يورپ جي ويڪ اينڊ
رهيو سوال اسان جي عيد جي خوشيءَ جو ته اها شايد ڳوٺ ۾ رهندڙن لاءِ ته خوشيءَ جو باعث ضرور ٿيندي هوندي پر اها ٽهي جيڪا نه ڳوٺ جي آهي ۽ نه شهر جي، يعني جن جا ماءُ پيءُ ۽ ٻيا مائٽ مٽ ڳوٺ رهن ٿا ۽ پاڻ زال ۽ ٻارن سان گڏ شهر ۾ رهي نوڪري ڪن ٿا، مٿي جو سور هوندي آهي. عيد جي موڪل کان هڪ ٻه ڏينهن اڳ هي ڳوٺ ويندڙ همراهه ريل يا بس جي ٽڪيٽ وٺي سيٽ رزرو ڪرڻ پٺيان ڊوڙندو آهي، پوءِ ڳوٺ وڃڻ لاءِ سامان هڙن ۽ بئگن ۾ بند ڪندو آهي . پوءِ آخري ڏينهن آفيس مان موڪل کان اڳ سهڪندو گهر پهچندو آهي ۽ گهر يا فليٽ کي تالو هڻي، رڪشائن کي بيهاريندو، بس ۽ ريل ۾ ڌڪا کائي ڳوٺ عيد ملهائڻ لاءِ پهچندو آهي. بعد ۾ موٽندو آهي ته گهر ۾ ڪيتريون شيون چوري ٿيل ملنديون اٿس. ڳوٺ ويندي ايندي رستي تي ڇولا، ٻن ڏينهن جو رکيل مائو ۽ ٻيو ڪجهه کائڻ تي، کيس نه ته ٻارن کي دست گهمرو ضرور ٿيندوآهي ۽ آفيس ۾ وڃڻ تي سندس باس بگڙيل ملندو آهي جو پاڻ آخري ڏينهن تي آفيس مان جلدي ڀڄي ويو هو يا ڳوٺان هڪ ڏينهن دير سان آيو آهي. هڪ طرف اهي پريشانيون ته ٻئي طرف ڳوٺ جي ڪيترن مائٽن جي ناراضگي ته هو ساڻن گهڻي دير نه مليو، سندن ٻارن کي خرچي نه ڏنائين وغيره وغيره. بس هڪڙو مٿي جو سور هوندو آهي. جيڪو اسان جهڙا ڳوٺن جا شهرن ۾ نوڪريون ڪرڻ وارا هڪ ٻئي سان سليندا آهيون ۽ پوءِ هفتي ٻن بعد وڃي ڪجهه ٺاپر ٿيندي آهي.
هتي ڇنڇر آچر موڪل ٿئي پر ڇنڇر ڏينهن ڪجهه دڪان، مارڪيٽون، اسٽور کليل رهن. آچر ڏينهن اهي به بند رهن. آچر ڏينهن، خاص ڪري صبح جو يورپ جا وڏا شهر قبرستان جيان سانت وارا لڳن. رکي رکي ڪا بس لنگهندي آهي يا ڪو پوڙهو دل جو مريض ڪنڌ هيٺ ڪري واڪ ڪندو نظر ايندو آهي _ ڄڻ چار قل پڙهي ڀرواري قبرستان مان موٽيو هجي.
ڇنڇر ۽ آچر ڏينهن تي اسان جي ميس بند رهي، سو ڇنڇر ڏينهن ورلڊ مئريٽائيم يونيورسٽيءَ جا اسين پرديسي رڌ پچاءَ لاءِ ڀاڄي ڀتي، چانور، دال، مکڻ ميوو وغيره وٺڻ لاءِ سستن دڪانن ۽ مارڪيٽن جو رُخ ڪندا آهيون.اسان به خوش ته ڇنڇر ڏينهن ڪيتريون شيون سستي اگهه ۾ ٿيون وڪامن ۽ دڪاندرا به خوش ته هو پنهنجو پاروٿو مال تازي ۾ ملائي ڪڍيو وٺن، جيئن پاڻ وٽ جمع بازار ۾ ٿئي ٿو ۽ پوءِ اهڙن سستن دڪانن جي ڳولا ۾ نه رڳو اسان ايشيا ۽ آفريڪا جي ملڪن جا غريب هوندا آهيون پر هتي جا يورپي، ويندي هن امير ملڪ سئيڊن جا به ڪيترائي همراهه هيڏانهن هوڏانهن نظر ايندا آهن. فرق اهو هوندو آهي ته اسين يعني پاڪستاني، انڊين، بنگالي، چيني وغيره خريداريءَ جي معاملي ۾ چالاڪ آهيون. ڍير مان ڪم جي شيءِ ڳولي وٺندا آهيون ۽ دڪاندار جي ٺڳي بيڪار ٿي ويندي آهي. ان ڪري هتي جا دڪاندار اسان جهڙن گراهڪن بدران پنهنجا سودا (خريداريءَ جي معاملي ۾) هم وطني وڌيڪ پسند ڪن ٿا. پر ڪي ڪي دڪاندار ۽ سپر مارڪيٽون ان اصول هيٺ پنهنجا اگهه گهٽ رکن ٿا، جيئن گهڻي کان گهڻا گراهڪ اچن ۽ گهڻو مال وڪرو ٿئي. اهڙيءَ طرح سڄي ڏينهن ۾ دڪاندارن کي اوتروئي فائدو ٿئي، جيترو گهڻي اگهه تي رکڻ تي حاصل ڪر ي سگهجي ٿو. سئيڊن جي هن شهر مالمو ۾ باست، OBS, Max, Ahlen سپر مارڪيٽون ۽ دڪان انهن مان ڪجهه آهن جن ۾ شين جا اگهه شهر جي ٻين دڪانن کان گهٽ آهن ۽ مٿئين اصول تي وڪرو ڪن ٿا.