28. مٽيءَ جي خوشبوءِ (لوڪ ادب شاعري) محمد ايوب جوڻيجي جو ڪتاب
ڪتاب جو وڏو حصو عام شاعريءَ جي صنفن غزل، وائي، نظم، گيت، ٻن ۽ چوسٽن وغيره تي ٻڌل آهي. باقي حصي ۾ ٽيهه اکري، هفتي جا ڏينهن، ڳجهارتون، ڏور بيت، گرو چيلو، ڏٺ پرولي ۽ نصيحت جا گفتا شامل آهن. هتي گرو چيلو ۽ ڏٺ پرولي ڏجي ٿي:
گرو ۽ چيلو
سوال: گهوڙو داڻو کائي نٿو، ٻار کير پيئي نٿو، شينهن نٿو ڪري شڪار؟
جواب: بک ناهي.
سوال: مهمان طعام کائي نٿو، ڪتو چور تي ڀونڪي نٿو، مڙس زال پالي نٿو؟
جواب: نيمڪ ناهي.
سوال: اٺ اوڳر ورائي نٿو، ڀولو بُل ڏئي نٿو، هاٿي ننڊ ڪري نٿو؟
جواب: ڍئو ناهي.
سوال: معشوق پڇا ڪري نٿو پرديسي اچي نٿو، پٽ پيءُ سان ملي نٿو؟
جواب: سڪ ناهي.
سوال: باهه ٻري نٿي، بندوق باز ماري نٿي، عاشق معشوق ڪاوڙيل هن؟
جواب: لڳي ناهي.
سوال: اوڏ مٽي کڻي نٿو، رِلي کٽ تي ٺهي نٿي، ٻار روئڻ کان بس نه ڪري؟
جواب: گُڏي ناهي.
سوال: چور چوري ڪري نٿو، کدڙو سهرو ڳائي نٿو، گاڏي بار کڻي نٿي؟
جواب: تاڙي ناهي.
سوال: واهي وهي نٿي، زال وڳو پائي نٿي، مهمان کير پيئي نٿو؟
جواب: ڦٽل آهي.
ڏٺ پرولي-1
وچان پيو واٽ سان ٿيو کيسي ۾ کڙڪاٽ،
کوکو ڪڍي کيسي مان رکيم ڪن تي چماٽ،
هن ته ڪئي ماٺ، هي ڀائو بس ئي نه ڪري.
ڏٺ جي معنى: هيءَ ڏٺ موبائيل فون تي ٺهيل آهي، موبائيل اڪثر ڪري کوکي ۾ پيل هوندي آهي، کوکي مان ڪڍي ڪن تي رکي ڳالهائبو آهي، موبائيل جي گهنٽي وڄي بس ٿي ويندي آهي، پر ڳالهائڻ وارو پيو ڳالهائيندو آهي.
مان ته مئي هان تنهنجي لاءِ تون نه مرجانءِ منهنجي لاءِ،
هي خاص بيٺا ٿئي تاڙيون سِر تنهنجي لاءِ.
ڏٺ جي معنى: هيءَ ڏٺ ننڍي مڇيءَ کي ڪُنڊيءَ ۾ وجهي پاڻيءَ ۾ لاهي وڏيءَ مڇي کي ڦاسائڻ تي ٺهيل آهي. اڪثر ملاح ائين وڏي مڇي ماريندا آهن.
نور جنهن جو نني، وات هن جو سار،
سالڪ سمجهن سچ چيائين،
باقي جاهل ليکي گار.
ڏٺ جي معنى: هيءَ ڏٺ مور پکي ۽ مادي ڊيل تي ٺهيل آهي، مور پکي پنهنجا ڳوڙها ڊيل جي وات ۾ وجهندو آهي، جنهن جي ڪري انهن جو نسل پيدا ٿيندو آهي.