چيزل شاهه (1332هه- 1404هه)
سيد رکيل شاهه جي لاڏاڻي کان پوءِ پاڻ گادي جا سجاده نشين مقرر ٿيا، ذڪر ۽ سماع کان پوءِ فقيرن سان ڪيل ڪچهري به ڪافي ماڻهن کي (فتح پور) جي درگاهه تي اچڻ تي مجبور ڪيو. کيس ڪافي مريد جهر جهنگ ۾ سندس چيل ّبيتن ۾ ڪافين کي جهونگارڻ لڳا. چيل ڪلام ۾:
جان جلي وئي جندڙي ساري، برهه ڀڀڙ اچي ٻاريو آ،
آ برهه جا ڀڙڪا، ڪن جي ڪڙڪا، ساهه کي سورن ساڙيو آ.
چيزل شاهه ٻه شاديون ڪيون جن مان ٽن پٽن جي اولاد مالڪ جي حضور مان عطا ٿي. جن ۾ سائين صادق علي شاهه، نياز حسين شاهه، رکيل شاهه عرف علي اڪبر شاهه.
چيزل شاهه جي چيل ڪلام جي ذخيري کي ڪتابي صورت ۾ آڻي ”بحر عميق“ جي نالي سان ڇپرايو ويو. پنهنجي والد صاحب کان فيض ملڻ ۽ پنهنجي شاعري ۾ رکيل شاهه کي ”رکيل“ جي نالي سان هينئن نروار ڪري شاعري جو روپ ڏيئي ساهه ۾ سانڍيو.
ڪر سجدو سر قتلام ميان،
ڏس ري کي يي لام، ميان.
صوفي چيزل شاهه 15 شعبان 1404 هجري مطابق 16 مئي 1984ع اربع ڏينهن تي وفات ڪئي. آخري آرمگاهه ڳوٺ فتح پور ”گند ا واهه“ رياست قلات بلوچستان ۾ آهي.
صوفي چيزل شاهه سندس صوفياڻيون صدائون بيت جي صورت ۾ آڻي. هينئن بيان فرمايون آهن.
آ ڌوتي الف کون، واندا ڪين ويهن،
پهريون پنهنجي نفس کي، ٿا پل پل پرزا ڪن،
سامهون ٿيا سبحان کي، ٿاساري رات رڙن،
اٿي اسر ويل تي ٿا سيني سوز سڙن،
سهڻا ”چيزل“ ٿا پورپون، جو دم دم دونهان درجا.
سندس چيل ڪلام جي مجموعي کي فتح چند ڪنعيا لعل ”بحرالعميق“ جي نالي سان 1987ع ۾ حيدرآباد مان ڇپائي پڌرو ڪيو. هن ڪلام ۾ چيزل شاهه جون 186 ڪافيون 31 بيت ۽ ٻه عدد ٽيهه اکريون شامل آهن.
حوالا:-
1. ياد رفتگان: مخدوم محمد زمان طالب الموليٰ ٻيو ڇاپو 1994ع.
2. صوفي شاهه عنايت شهيد ۽ سندس سلسلي جا شاعر: پروفيسر ڊاڪٽر محمد علي مانجهي: سال 2010ع.
3. جوهر تقويم: ضياءَ الدين لاهوري.