شخصيتون ۽ خاڪا

سيد زوار نقوي (فن ۽ شخصيت)

ڪتاب  ۾ سائين زوار نقويءَ جي شخصي، ادبي، علمي، صحافتي ۽ سماجي پھلوئن جو مڪمل نچوڙ شامل آھي.ڪتاب ۾ سيد زوار نقوي جي فن ۽ شخصيت بابت مختلف اديبن ۽ شعوروندن جون لکڻيون، سيد زوار نقوي جا لکيل ڪجهه مضمو، بيان ۽ ڪالم، خاڪا، تاثر، تعزيت ناما. انٽرويوز، روح ڪھاڻي، شاعري، جيون خاڪو، سيلف انٽرويو ۽ سيد زوار نقويءَ باب لکيل ڪجهہ ايڊيٽوريل شامل آھن.

Title Cover of book سيد زوار نقوي (فن ۽ شخصيت)

لڙ، لھرون ۽ واءُ (حسن درس)

محترمہ بينظير ڀٽو جي حڪومت جا ڏينھن کٽا تہ ٻيا گهڻا بہ اِن لُڙ ۾ لڙهي ويا. ڪئين سڪن سان گڏ ساوا بہ سڙي ويا. سنڌي وڏيرن تي اسلام آباد ۽ ڪراچيءَ جي موسم ڳري ٿي پئي، گهڻن جي دل جي بيماري اٿل کاڌي ۽ پاڻ کٽن جا پاسا وٺڻ لڳا تہ ڪيترن وري ان مٿي ڦريل ماحول کي پنھنجي حق ۾ سازگار بڻائي وڌو. اسان جو دوست زوار نقوي بہ ان وقت جي عتاب جو شڪار بنيو، پاڻ نڪو اسيمبلي ميمبر بنيو ۽ نہ ئي ڪا وزارت ماڻيائين، ڪنھن فيڪٽريءَ جو اجازت نامو بہ ڪونہ وٺي سگهيو ۽ نہ ئي پنھنجي ڪنھن ويجهي عزيز لاءِ ڪنھن چڱي چوکي ٺيڪي جو بندوبست ڪري سگهيو. زوار نقوي هونئن تہ راڄن جو سنگتي آهي۽ سندس بہ راڄ سنگتي آهن پر اهي سڀ اديب، صحافي، سياسي ڪارڪن ۽ وچولي طبقي جا ماڻھو آهن. اهائي مصيبت آهي جو زوار نقوي سڌو سنئون اسسٽنٽ ڪمشنر يا ڊي ايس پي نہ ٿي سگهيو.
جيئن سڀ سنڌي بيروزگار نوجوان نوڪرين لاءِ هٿ پير هڻندا رهندا آهن، زوار بہ انھن سڀن جيان پاڻ ڦٿڪائيندو رهيو ۽ نيٺ هڪ ڏينھن پراپر پنھنجي ڊگري، صحافتي تجربي ۽ ادبي ڪم جي ڪري ماهوار نئين زندگي جو ايڊيٽر ٿي ويو، کيس ڪنھن وزير جي آشيرواد بہ حاصل ڪونہ هئي ۽ نہ ئي ڪنھن پليسمينٽ بيورو مٿس ٻاجهہ ڪئي پر هن اها نوڪري پنھنجي صلاحيتن جي آڌار تي پاڻ حاصل ڪئي ۽ پوءِ جڏهن پ پ پ حڪومت ڊٺي ۽ سنڌي نوجوان آفيسن مان گهر موٽڻ لڳا تہ زوار نقوي بہ انھن واپسيءَ وارن پانڌيئڙن مان هڪ هيو. حڪومت ڏٺو تہ زوار نقوي شاهي قلعو فتح ڪيو ۽ ان تي جهنڊو هنيو ويٺو آهي، سو هنن ضروري سمجهيو تہ هن کان اها والار خالي ڪرائجي. زوار جا احمد فراز وانگر اسلام آباد جي طاقتور حلقن سان ڪي تعلقات ڪونہ آهن، جيڪي اڄڪلھہ وڃائجي ويل جنتن کي ڳولھي واپس ڏيارڻ ۾ مددگار ٿي رهيا آهن. سنڌ ۾ اخبارن رڙيون ڪيون، ايڊيٽوريل ڇاپيا، اديبن بيان ڪڍيا ۽ زوار جي واپسيءَ جي لاءِ اپيلون ڪيون پر حڪومت جي ڪن تي جون ئي نہ ٿي سري.
توهان، اسان سڀني کي خبر آهي تہ هڪ سنڌي رسالي جو ايڊيٽر ڇا ٿي سگهي ٿو، هن جو ڪھڙو انتظامي امور ۾ عمل دخل هوندو آهي ۽ هو ڪھڙين تبديلين جي پويان محرڪ آهي، پوءِ بہ الائي ڇو طاقت جي سرچشمن زوار کي لاهڻ ضروري سمجهيو. زوار نقوي جنھن رسالي جو ايڊيٽر هيو، اهو وفاقي حڪومت جي دائري ۾ اچي ٿو ۽ جن جي قسمت جا لکيا، اسلام آباد جي ڄاڱري ٻير ۾ اٽڪبا آهن، انھن جو ڌڻي سائين ئي والي هوندي آهي. خبر ناهي ڇو انھن اسلام آباد جي ارڏين هوائن سان سينو ساهي، زوار نقويءَ جي تہ ايڊيٽري وئي هلي آهي پر گهڻن مڙسن جا تہ انھيءَ هوا سان مٿو ٽڪرائيندي سر هليا ويا. زوار سان سڀ دوست ۽ قلم ڀائي ٻيو ڪري بہ ڇا ٿا سگهن سواءِ ان جي تہ هن جي کسيل حق لاءِ ٻہ اکر لکن ۽ ماٺ جي هن ڍنڍ ۾ هڪ ننڍڙو پٿر اڇلائين.

(6 فيبروري، 1991ع، روزاني عبرت حيدرآباد)