوسٽ تي آهيان. بلڪل ٽاپ پوسٽ آهي.“
”سئيڊن ڪيئن ٿو لڳو؟“ راحت وڌيڪ پڇيس.
”ٺيڪ آهي پر بيحد مهنگو آهي. هر شيءِ مهنگي آهي.“ هن چيو.
”اسان جي ملڪ ۾ هيڏي وڏي ڊبل روٽي ٻارهين رپئي يعني اڌ آمريڪن ڊالر ۾ ملي ٿي ۽ هتي ٻن آمريڪن ڊالرن ۾.“ راحت چيس.
”هائو. بلڪل صحيح ٿو چئين. اسان جي ملڪ گايانا ۾ به هيڏي وڏي روٽي سٺ سينٽن جي آهي. سٺي ۾ سٺو ڪوٽ هڪ سؤ ڏهه آمريڪن ڊالرن جو پر هتي ته پنج ڇهه سؤ ڊالرن کان گهٽ ڪٿي به نٿو ملي. ۽ چانور ڪيترا خراب ۽ مهنگا آهن. توهان جي ملڪ پاڪستان ۾ ته دنيا جا سڀ کان اوچا چانور ٿين ٿا. اسان وٽ به چڱا سستا چانور ٿين ٿا.“
”ڪمال ته هي آهي ته ڊئنمارڪ جو ٺهيل کير جو اڍائي سير وارو دٻو پاڪستان ۾ ٻه اڍائي سؤ رپين ۾ ۽ هتي ان کير جي پاءَ پاءَ جو پاڪيٽ سٺ رپيا! بس هاڻ تنهنجي زال اچي ته کيس چئجانءِ ته چانور کير مسالن جهڙيون شيون کڻي اچي، اسان به پنهنجين زالن کي چيو آهي ٿورو گهڻو کائڻ جو سامان کڻي اچن.“ راحت صلاح ڏنس.
”آئيڊيا ته سٺي آهي پر آئون فيصلو ڪري نه سگهيو آهيان ته زال کي گهرايان يا نه. هوءَ ايڪانامسٽ آهي ۽ گايانا ۾ اهم عهدي تي نوڪري ڪري ٿي. کيس جولاءِ ۾ فقط ٽي هفتا موڪل ملندي، سو هاڻ ٽن هفتن لاءِ هيڏو سفر ڪري اچڻ صحيح نه ٿيندو. پر وري اهو به سوچيان پيو ته جي آئون ٿو وڃان ته به ساڳيو خرچ ٿيندو ۽ مونکي ته فقط ٻه هفتا موڪل ملندي، هن کي ته وري به مونکان وڌيڪ موڪل ٿي، ۽ هن جي اچڻ ڪري هوءَ ٽي هفتا رهي سگهندي.“
”۽ سئيڊن گهمي به سگهندي.“ مون چيو.
”سئيڊن گهمڻ ۽ نه گهمڻ ڳالهه برابر آهي.“ هن نڪ کي موڙو ڏيندي چيو.
”توهان جي ملڪ کان هيستائين ٽڪيٽ ڪيتري آهي؟“ اسان پڇيس.
”ٻه هزار آمريڪن ڊالرن کان به مٿي آهي.“
”ٻه هزار کان به مٿي. يعني اڌ لک رپين کان به مٿي ٿي.“ مون ۽ راحت تعجب کاڌو ۽ وري پڪ ڪئيسين ته آيا اها هڪ طرفي آهي يا ٻه طرفي.
”اوهه! هڪ طرفي. فقط ون وي ٽڪيٽ.“ مسٽر انگلش چيو.
”ڏاڍي ٻڌايئي. اسان پيا چئون ته اسان جي ملڪ ۾ سڀ کان وڌيڪ آهي.“ اسان چيس.
”نه. اسان جو ملڪ گايانا سئيڊن کان تمام پري آهي ۽ اها ڳري ٽڪيٽ ئي ته وڏو مسئلو آهي. نه ته آئون به توهان وانگر زال سان گڏ، ٻارن کي به گهرائي وٺان ها.“
”پوءِ هاڻ ڇا سوچيو اٿئي؟“
”بس اهو سوچيو اٿم ته هيڏو خرچ ڪري هوءَ جڏهن هيڏانهن اچي پئي ته ٽن هفتن بدران يڪي سال جي آفيس کان موڪل وٺي اچي.“
”توهان جي ملڪ جي ايڪانامي ڪيئن آهي؟“ راحت پڇيس.
”ٺيڪ آحي. خراب نه آهي ۽ سياسي طرح به ڪو گوڙ فساد ناهي.“ مسٽر انگلش وارڻيو.
”گايانا ڇا کان مشهور آهي؟“ مون پڇيومانس.
”ڪاٺ تمام گهڻو ٿئي ٿو، کنڊ، باڪسائيٽ (Bauxite) ويندي سون پڻ آهي.“ هن وراڻيو.
سوال پڇي پڇي هاڻ اسان ماٺ ڪئي ته پاڻ ڪرڪيٽ جون خبرون پڇڻ لڳو ۽ ڪا دير عمران خان ۽ جاويد ميانداد وغيره جو ذڪر هلندو رهيو.
موڪلائڻ مهل راحت عزيز کي چيم ته پاڪستان کڻي ملائيشيا، جپان، چين، سنگاپور کان پئسي ڏوڪڙ ۽ جديد پڻي ۾ گهٽ هجي پر اسان جي ڪرڪيٽ ۽ هاڪي رانديگرن ڪر ي مٿين ملڪن کان به وڌيڪ مشهوري اٿس.