• ها، ها، اسان کي امن گهرجي!
هند – پاڪ جا ناتا جڏهن انهي نهج تي پهچي ويا ته سمجهو “ست خير ٿي ويا ۽ ڪُنڊ وارا ٻُچي منهن ڀر وڃي ڪنهن گٽر ۾ ڪرندا. پاڪستان ۽ هندستان ٻنهي ملڪن ۾ دهشتگرد تنظيمون ڪم ڪري رهيون آهن، جيڪي ٻنهي ملڪن ۾ مذهب جي نالي تي قائم آهن. تازو ئي آمريڪا، پاڪستان ۾ ڪم ڪندڙ ڪافي تعداد ۾ مذهبي ۽ جهادي تنظيمن جي لسٽ جاري ڪئي آهي، جيڪي آمريڪي “واچ لسٽ” تي رکيل آهي. هڪ لسٽ ۾ 36 ۽ بقايا لسٽ ۾ 38 جهادي تنظيمن جا نالا واچ لسٽ تي ڄاڻايا ويا آهن. جن لاءِ آمريڪا جو چوڻ آهي ته اهي تنظيمون دهشتگردي يا فساد في سبيل الله ۾ ملوث آهن، انهن مان ڪجهه تنظيمن جا نالا آهن. حزب المجاهدين، جميعت المجاهدين، البدر مجاهدين، اِهي اُهي تنظيمون آهن، جيڪي ڪشمير ۾ هندستاني فوجن سان ويڙهاند ۾ مشغول آهن. انهن کان سواءِ سپاهه صحابه ۽ حزب اسلامي گلبدين شامل آهن. جن تي پاڪستان ۾ پابندي عائد ٿيل آهي. ياد رهي ته صدر پرويز مشرف اڳ ۾ ئي ستن مذهبي انتها پسند تنظيمن تي پابندي هڻي چڪو آهي. هن قوم کي خطاب ڪندي اعتراف ڪيو هو ته مذهبي انتها پسند تنظيمن جي ڪارواين سبب پاڪستان عالمي طور تي ڪافي بدنام ٿيو آهي. طالبان جون پاڙون به پاڪستان جي سرزمين ۾ آهن. ان ڪري پاڪستان جي حڪومت کي جيڪڏهن واقعي امن جي رستي تي هلڻو آهي ۽ هندستان جهڙي عظيم پاڙيسري ملڪ سان ناتا بهتر ڪرڻا آهن ته پوءِ طالبان ۽ ٻين مذهبي انتها پسند جماعتن ۽ جهادي تنظيمن تي نظر رکڻ جي ضرورت آهي. فقط پاڪستان ۾ آهي ۽ هندستان ۾ “سڀ خير” آهي. بلڪل نه – بلڪه هڪ ڊگهي عرصي کان هندستان جو سياسي ڪردار سيڪيولر نه رهيو آهي. ماضي قريب ۾ هندستان جي علائقي گجرات ۾ ٿيل مسلم ڪش فساد هندستان جي سيڪيولر چهري تي هڪ وڏي چماٽ آهي. مراد آباد ۽ مهاراشٽر جي ڪيترن ئي علائقن ۾ سنڌي هندن ۽ پنجابي هندن جا اقليتي مسلمانن جي “سلور ۽ براس” انڊسٽري تي حملا انهن جي معاشي تباهي لاءِ ڪيا ويا. آل انڊيا ريڊيو ۽ دوردرشن تان زهريلا ۽ نفرت انگيز اپديش ڏنا وڃن ٿا. ڪجهه سال ٿيندا نئين دهلي ۾ هندستان جي سرڪاري پارٽي ڀارتيا جنتا پارٽي (BJP) جي هڪ سرڪاري فنڪشن ۾ ڳالهائيندي شنڪر آچاريا وڏي واڪي تقرير ڪندي چيو هو ته هندستان جي آئين مان لفظ “سيڪيولر” کي خارج ڪيو وڃي. اهريءَ طرح هندستان جيڪو ڪنهن وقت ۾ “هڪ سيڪيولر” ملڪ لکيو ويندو هو سو هينئر پاڪستان وانگر ئي انتها پسند هندن جي ور چڙهيل آهي ۽ هندستان کي به گهرجي ته پاڪستان تي الزام هڻڻ کان اڳ هو پنهنجي ملڪ جي اندروني تاڃي پيٽي تي به گهري نظر وجهي ۽ جيئن اسان جي صدر پرويز مشرف هتان جي انتها پسند مذهبي تنظيمن تي پابنديون هڻي ڇڏيون آهن.
