گوتم، چيتو ۽ مان
مان آرام سان ويهي رهيس.
خان بهادر جو ڊرائينگ روم طرحين طرحين جي سامان سان سينگاريل هو. هڪ طرف گوتم ٻڌ جو پتل مان ٺاهيل مجسمو رکيل هو. مون گوتم ٻڌ کي سلام ڪيو. گوتم ٻڌ کلندي جواب ڏنو، ۽ چيو، ”يار، سزا پيو ڀوڳيان.“
پڇيو مانس، ”ڇا جي سزا؟“
وراڻيائين، ”انهن گناهن جي، جن جي باري ۾ مون کي ڪا خبر ڪونهي.“
عجب لڳم، پڇيم، ”اهو وري ڪيئن پيو چوين؟“
چيائين، ”مان محل ماڙين کان ڀڄي نڪتو هوس. اڍائي هزار سالن کان پوءِ ماڻهن مون کي ڊرائينگ رومن ۾ قيد ڪري ڇڏيو آهي.“
گوتم ٻڌ کان پڇيم، ”ڊرائينگ رومن ۾ پنهنجا مجسما پسند نه ڪندو آهين ڇا؟“
”مان ڊيڪوريشن پيس نه آهيان، پيارا.“ گوتم ٻڌ جي مجسمي چيو، ”سامهون ڀت تي خان بهادر جي جيڪا تصوير لڳل آهي، ان ۾ هو هڪ مئل چيتي جي منڍيءَ تي پير رکي بيٺو آهي. هٿ ۾ بندوق ۽ چپن تي مرڪ اٿس. تصوير وارو مئل چيتو هن ڊرائينگ روم ۾ موجود آهي. سندس کل ۽ منڍي سامهون ريڊيو گرام جي پاسي کان رکي آهي. وڃي چيتي سان ڳالهاءِ. مون سان نه ڳالهاءِ.“
مان ريڊيو گرام جي ڀرسان وڃي بيٺس. عليڪ سليڪ کان پوءِ چيتي کان پڇيم، ”چيتا ڪر خبر، جسم ڪٿي وڃايو اٿئي؟“
چيتي وراڻيو، ”خان بهادر جي گولين جو بَک ٿيڻ کان پوءِ، منهنجو گوشت شڪاري ڪتن کي کارايو ويو. مون کي ڊرائينگ ۾ آندو ويو. خان بهادر منهنجي مٿي تي پير رکي فوٽ ڪڍرايو. اُهو فوٽو سامهون ڀت تي لڳل آهي.“
مون چيتي کان پڇيو، ”تون چيتو آهين. خان بهادر تنهنجي مٿي تي پير رکي فوٽو ڪڍايو آهي. توکي ڪاوڙ نه ايندي آهي؟“
”نه،“ چيتي وراڻيو.
”تون عجيب چيتو آهين!“ مون چيو، ”خان بهادر تنهنجي مٿي تي پير رکي فوٽو ڪڍرايو آهي، ۽ تڏهن به تون ڪاوڙ محسوس نه ڪندو آهين؟ مون تو جهڙو بي غيرت چيتو اڄ تائين نه ڏٺو آهي.“
چيتو کليو. چيائين. ”خان بهادر مون کي مارڻ کان پوءِ منهنجي مٿي تي پير رکي فوٽو ڪڍرايو آهي. منهنجي جيئري مون کي پريان ڏسي نڪر لهي ويندي هئس. اڄ تائين ڪنهن به خان بهادر صاحب جيئري چيتي جي مٿي تي پير رکي فوٽو نه ڪڍرايو آهي. سمجهيهءِ!“
مون کي ڳالهه سمجهه ۾ آئي.
چيتي چيو، ”خان بهادر جهڙا شخص فقط جيئرن ماڻهن جي مٿي تي پير رکي فوٽو ڪڍائي سگهندا آهن. ماڻهن جي غيرت جي باري ۾ مان ڪجهه نه ٿو چوان، ڇو جو تون به ماڻهو آهين.“
ان وقت خان بهادر ڊرائينگ روم ۾ داخل ٿيو. چيتي ڳالهائڻ بند ڪري ڇڏيو ۽ مون ڏانهن غور سان ڏسڻ لڳو.