صحافيءَ جي ڊائري
فاروق ڀنگوار ملير ڪراچي
14 مئي اسان لاءِ اڀاڳو ۽ بد قسمت ڏينهن هو. پنهنجي دوستن ايڊووڪيٽ فاروق ڳورڙ ۽ صداقت ڳورڙ وارن سان گڏ گلشن معمار جي هوٽل تي ويٺاهئاسين ته فاروق صاحب ڏانهن جون آئي ۽ ٿوري دير سان فاروق زاروقطار روئڻ لڳو ۽ اسين حيران ۽ پريشان ٿي وياسين. سائين کان پڇيو ته سر خير ته آهي جنهن ٿي چيائين ته ادا ظلم ٿي ويو اسان جو ڪنڌار ڀاءُ شايان ڳورڙ شهيد ٿي ويو. اها منحوس خبر ٻڌي اسان جي پيرن هيٺان ڄڻ ته زمين کسڪي وئي اها خبر اسان مٿان وڄ ٿي ڪڙڪي جنهن اسان جا هوش حواس ساڙي پسم ڪري ڇڏيا ۽ هن جي يادگيرن جا بند نيڻن مان ٽٽي پيا اسانجي حوصلن لڙڪڻ شروع ڪيو آڪاش چواڻي ته:
بند اکڙين جا بند ڀڄندا رهيا
يادگيرين جا سيلاب ايندا رهيا
چنڊ چٿرون ڪيون دل جي تنهائيءِ تي
هن آڪاش جي اڪيلائيءِ تي
طنز ساڻ تارا تڪيندا رهيا
يادگيرين جا سيلاب ايندا رهيا.
سائين علي شير ۽ فاروق صاحب جي فيملي جو هي ارڏو، ارٻنگ ۽ سرڪش پٽ ايترو جلدي ءَ ۾ اسان کان پرواز ڪري ڏور غفائن ۾ هليو ويو. شايان جنهن جي خوابن جو مرڪز سنڌ،سنڌي ماڻهو ۽ روءِ زمين جا محڪوم ۽ مظلوم ماڻهو هئا هن سنڌ جي آجپي ۽ خوشحالي جا سندر سپنا اڻياهيا. هن ۾ هيمونءَ جي همت ۽ هوش محمد شيدي وارو حوصلو هو. چيگويريا اسٽائيل ڏاڙهيءَ واري هن نوجوان جي مون جڌهن ڊائريءَ ۾ چيءَ جو هي قول پڙهيو ته “موت جتي به آيو اسين سندس مرڪندي آجيان ڪنداسين” چي گويريا ۽ دنيا جا ٻيا غريب پرور ۽ مظلوم جا حامي ۽ ڀرجهلا اڳواڻ هن جا آئينڊيل هئا ۽ انهن کي پنهنجو رول ماڊل سمجهندا هئا شايان مئڪسم گورڪي، ميخائيل شولو خوف، آنھ ڊڪ، يانگمُو جي ناولن ۽ ڪهاڻين جو هڪ انقلابي ڪردار هو. شايان ڳورڙ عوامي تحريڪ جي اسڪول اُف ٿاٽ جو شاگرد هو. ستن سالن جي ٻالڪپڻي ۾ ئي هن جي سنڌ سان جند جڙي
سنڌ سان اهڙي جند جڙي
جو ٻيا سڀ نعرا وسري ويا
شايان کي ٻين پارٽين يعني اقتداري پارٽين جي ماڻهن ۽ انهن جماعتن ۾ ويٺل سندس عزيزن ۽ دوستن خوب لالچايو ته شايان اوهان هوشيار،ذهين ۽ قابل قومي ڪارڪن آهيو انائونسمينٽ جا به بادشاه آهيو اچو ڪنهن وڏيري، ڀوتار يا سردار جي پاسي اهي اوهان کي ٽيڪائي ڇڏيندا پوءِ وري ان کي مثال ڏيندا هئا ته ڏس تنهنجي والد جو فلاڻو فلاڻو دوست اقيداري پارٽين جو انائونسر آهي انهن ڪيڏو مال ڪمايو آهي. پر شايان شهيد ڪو معمولي ماڻهو ته نه هو جو انهن لالچن ۽ ڳالهين ۾ اچي پنهنجن آدرشن تان هٿ کڻي ۽ هو انهن کي سر عام چوندو رهيو ته:
ايءَ نه مارن ريت، جون سيسڻ مٽائين سون تي
اچي عمر ڪوٽ ۾، ڪنديس ڪا نه ڪريت
پکن جي پريت ماڙيئين مون نه مٽيان.
هن ۾ لطيف جي سورمن واريون خوبيون هيون 22 سالن جي مختصر عمر ۾ هن اهڙا ڪم ڪيا جو هتي 80 سال وارن به شايد نه ڪيا هجن سجاڳ ٻار تحريڪ، ايس ايس ٽي، عوامي تحريڪ کان عوامي جمهوري پارٽي يا شاگردن جي سنڌ گير تنظيم ٺاهڻ ۾ به هن جو بنيادي ڪم ۽ ڪردار هو. عورتن جي حقن ۽ انهن کي سجاڳ ڪرڻ جي حوالي سان به هن جو عملي ڪم ڪيو هو رسول بخش پليجو جر گهر واري ادي زاهده شيخ، مريم پليجو، ادي نظير قريشي صاحبه واريون به شهيد جي ڪوٺ ۽ دعوت تي سندس گهر آيون هيون جنهن ۾ هن پنهنجي فيملي سميت 200 کان وڌيڪ سنڌياڻيون گڏ ڪري ڪانفرس ڪرائي هئي.
اهڙي قومي ڪردار ۽ اسان جي سورمي شايان شهيد جو تعزيتي ميڙاڪو ڪوٺائڻ ملير پريس ڪلب ۽ مون لاءِ فخر ۽ اعزاز جي ڳالھ آهي.
جوڳيءَ تي جڙاءُ، نسورو ئي نينهن جو،
پتنگ جيئن پيدا ٿيو، سامي سج وڙاءُ
آيو ڪاڪ تڙاءُ، ڪنوارن ڪڪوريو.
شاه