19. رنگ رحمت الله جا (لوڪ ادب جي انسائيڪلو پيڊيا) عاجز رحمت الله لاشاريءَ جو ڪتاب
ڪتاب جو مقدمو پروفيسر سيد قلندر شاهه لڪياريءَ لکيو آهي. انعام شيخ، در محمد ڪمال، سليم ڀُٽي لطيفيءَ، سيد صالح محمد شاهه ۽ سگهڙ ديدار علي سيال جا ڪتاب ۽ ليکڪ بابت رايا شامل ڪيا ويا آهن.
176 صفحن تي ٻڌل هيءُ ڪتاب گلشن پبليڪيشن، حيدرآباد، سنڌ سگهڙلوڪ ادب تنظيم (سلات) جي سهڪار سان 2008ع ۾ شايع ڪرايو آهي. اٺاويهن بابن تي ٻڌل هن ڪتاب ۾ حمد، مولود ۽ مداحون، ٽيهه اکري، هفتو، ٻارهن مهينا، معجزا، سينگار شاعري، ڏهس نامون، مناقبا، ڏور بيت، پهاڪا، هنر، پنجڪا بيت، ڳجهارتون، گرو ۽ چيلو، پرولي، رسالو ڳجهارت، مام پرولي (معما)، جهيڙا يا مناظرا، ست سري، سهرا ڳيچ، لوڪ گيت ، مورو، هاري، ٻاراڻو ادب، قافيون/وائيون، قومي گيت وغيره شامل آهن.
هتي ڪتاب مان سينگار جا ڪجهه چونڊ بيت ڏجن ٿا:
سينگار بيت (چپ چپ سان نه ملي)
اُڳ اليهر کان وڌ سهڻا، سارنگ نيڻ سڄڻ جا آهن،
رُوءِ ته وهوا راڻل جو آ، سج سوين تنهن آڏو ڇاهن،
دُر دڇن جي تجلين آڏو، قوس قزح ۽ ڪو رخ ڇاهن،
گوهر جا ته گلال ڏسي، هت حورون سڄڻ جا سهرا ڳائن،
”عاجز“ جهڙا لک ”لاشاري“ سائينءَ جا سگدر ٿا سڏائن.
عورت جا وصف
گوريءَ جو سينگار (سرائيڪي)
حُسن عجائب رنگ نرالا، گوري دا سينگار عجب.
چمڪار عجب، رفتار عجب، هر گفتي دي گفتار عجب.
اڳان اليهر وانگي لايا ڏيهه اندر ڏهڪار عجب.
مُک تي واهه پئي ماگهه ٺهي، ڄڻ تيز تليهر تار عجب.
جلوه جوت جبين دا وهوا، لايا جنهن جنسار عجب.
سينک صنم دي واهه جو وڻدي، جوڙي جوڙ جبار عجب.
نين ڏونهين بيچين ڪرن، هي ڇَمان دي ڇمڪار عجب.
مجگان دي نل مار ڇڙيندي، نينهن واليان نون نار عجب.
الف دي نال ڪڪيهل ڪردا، ريسان هي هروار عجب.
لب لال گلاب ذهب آکان، هي شهد ڪنون وڌ لار عجب.
دلدار دي در وڄن چمڪن، ڄڻ دهن دي چوڪيدار عجب.
رخسار هي حسب پڻ بيٺي ڪرماه نون شرمسار عجب.
زَنَخُ دا ساهه ملن ٿا پئي مستان دي وچ مار عجب.
هي خمير هڪي صنوبر سل ڪري آهونل تڪرار عجب.
ڏيکڻ تي، دست دورنگي، ڪردي مرد شڪار عجب.
دوزان ڪرن حيران انهان وچ، الهه رکيا اسرار عجب.
سَٽ ڇڙيندي ڪٿ ڪرنگ نون، حُليه حشمتدار عجب.
ڪونئر انگشتان ٻارنهن ئي ٻهڪن منڊيان بي اختيار عجب.
هر انگ دي سهڻي رنگ ڏٺم هن ظاهر زينتدار عجب.
”عاجز رحمت الله“ ڪري ڪيا شعر اندر شومار عجب.
هن گوري دي سينگار ڪيهي هي ماهه لقامنٺار عجب.
رهي نام نشان نه گوري دا، جي محب ڪري مسڪار عجب.
(عورت جا سجاوٽي سينگار)
جڏ سهڻي سڀ سينگار ڪري، تان مستن کي ماري.
واڪا ٿين وهوا جا جي پاڻ صنم سينگاري.
بئينسر بولو، نٿ، واليون، ۽ جهومڪ جهولاري.
ڪڙيون، ڪٺمالا، ٻانهونٽا پائي ني بول نهاري.
دُهري، ٽِڪ چوٽي ڦل ۽ سڳيون سنواري،
پايل پائي پير ۾، ته دڳ ويندا بيهاري.
مُنڊيون، ڇلا، بازو بند، ڪن چمڪ چوڌاري.
پئي جنهن جي ناز انداز تي، نه ڪنهن کي کيڪاري.
اڃان به اٿس ڪيئي زيوَر، ڪهڙا ڪيان شماري.
پر جي پسي منهنجي پرينءَ کي، هيءَ گوري هڪ واري.
ته هار سينگار هڙئي ڇڏي، وڃي وساري.
انهيءَ مَهل ”عاجز“ چئي، پئي پنهل پناري.