حضرت شاهه حسين رحمته الله عليه (945 هه _ 1008 هه)
(جنم 954هه. 1539ع ) اسلامي شاهڪار انسائيڪلوپيڊيا ص 1044) ڄاڻايو آهي پر حقيقت ۾ 945 هجري بجاءِ 954هه طور لکجي ويو آهي، جو عيسوي سال 1539 سامهون اچڻ سان صحيح نشاندهي ٿئي ٿي.
سلطان فيروز شاهه تعلق جي عهد حڪومت ۾ حضرت شاهه حسين جو والد بزگوار اسلام قبول ڪيو. سندس پهريون نالو ” ڪلسن راءِ“ هو. مسلمان ٿيڻ بعد عثمان رحمته الله عليه رکيو ويو. والد صاحب حضرت امام حسين عليه السلام سان عقيدت هجڻ ڪري پنهنجي پٽ جو نالو ”حسين“ رکيو.
حضرت شاهه حسين ستن سالن جي عمر جا ٿيا. ته والد صاحب مولانا ابوبڪر رحمته الله عليه جي مدرسي ۾ داخل ڪرايو. پاڻ ٽن سالن جي عرصي ۾ قرآن شريف جاست سيپارا حفظ ڪيا. هڪ ڏينهن خدا رسيدا بزرگ شيخ بهول دريائي مدرسي ۾ تشريف فرما ٿيا. اوچتو نذر وڃي شاهه حسين تي پيئي. شيخ بهلول مولانا ابوبڪر رح کان پڇيو ته هن ٻار جو نالو ڇا آهي. مولانا فرمايو ته هي منهنجو شاگرد حسين آهي. شيخ بهلول وري پڇيو ته هي ڇا پڙهي رهيو آهي مولانا فرمايو ته قرآن پاڪ جا ست سيپارا حفظ ڪيا اٿس. اٺين سيپاري جي تياري ۾ آهي. والد صاحب جو نالو عثمان آهي. الله تعاليٰ پنهنجي حفظ و امان ۾ رکي.“
شيخ بهلول جڏهن شيخ عثمان جي متعلق ٻڌو ته سمجهي ويو. ته مون کي لاهور به ان جي تربيت لاءِ موڪليو ويو آهي. شيخ بهلول مولانا کي چيو . ” ته اِن ننڍڙي کي چؤ ته وضو ڪرڻ لاءِ پاڻي کڻي اچي. پوءِ ڀَل درياءَ راوي جو پاڻي هجي.“
مولانا شاهه حسين کي چيو ته جلدي ۾ درياءَ راوي کان پاڻي ڀري اَچ. شاهه حسين پاڻي ڀري اچي اڳيان پيش ڪيو. شيخ بهلول پاڻي وٺي وضو ڪيو. ۽ قبله طرف منهن ڪري شاهه حسين لاءِ دُعا فرمائي:
” يا الله ! هن کي فقيرن جي گروهه ۾ شامل ڪر“.
اُن بعد مولانا ابو بڪر جي مدرسي ۾ شيخ بهلول ڪافي مهينا ترسي پيو رمضان شريف جي چنڊ نظر اچڻ کان ٻه ٽي ڏينهن پهريان شيخ بهلول مولانا ابوبڪر کي چيو ته ”منهنجي خواهش آهي. ته رمضان شريف ۾ توهان جو شاگرد شاهه حسين تراويح ۾ قرآن پاڪ پڙهي ٻڌائي.“ مولانا حيرت مان اظهار ڪندي فرمايو ته اِهو ڪيئن ممڪن آهي. جو شاهه حسين ته صرف ست سيپارا حفظ ڪيا آهن. ڪيئن قرآن شريف مڪمل پڙهي ٻڌائيندو.
شيخ بهلول چيو ته توهان صرف پنهنجي شاگرد کي اجازت ڏيو. ته پوءِ ڏسون ٿا ته پردا غيب مان ڇا ٿو ظاهر ٿئي. شيخ بهلول شاهه حسين جي ذميواري کڻي پهرين رمضان شريف تي شاهه حسين تراويح پڙهائڻ شروع ڪئي. اُن وقت سندس عمر 10 سال هئي. ساري علائقي ۾ حيرت ڇائنجي ويئي. خود شاهه جن پاڻ به عجيب غريب آزمائش تي حيران ٿيڻ لڳو. شاهه حسين ستن سيپارن پڙهڻ بعد شيخ بهلول جي سامهون اچي عرض ڪيو. ته مون کي جيترو ياد هُيو. پڙهي ٻڌايم اڳتي ياد نه آهي.
