هندستان جا ڪميونسٽ
هندستان کان سجاد ظھير جي ٽولي سان جيڪي ڪميونسٽ دوست پاڪستان آيا، انھن ۾ حسن حميدي ۽ علي مطاهر جعفري جيڪو جسٽس علي اسلم جعفري جو والد هو، اهي بہ هئا. حسن حميدي اسان جي پنوعاقل جي هاءِ اسڪول ۾۾ اچي استاد ٿيو ۽ اسان جا انگريزي جا پيرڊ وٺڻ لڳو، اسان جو ڪلاس ٽيچر سائين علي شاھہ هڱوري وارو هو ۽ هيڊماستر مسٽر بدرالدين علوي هو، زبردست منتظ۾ هو، مولوي فتح محمد عربيءَ جو استاد هو، ڪميونسٽن پاڪستان جي تحريڪ جي حمايت ڪئي هئي پر کين خبر ئي نہ پئي تہ هيءَ هڪ سامراجيت جي رياست قائم ٿي آهي ۽ سمورن مسلمان ملڪن جن ۾ خلافت بچاءِ ملوڪيت انگريزن قائم ڪرائي هئي، هي بہ انھن جي يونين ۾ SEATO ۽ CENTO بغداد پئڪٽ وغيرہ ۾ شامل ٿي ويو هو، انھن سڀني سامراجي قوتن جو لٺ سردار وڏو سامراج آمريڪا هو، ان جي پناھہ ۾ اچي چڪا هئا. هندوستان ۾ تہ آزاديءَ کان اڳ منصوبابندي ڪري ان جي ليڊرشپ پنھنجو ڪلاس ڪئريڪٽر بدلي عوام ٿي چڪي هئي ۽ سامراجيت جا جيڪي بہ ڳڙھہ هئا، انھن کي تهس نهس ڪيو ويو هو، پر هتي تہ معاملو ٻيو هو، حميدي صاحب تمام ذهين، پڙهيل، ڳڙهيل، اديب، شاعر ۽ انقلابي ذهن رکڻ وارو ماڻھو هو، سو ڪلاس وٺندي اوچتو ڪانٽو مٽائي ڪميونزم تي اچي ويندو هو، ڊاڪٽر اعزاز نذير بہ ڪڏهن ڪڏهن وٽس ايندو هو، سو انھن ٻنھي جي نظرِ ڪرم مون تي پئي، حالانڪہ منھنجو گهراڻو اسلامي ۽ ديني خيالات جو هو، حقيقت ۾ اسلام بہ غريبن ۽ مظلومن جو مذهب آهي ۽ سامراجيت جي خلاف آهي پر ان تي جو سرمائيدار ۽ جاگيردار سامراجي قوتن جو قبضو ٿي چڪو آهي. ان ڪري ان تي عوامي گهٽ سامراجي وڌيڪ رنگ چڙهي ويو آهي.
بھرحال مان حميدي صاحب جي ليڪچرن مان متعاثر ٿيندو ويس، اوچتو هڪڙو واقعو پيش آيو، جنھن معاملا وڌيڪ اڳتي ڪري پڏيو، اسان جي لوڪل بورڊ جي پريزيڊنٽ صاحب آغا بدرالدين دراني سوا لک روپيا غريب شاگردن جي فنڊ مان ڪڍي ڳڙهي ياسين جي اسڪول ڏانھن ٽرانسفر ڪيا ۽ اسان جي پياري استاد سائين علي شاھہ کي بہ بدلي ڪري ڳڙهي ياسين موڪليو، چوندا آهن تہ اڳ ئي نچڻي ويتر پونس گهنگهرو وارو معاملو ٿيو، حميدي صاحب اسان کان خون مان قلم ڀرائي هڪ اپيل شھر ۾ ورهائي اسڪول بند ٿي ويو، مون هڙتال ڪرائي، معاملو تمام وڌي ويو، جڏهن اسان کي هڪ بس ۾ زبردستي ويھاري سکر جي ڊي سي وٽ پھچايو ويو، ڌمڪايو ويو، بابو اڳ روينيو کاتي ۾ ان کي بہ هيسايو ويو. ڀاءُ بہ استاد، پر مان ڪنھن دٻاءَ ۾ نہ آيس، هڙتال جاري رهي. حسن حميدي تي ٻين ڪميونسٽن وانگر گرفتاري جا وارنٽ جاري ٿيا ۽ هو غائب ٿي ويو.
اسان پنجين انگريزي جو امتحان وٺي اسڪول هاءِ اسڪول مان گهٽائي، پنج درجا ڪري مون کي ليونگ سرٽيفڪيٽ ڏئي روانو ڪيائون. خيرپور ميرس ۾ منھنجو مامو ايڪسائيز ڊپارٽمنٽ ۾ هو، اتي ڇھين انگريزيءَ ۾ مون کي ناز هاءِ اسڪول ۾ داخلا ملي ۽ مان پنو عاقل ڇڏي خيرپور هليو آيس.