پاپئانيوگني ۽ ايريان جايا
نئين دنيا جي ڳولها ۾ هي ٻيٽ پهرين پورچوگالين ۽ اسپيني جهازين کي نظريو آيو. هتي جي رهاڪن جا گهنڊي وار ڏسي پورچوگالين ان جو نالو پاپئا رکيو معنيٰ گهنڊي وار ۽ اسپيني ماڻهن نيوگني نالو رکيو. هن ٻيٽ جي الهندي اڌ تي 1828ع ۾ ڊچن قبضو ڪيو ۽ 1880ع ۾ اڀرندي اڌ ٻيٽ جا ٻه حصا ڪري اڌ جرمنيءَ کنيو اڌ انگلنڊ وارن-جيڪو پوءِ آسٽريليا وارن کنيو. ڄڻ ڌرتي نه هجي ڪيڪ يا لولو هجي ۽ جن جي ڌرتي انهن جي ڳالهه به نه. بهرحال آسٽريليا ان سڄي اڌ جو نالو پاپئانيوگني رکيو. ڊچن وارو اڌ حصو جيڪو ايريان جايا سڏجي ٿو اهو 1963ع ۾ انڊونيشيا جو حصو ٿيو. آسٽريليا وارن پاپئانيوگني کي 1975ع ۾ آزاد رياست جو حق ڏنو.