حضرت جابر بن عبدالله انصاري
عراقي اثنا عشري شيعا ڏاڍا سچا ۽ مهمان نواز آهن. هونئن ته ٻيا عراقي به گهڻو تڻو مهمان نواز آهن، سندن مهمان نوازي جو ننڍڙو مثال ڏيڻ هتي مناسب ٿو سمجهان. سن 2001ع ۾ چهلم جي موقعي تي مان، منهنجي گهر واري ۽ ننڍڙو حسنين حيدر عراق وياسين. ڪربلا ۾ اسان جنهن هوٽل ۾ رهيل هئاسين، اهو حرم جي بالڪل سامهون هو. اسان کي جيستائين قافلي وارا چانهه ڏين، تيستائين مان نماز فجر کان پوءِ ٿرماس کڻي هڪ ٺيلهي واري کان چانهه وٺندو هوس. ٿرماس پنجن چانهن جو هوندو هو. مان هن کي چوندو هوس ته تو واري چانهه ثقيل آهي، يعني ڪوڙي يا تيز آهي، مون کي اڌ پاڻي ملائي ڏي ته هو پڇندو هو ايراني چانهه؟ مان چوندو هومانس ته ها. هو ويچارو پنجن چانهين جي پيسن بدران ٻن چانهن جا پيسا وٺندو هو. مان ڏاڍو چوندو هومانس ته چاهيون ته پنج ٿيون نه؟ ته هو چوندو هو ته، ڪربلا ۾ ويهي مان اها بي ايماني نه ٿو ڪري سگهان. حالانڪه سندس جُبّي تي چتيون لڳل هونديون هيون. ساڳئي سفر دوران ڪاظمين ۾ مان ۽ منهنجي گهر واري هڪ چانهه جي اسٽال تان ٻه چانهيون ورتيون. اتي اڳ ۾ هڪ دهقان يا هاري ٽائيپ ماڻهو به پنهنجي گهر واري سان چانهه پي رهيو هو. رسمي عليڪ سليڪ ٿي. ان کانپوءِ هو موڪلائي ويو. مان جڏهن چانهن واري کان پيسا پڇيا ته هن شريف ماڻهو ٻڌايو ته توهان جا پئسا جيڪو توهان سان ڳالهائي پيو، ڏئي ويو. هڪ دفعي قم ايران ۾ هڪ ريسٽورينٽ ۾ مانيءَ لاءِ وياسين. اتي اڳ ۾ هڪ عراقي عرب ويٺل هو، جيڪو صدام جي عتاب جي ڪري ايران ۾ پناهه گزين هو، تنهن ماني ٿي کاڌي. سندس لباس مان لڳو پئي ته غريب مسڪين ماڻهو آهي. اسان اڃا ڪرسين تي مس ويٺاسين ته مانيءَ کائڻ جي صلاح ڪيائين. اها آهي سندن مهمان نوازي.
اهو رواج اسان جي ڳوٺن ۾ به اڳ هيو. مون کي ياد آهي ته جڏهن زندگيءَ ۾ پهريون دفعو پنهنجي وڏي ڀاءُ اختر علي جانوريءَ سان گڏ 1970ع ۾ مون لطيف سرڪار جي زيارت ڪئي ۽ واپسيءَ ۾ روضي واري چاڙهيءَ تي هڪ ڪچي هوٽل تي منجهند جي مانيءَ لاءِ ويٺاسين ته اتي اڳ ۾ ويٺل ماڻهن مانيءَ جي صلاح ڪئي. ان زماني ۾ لطيف سرڪار ڏي ويندڙ چاڙهي به ڪچي هئي ۽ پاسي وارا هوٽل به نانوائي هوٽل هوندا هئا. خير قصو پئي ڪيوسين مداين جو ته مداين به هڪ ڳوٺ نما شهر آهي. جيئن جاتي، چوهڙ جمالي، ٻيڙو چانڊيو، وارهه، نصيرآباد وغيره. مداين جي ڀرسان ئي ايراني شهنشاهه يزدجرد جي ڪسريٰ محل جا آثار آهن جيڪي اسان وقت جي ڪمي جي ڪري ڪونه ڏسي سگهياسين.
هاڻي اسان جي اڳين منزل ڪاظمين هئي. تقريباً ساڍي ستين بجي بغداد مان ٿيندا ڪاظمين شريفين پهتاسين. هوٽل زمزم ۾ سامان رکي حرم پاڪ جي زيارت لاءِ نڪتاسين. زيارت جي ذڪر ڪرڻ کان اڳ ڪاظمين، امام موسيٰ ڪاظمؑ ۽ امام محمد تقيؑ جو مختصر تعارف ڏيڻ ضروري ٿو سمجهان.