الطاف شيخ ڪارنر

يورپ جا ڏينهن، يورپ جون راتيون

الطاف شيخ جو اسڪئنڊينيوين ملڪن بابت لکيل سفرنامو ”يورپ جا ڏينھن ۽ يورپ جون راتيون“  اوهان اڳيان پيش آهي. يوسف شاھين لکي ٿو: ”گذريل پنجاھ سالن دوران سنڌ مان چند ماڻھن ڪن خاص ملڪن بابت سفرنامہ لکيا آهن، پر الطاف شيخ شايد واحد شخص آهي جنهن نہ فقط دنيا جو وڏو حصو اکين سان ڏٺو آهي بلڪہ اتي جون حالتون، تيز مشاهدي سبب بيحد عالمانہ انداز ۾ قلمبند ڪيون آهن. هن جون بامقصد لکڻيون نہ فقط سنڌي ادب جو اهم ترين ورثو آهن، بلڪہ اڄوڪي تاريخ جو انتھائي ڪارائتو حصو پڻ آهن. “


  • 4.5/5.0
  • 11
  • 1
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • الطاف شيخ
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book يورپ جا ڏينهن، يورپ جون راتيون

نارويجن جو ايراني پٽ

ٻي بجي ڌاري شپ يارڊ کان نڪتاسين. شپ يارڊ Friskstad نالي ٻيٽ تي هو، جنهن ٻيٽ تي پهچڻ لاءِ اسان ٻيا به ٻه ٽي ننڍا ننڍا ٻيٽ پلين ۽ سرنگهن (Tunnels) ذريعي پار ڪري پهتا هئاسين. موٽڻ وقت وري ساڳيون واٽون، ساڳيا لوڙها لياڙي اليسنڊ آياسين. ڪلاڪ کن جو پنڌ هو، چوڌاري برف سان مڙهيل اڇين چوٽين وارا جبل هئا ۽ انهن جي چوڌاري سمنڊ ۽ ڪئنال، جن ذريعي سمنڊ جو پاڻي اندر تائين اچي ٿو. انهن ڪئنالن کي اسان کاريون سڏيون ٿا پر هتي جي زبان ۾ فيورڊ (Fjord) سڏجي ٿو. ناروي فيورڊن جو ملڪ آهي.
مسٽر ڊرونين ٻڌايو ته هو مون وانگر ڪنهن زماني ۾ جهاز جو مئرين انجنيئر هو، ان بعد شپ يارڊ ۾ جهاز ٺاهڻ جو انجنيئر (Naval Architect) ٿي رهيو ۽ هاڻ هو هن سرڪاري اداري ۾ سروي جو ڪم ڪري ٿو. پنهنجي ۽ ڌارئين ملڪن کان آيل جهازن جي سلامتي جي نقطي نگاهه کان چڪاس ڪرڻ، جيئن جهاز جو مالڪ پنهنجي جهاز کي غير سلامت نه ٺاهي ۽ مسافرن ۽ مال کي نقصان نه رسي، هن کاتي جو ڪم آهي.
ڊرونين کي ايشيا ۽ آفريڪا جي ملڪن جي چڱي ڄاڻ هئي، خاص ڪري برما ۽ بصري، سوڊان ۽ سعودي عرب جي، جتي هن جو جهاز اڪثر ويندو هو.
”منهنجو پٽ خبر اٿئي ايراني آهي.“ هن ٻڌايو.
”سمجهي ويس، تو نپايو آهي.“ مون وراڻيو مانس.
”ها، چئن مهينن جو هو تڏهن کان مون وٽ آهي.“
ناروي، سئيڊن پاسي ماڻهن کي تمام گهٽ ٻار آهن- هڪ يا وڏو ڇيهه ته ٻه ٻار! ڪيترن کي ته صفا نه آهن. ڪي وري فلپيني، تامل، انڊونيشي، ٿائي ۽ انڊين ٻار نپائين، جن جا ماءُ پيءُ غربت يا گهڻي عيال ڪري پنهنجا ٻار ڏيو ڇڏين، يا جنگين ڪري ڪيترا يتيم ٻار بي گهر ۽ دربدر ٿيڻ کان بچائڻ لاءِ اتي جون حڪومتون يا فلاحي ادارا ناروي سئيڊن جهڙن امير ملڪن جي ماڻهن حوالي ڪن. ان قسم جي آڇن يا اشتهارن جا خط هن پاسي جي ملڪن ۾ ڪيترن ئي آفيسن ۽ ڊپارٽمينٽل اسٽورن ۾ نظر ايندا. تازو جنهن شپ يارڊ مان اچي رهيا هئاسين، ان جي آفيسرس ميس ۾ ڏکڻ هندستان جي ڪنهن اداري طرفان آڇ جو خط، نوٽيس بورڊ تي لڳل هو ته اتي جون ڪجهه فيمليون گهڻي عيال ڪري پنهنجا ٻار ضرورتمندن کي ڏيڻ چاهين ٿيون.
”منهنجو پٽ“ ڊرونين ٻڌايو، ”شهنشاهه ايران جي ڏينهن ۾ مون کي مليو هو، هينئر هو ٻاويهه سالن جو آهي ۽ ڊاڪٽري پڙهي رهيو آهي. کيس مذهب سان ڏاڍو لڳاءُ آهي، هو تمام سٺو ڪرسچن ثابت ٿيو آهي. هو ڳوٺ جي ڪليسا گهر (عيسائين جي مندر) جو هڪ اهم رڪن هو، پر هاڻ پڙهائيءَ ڪري ٻين ڳالهين کي وقت نٿو ڏيو سگهي.“
”ڇا توهان ايران ۾ رهيا آهيو؟“ مون پڇيو،
”نه، منهنجي زال جي ڀيڻ اتي ايران جي ڪنهن اسپتال ۾ ڪم ڪندي هئي، کيس هي ٻار ريلوي اسٽيشن تي مليو هو. ڪنهن عورت کي بنا شادي جي هي ٻار ٿيو هو ۽ ان کي پاپ سمجهي هن پنهنجي گهر ۾ رکڻ نه ٿي چاهيو. صبح ساڻ جڏهن ريلوي اسٽيشن تي ڪو مسافر موجود نه هو ته هن تنجڻ ۾ ٻڌي اتي ڪنڊ ۾ ڦٽو ڪري ڇڏيو، جيئن جنهن کي وڻي کڻي وڃي. منهنجي ساليءَ ان کي خوشيءَ سان قبول ڪيو. هن کي خبر هئي ته اسان کي اولاد ناهي، سو چار مهينا کن پاڻ وٽ ايران ۾ رکي جڏهن ناروي آئي ته اچي اسان کي ڏنائين. هو اڄ تائين اسان وٽ آهي. ايران ۾ رهائش دوران سڀ هن کي ”رضا“ سڏيندا هئا. سندس اڌ نالو هتي جو نارويجن OLE (اولي) رکيو اٿئون ۽ اڌ ساڳيو ايراني رضا قائم اٿس، سو هاڻ سندس ڪرسچن نالو اولي رضا آهن.