اٽل بهاري واجپائي ۽ ايل ڪي آڏواڻي صاحب به اهڙو ڪم ڪري ڏيکارن، جيئن پاڪستان به سمجهي ته ته هائو ٻيلي هندستان پنهنجي امن ۽ آشتي اوري رستي تي هلڻ جو دلي طرح خواهشمند آهي.
هندستان ۾ جواهر لال نهرو هندستان لاءِ جيڪو “سيڪيولر” هندستان جو نظريو ڏنو هو، سو تباهه برباد ۽ فنا ٿي چڪو آهي. پاڪستان ۾ قائد اعظم محمد علي جناح جيڪو سيڪيولر پاڪستان جو نظريو ڏنو سو پڻ “باريش بزرگن” ڀينگ ڪري ڇڏيو آهي.
مان شايد ٿورو غلط چئي ويس پاڪستان جي ڀينگ ڪرڻ وارن ۾ فقط “باريش بزرگ” ئي ذميوار ناهن پر ان ۾ ڪجهه مقتدر قوتن جو به وڏو هٿ رهيو آهي.
تازو هڪ فرانسيسي دانشور ۽ تواريخ نويس برنارڊ هينري ليوي هڪ ڪتاب لکيو آهي، جنهن جو نالو آهي “ڊينيئل پرل کي ڪنهن قتل ڪيو؟” (هو ڪلڊ ڊينيئل پرل؟)
ان ڪتاب ۾ هن آءِ ايس آءِ تي الزام لڳايو آهي ته ڊينيئل پرل کي ان تنظيم قتل ڪيو آهي. اڳتي هلي ان ڪتاب ۾ پاڪستان جي هن تنظيم توڙي مذهبي ۽ جهادي ڌرين خلاف تمام ڊگهو مواد آهي. ان ۾ هلي اڳتي اهو به لکيل آهي ته پاڪستان ايران ۽ نارٿ ڪوريا کي ائٽمي ٽيڪنالاجي فراهم ڪئي آهي ۽ اهو چوڻ چيو ويو آهي ته سمورن اسلامي ملڪن ۾ هلندڙ دهشتگردي جي پاڙ پاڪستان ۾ آهي پاڪستان سرڪار ضرور ان رپورٽ جي ترديد ڪندي پر هينئر وقت اچي ويو آهي، حقيقتن کي تسليم ڪرڻ جو. سياسي طور تي اسان کي پرويز مشرف سان هزارين اختلاف آحن پر هن ۾ ڪجهه چڱايون به آهن. هو ڪجهه حقيقت پسند آهي. پاڻ مذهبي بنياد پرست ناهي (ضياءَ وانگر) ۽ پاڻ اعتراف ڪري چڪو آهي ته اسان جون بنياد پرست مذهبي تنظيمون اسان کي دنيا ۾ خوار ۽ رسوا ڪري رهيون آهن.
هندستان ۽ پاڪستان – ٻنهي ملڪن لاءِ آزمائش جو وقت اچي ويو آهي. ايڪهين صديءَ جو “سڪندر اعظم” دنيا کي فتح ڪرڻ لاءِ سرگرم آهي. “عراق” فتح ٿي چڪو آهي شام ۽ ايران “ڪپر جي ڪُن” ۾ آهن.
پاڪستان ۽ هندستان کي انهيءَ راڪاس جو لقمو ٿيڻ کان بچڻ لاءِ پاڻ ۾ اتحاد ڪرڻ گهرجي. هي موقعو ٻيهر نه ايندو ڳالهين جي شروعات ٿيڻ کان اڳ اندر کي اجاري اڇو ڪرڻ پوندو. ڳالهيون تڏهن ڪامياب ٿينديون.
گنگا لهن نه گيم – مڪي ٿين نه معاف،
سينو جنين صاف تن کان پا پري ٿيا!
عوامي آواز ڪراچي – اڱارو 06 مئي 2003ع