شيخ بهلول فرمايو ته وڃ درياءَ مان وضو لاءِ پاڻي کڻي اچ. ۽ فرمايو ته درياءَ تي هڪ نوراني چهري وارو بزرگ ملندو. بزرگ جو چئي اُهو ئي ڪرڻو آهي. شاهه حسين درياءَ مان پاڻي ڀري. ڏسي ته هڪ سبز پوش بزرگ اڇن وارن سان سامهون سلام ڪيو. ۽ چيائين ته ” مان خضر آهيان.الله تعاليٰ مون کي تنهنجي علم لاءِ موڪليو آهي. ته مان توکي علم باطني جي تعليم ڏيان. جڏهن تون علم لدني پڙهي ويئن. ته ڪو ئي چيز نه رهندي. تون فيض الاهي سان مهارت حاصل ڪندين. ۽ باطني علم جو پردو به کلي ويندو. ٿوررو پاڻي مُنهنجي هٿن تي هار ته جيئن تنهنجي جسم تي اهو پاڻي هڻان ۽ تمام علم جا دروازا کُلي وڃن.“
حضرت شاهه حسين اهي لفظ ٻڌندي سر پيرن تي رکيو. حضرت خضرعليه السلام فرمايو. ” اي ڇوڪرا پنهنجو سر منهنجي پيرن تي نه رک ۽ مٿي کڻ“
شاهه حسين عرض ڪيو ته ”جڏهن الله تبارڪ و تعاليٰ توهان کي منهنجي لاءِ موڪليو آهي ته مان سر ڪيئن مٿي ڪريان.“
حضرت خضر عليه السلام نرمي سان شاهه جن کي چيو ته ”پاڻي منهنجي هٿن تي هار. پاڻي جو هارڻ ۽ حضرت خضر عليه السلام اُهو پاڻي شاهه حسين جي منهن ۾ هنيو. پاڻي جو هڻڻ تمام رازن جا پردا کلي ويا. حضرت خضر عليه السلام فرمايو: ته ”اي حسين اسان تو کي خدا جي پاران تحفو ڏيئي ڇڏيو. هاڻ پنهنجي شيخ ڏانهن وڃ. اُن کان رهنمائي حاصل ڪر.۽ منهنجا سلام چئيج.“
شاهه حسين شيخ بهلول وٽ واپس آيو. ته شيخ بهلول چوڻ لڳو. ته حسين اهو راز هرگز ڪنهن کي به نه ٻڌائجان، ڇو ته تو کي اِن نعمتن جو فائدو ملي چڪو آهي. حضرت خضر عليه السلام تو کي ڪيئن قرآن پاڪ ياد ڪرايو.“
شاهه حسين نماز تراويح ۾ مڪمل قرآن شريف ٻڌايو. ته سڀئي ماڻهو حيران ٿي ويا.
حضرت شاهه حسين جي وفات:
حضرت شاهه حسين جمادي الثاني 1008 هجري بمطابق ڊسمبر 1599ع ۾ وفات ڪئي. وفات وقت عمر مبارڪ 63 سال هئي. وصيت موجب شاهدرا نزديڪ درياءَ راوي دفن ڪيو ويو. 13 سال بعد درياءَ راوي ۾ سيلابي پاڻي آيو. ۽ شاهه حسين جو جسم مبارڪ قبر مان ڪڍي بابوپورا موجوده باغبانپورا لاهور جي زمين ۾ جسم مبارڪ کي زمين ۾ لاٿو ويو. جتي سندس آخري آرام گاهه آهي. مزار مبارڪ کي مغل بادشاهه اورنگزيب عالمگير تعمير ڪرايو.
مورخين لکن ٿا. ته هڪ رات شاهه حسين قلعي ۾ محفل مچائي رهيو هو ته اُن محفل ۾ ”ماڌو“ به موجود هو. جڏهن پاڻ ”ماڌو“ جي ڪپڙن کي ڏٺو ته خيال آيو ته ڪپڙا ميرا ۽ بوءِ ڪري ويا اٿس. پنهنجي ساٿين کي چيو ته هڪدم وڃي ”ماڌو“ جا ڪپڙا درياءَ کان ڌوئي اچو. انهي فرمائش تي سڀ ماڻهو حيران ٿي ويا. ته هن انڌيري رات ۾ قلعي جي دروازي تي پهريدار مقرر بازارون بند.درياءِ تي ڪير به وڃڻ ڪين ڏيندو.
شاهه حسين فرمايو ته ڪنهن کان به نه ڊڄو. توهان ٻاهر نڪرو. سج نڪري چڪو هوندو. جڏهن ”ماڌو“ جا ڪپڙا کڻي ٻاهر نڪتا ته واقعي روشني ٿي چڪي هئي. قلعي جي اندر ۽ ٻاهر هر ماڻهو پنهنجي پنهنجي ڪم ۾ مصروف هو. ساٿي درياءَ تي وڃي ڌوٻي کان ڪپڙا ڌورائي واپس کڻي آيا. ته محفل بلڪل هلي رهي هئي. ۽ قلعي اندر بلڪل اڌ رات جو ٽائيم ٿي چُڪو هو. محفل ۾ماڻهن ڏسي حيران ٿي ويا.
شاعري مان ڪجهه سٽون:
ربا! ميري حال دا محرم تُون
اندر توُن هين، باهر تون هين، رُوح روح وچ تُون.
هک دوئي، تِن، چار، پنج ڇهه، سَت، اَسيي، اٺهه، نَون !
چرخه چائي سڀهي گهر گئيان، رهي اڪيلي اک هون.
حوالا : کلام حضرت شاهه حسين رحمته الله عليه: مولانا غلام حسن قادري جولاءِ 2014ع. لاهور
(اسلامي شاهڪار انسائيڪلوپيڊيا: سيد قاسم محمود....... سال 2000ع ص _ 1044)
جوهر تقويم: ضياءَ الدين لاهوري 2004ع