مڙسين کي سرڳ نصيب ٿئي
”اسان جي بلڊنگ واري يوزي پنجهٺ ستر سالن جي ٿيندي ....“
”هتي اها عمر ته ڪجهه به نه آهي.“ هن منهنجي ڳالهه ڪپيندي چيو.
”ها بلڪل صحيح ٿو چوين. هتي رهي ان جو مون کي چڱي طرح احساس آهي ۽ اکين سان ويٺو ڏسان ته هتي جون اسي سالن واريون پوڙهيون به سورهن سينگار ڪريو پيون هلن، هر وقت سندن چهري تي تازي لالي سرخي نظر اچي ٿي، پر آئون تو کي پنهنجي شروع جي سادگيءَ واري ڳالهه ٿو ٻڌائين.“ مون چيومانس.
”ته تو هن پوڙهيءَ کي ڪنهن ڪلب ۾ ڊانس ڪندو ڏسي تعجب کاڌو؟“ يورپي همراهه چيو.
”ها، مڙئي ان قسم جي ڳالهه آهي. سو هن پوڙهي مائي يوزي جو اسان جي سئيڊن اچڻ کان مهينو کن اڳ مڙس مري ويو هو. پاڻ وڏي عمر جي ٿي شادي ڪئي هئائين، پر مڙس کانئس به گهڻو وڏو هو ۽ مرڻ وقت سندس مڙس جي عمر پنجاسي سال هئي.“
يوزي چوٿين ماڙ تي رهي ٿي ۽ اسين ستين ماڙ تي. ساڻس منهنجي ۽ منهنجي فئمليءَ جو روزانو نه ته ٻي ٽي ڏينهن گس پنڌ تي، لفٽ ۾، بس اسٽاپ تي يا ڀر واري دڪان KONSUM تي ملاقات ٿيندي رهي ٿي. شڪل ۾ سو غمگين نظر ايندي هئي پر ميڪ اپ ۽ ويس وڳي ۾ هر وقت اهڙي ٽپ ٽاپ نظر آئي ٿي جو بقول اسان جي هڪ ٻئي ايراني پاڙيسريءَ جي، راڻي ايلزبيٿ جي ماءُ ٿي لڳي.
”هوءَ توڙي اسان، گهڻو ئي هڪ ٻئي سان ڳالهائڻ چاهيون ٿا، پر جيڪي زبانون اسان کي اچن ٿيون سي هن کي نٿيون اچن. جيڪي هن کي اچن ٿيون سي اسان کي نٿيون اچن. هن جي مادري زبان فرينچ آهي، شاديءَ کان اڳ جرمن سکي ۽ هاڻ سئيڊش ڳالهائي ٿي. بهرحال ڪجهه اشارن سان ڪجهه ڊڪشنريءَ جي زور تي ته ڪڏهن گاڏڙ ساڏڙ زبانن جي مدد سان، ڪا ڪا ڳالهه جهٽي وٺندا آهيون.“
پاڻ (يوزي) اصل فرانس جي آهي. ٻي وڏي لڙائيءَ کان ڪجهه مهينا اڳ يا پوءِ، هتي سئيڊن ۾ اچي رهي. سندس مڙس آمريڪن هو جنهن سان ويجهڙائيءَ ۾ شادي ٿي هيس- يعني ڏهاڪو کن سال اڳ. پاڻ ٻڌائين ته هو وڏو جرنلسٽ هو.
هڪ ڏينهن هوءَ اسان سان گڏ لفٽ ۾ مٿي هلي رهي هئي ته پنهنجي چوٿين منزل تي اڪيلو لهڻ بدران اسان کي به سندس فلئٽ تي هلي چانهه لاءِ منٿون ڪرڻ لڳي ۽ پوءِ اتي TIME ۽ LIFE رسالن جا پراڻا پرچا ڏيکاريائين جن ۾ سندس مڙس جا مضمون هئا.
يوزي جي چال ڍال، گندي ڪپڙي ۽ ميڪ اپ مان ته نوابزادي لڳي ٿي پر سندس گهر جي به هر هڪ شيءِ بيحد اوچي، نفيس ۽ اعليٰ ٽيسٽ جي هئي. پنهنجي مڙس جا فوٽو، سرٽيفيڪٽ ۽ ٻيا پنا يا هن طرفان کيس ڏنل برٿ ڊي تحفا اسان کي ڏيکاري مڙس کي ياد ڪرڻ لڳي. ڪجهه وات سان ڪجهه هٿ جي اشارن سان ٻڌائين ته اڪيلي ۾ سڄو وقت پنهنجي ”پياري مڙس“ جو سوچي هنجون هاريندي وتان ٿي. سندس ڪنهن به ڳالهه ۾ دل نٿي لڳي. ٻه ٻه ڏينهن ٿيو وڃن بک نٿي لڳي. زوريءَ ٻه چار گرانهه وات ۾ وجهان ٿي نه ته رڳو چڪو ٻه شراب جو پيئو غم دور ڪيو ويٺي آهيان. ننڊ به پوري نٿي اچي ۽ جي اچي ٿي ته ڇرڪ ڀري اٿيو وهان. ڇا ڪريان هر وقت ۽ هر شيءِ مان مڙس جي ياد اچيم ٿي. مڙس بنا هي گهر کائيم ٿو.
يوزيءَ جون ڳالهيون ٻڌي منهنجي دل دهلجي ويندي هئي ته مڙس جي صدمي کان ڄاڻ ته ساهه ويس. وري اها به دعا گهرندو هوس ته لفٽ ۾، بس اسٽاپ تي يا گهر ۾، جنهن وقت هوءَ اسان سان گڏ هجي ان وقت ته ساهه نه وڃيس. متان هتان جا ماڻهو چون ته پوڙهيءَ کي مون يا منهنجي زال ماريو آهي.
گهڻو ئي دل چاهي ٿي ههڙي ماڻهوءَ کي ٻيو نه ته آٿت ڏئي خير کٽجي، پر هڪ ٻئي کي هڪ هڪ جملو سمجهائڻ به جبل برابر ڪم آهي. ٻيو ته ههڙي دنيا ۽ ماحول ۾ اسان جا مشرقي آٿت وارا جملا ڇا ڪارگر ثابت ٿي سگهندا ته: ”بس امان لکيو ائين هو“، ”مڙسين کي مولا سرڳ ۾ جايون ڏيندو ۽ توکي توفيق ۽ صبر عطا ڪندو“، وغيره، يا سندس وڏي عمر ڏسي کڻي چئجيس ته تسبي کڻي باقي زندگيءَ جا پهر ويهي الله الله ڪر ته ڄاڻ جنت ۾ اهي جدايون دور ٿي وڃنئي، وغيره.