دفتر مجلس ترقي ادب
مون وقت ڏٺو 12:40 منجھند جا ٿيا هئا. وين 12:55 تي مجلس ترقي ادب جي دفتر جي حدن ۾ داخل ٿئي ٿي. اسين دفتر ۾ داخل ٿياسين هڪ ڪرسيءَ تي احمد نديم قاسمي ويٺو هو. مون هن کي پهريون ڀيرو ڏٺو هو واقعي سرڪاري اديب لڳي رهيو هو ۽ گول ڪرسي تي لڏي رهيو هو قاسمي صاحب بزرگ آهي ۽ هن جون ادبي ۽ علمي خدمتون پنجاب جي ادبي تاريخ ۾ هڪ مثال رکن ٿيون. جنهن عيوض اڪادمي ادبيات پاران اعلى ايوارڊ (پنج لک روپين) سميت کيس علمي ۽ ادبي ڪاوشن بدولت عطا ڪيو ويو آهي. هن جي اڳيان ڪرسين تي لاهور جون شاعرائون منصوره احمد ۽ زاهده اعواڻ ويٺيون هيون، جيڪي سٺيون شاعرائون آهن. قاسمي صاحب جي کوڙ سارين نياڻين ۾ شامل آهن. پروين شاڪر به سندس نياڻين ۾ شامل هئي. قاسمي صاحب پنهنجي اداري جي ڪارڪردگي تي روشني وڌي ۽ اسان کي ڪافي ڄاڻ ڏني. ارشاد کي ڪرسي نه ملي، هو ڪافي وقت بيٺو هو، تنهن ڪري هن کي ڪاوڙ آئي رڙ ڪري چيائين هيءَ ڪهڙي شرافت آهي جو مهمان بيٺا آهن ۽ ميزبان ويٺا آهن، تنهن تي هڪ ڪرسي خالي ڪرائي، ارشاد کي ڏني وئي. قاسمي صاحب طرفان چانهه پياري وئي. قاسمي صاحب کان موڪلائي اردو سائنس بورڊ پهتاسين، جتان ڪجھه ڪتاب تاج، ادل ۽ ارشاد خريد ڪيا جيڪي هاف ريٽ تي مليا. اسين سائنس بورڊ مان نڪري ريسٽ هائوس آياسين، جڏهن ته تاج ۽ ادل سومرو پنجاب ادبي بورڊ هليا ويا، اسان کي به دعوت هئي اوڏانهن وڃڻ جي پر قاضي جاويد خبر ناهي ڇو پروگرام ملتوي ڪري ڇڏيو. وقت 2:00 ٿيا هئا. تاج ۽ ادل کانسواءِ مزو نه پئي آيو. ڊائننگ هال ۾ آغا نور محمد ڪچهري ڪري رهيو هو. ڀرسان لياقت جوڻيجو ويٺل هئس. قاضي جاويد به بورچيخاني واري پاسي کان ڪرسي تي ويٺل هو جنهن جي ڀرسان محسن ڀوپالي ۽ خيال آفاقي ويٺل هئا. قاضي جاويد مسڪرائيندي چيو منگي صاحب خوش آهيو نه؟ زبرست سائين. سامهون تاج ۽ ادل منهن ڪڍيو. تاج ٻڌايو ته پنجاب ادبي بورڊ وارا اسان سڀني جو انتظار پيا ڪن. آصف خان ۽ شفقت چيما ۽ ٻيا دوست انتظار ۾ 2:50 تائين ويٺا هئا. بورڊ وارن کي سخت افسوس ٿيو ته وفد کي پنجابي ادبي بورڊ ۾ نه آندو ويو. آصف خان ۽ شفقت چيما وارن وفد کي سلام دعائون ڏنيون ۽ ڪتابن جا سيٽ تحفي طور ڏنا آهن. تاج اسان سڀني کي ڪتابن جا سيٽ ڏنا. بورڊ جو چيئرمين آصف خان ڄنگهن ۾ تڪليف هئڻ سبب آفيس ۾ اڪثر ڪو نه ايندو آهي پر صرف سنڌ، بلوچستان جي اديبن سان ملڻ لاءِ بورڊ آفيس پهتو هو، تاج ٻڌايو ته اسان جي نه پهچڻ ڪري هنن کي سخت مايوسي ٿي، ساڻ وفد ۾ شامل اسان سڀني اديبن کي قاضي جاويد جي رويي تي افسوس ٿيو. ان ڪوتاهي جي ذميواري قاضي جاويد تي آهي. جيڪو اسان کي اوڏانهن وٺي نه هلي سگهيو. ڪجھه وقت ادل ۽ تاج اسان کي پنجابي بورڊ جا احوال ڏنا ۽ پوءِ اسين هٿ ڌوئي چانهه پي واپس پنهنجن پنهنجن ڪمرن ۾ وياسين.