15) رحمت الله عباسي
ساهتي پرڳڻي سان واسطو رکندڙ هن سگهڙ ۾ به ڪيتريون ئي خوبيون آهن. مهمان نوازي، خوش خلقي۽ يار ويسي وغيره سندس خوبين ۾ شامل آهن. سندس ڪلام ۾ به ساهتي پرڳڻي جي نج سنڌي ٻولي، پهاڪا ۽ چوڻيون وغيره سيبتائيءَ سان ڪم آندل آهن. هُن لوڪ شاعريءَ جي هر صنف تي طبع آزمائي ڪئي آهي، جهڙوڪ: گفتا، نصيحت جا بيت، معجزا، مناظرا، بنا نقطي بيت، ٽيهه اکريون، ڏهس وغيره.
عام طور تي سگهڙن ڏهس لکيا آهن پر هن همراهه ويهس ٽيهس ۽ چاليهس به چيا آهن.
سندس هڪ ڪتاب ”رهاڻ رحمت الله جي“ شايع ٿي چڪو آهي، جنهن جو تعارف هن ڪتاب ۾ ڏنو ويو آهي، اهو ڪتاب احمد خان سهاڳ سهيڙيو آهي، خدمتن جي موٽ ۾ کيس مختلف ايوارڊ به ملي چڪا آهن،
جن مان ڪجهه هن ريت آهن:
حضرت جلال کٽي ايوارڊ
قلندر لعل شهباز ايوارڊ
حضرت سچل سرمست ايوارڊ
ڪلهوڙا عباسي تنظيم پاران ايوارڊ
ريڊيو پاڪستان حيدرآباد ۽ خيرپور تان پروگرام ڪندو رهندو آهي. پي ٽي ويءَ تي 1984ع کان فن جو مظاهرو ڪندو رهندو آهي. سندس ڪلام مان چونڊ هيٺ ڏجي ٿي.
[b]ٽيهه راتيون بيتن ۾[/b]
پهرئين رات
پهرئين رات پتو نه پيو ڪل مون ڪائي،
اوچتو اڌ رات جو هڪ واهه ٻڌم وائي،
ڪنهن بين برهه جي، ڪا ويهي وڄائي،
تنهن دونهين درد فراق جي دل ۾ دکائي،
سڌي منهنجي سيني ۾، سا تک ڪري تائي،
گهورن دل گهائي، لڳي اکين اڃ عباسي چئي.
ٻي رات
ٻي رات ٻوٽيان اکيون پوريان ته پٽجن ،
ڦٽي ننڊ نيڻن جي، پيون ورهه ۾ وٽجن،
روڪيان کڻي رئڻ کان، ته گَهٽيون نه گهٽجن،
جيئن مندائتو مينهن پوي، تيئن لهر ۾ لٽجن،
معلوم نه ٿي مونکي سگهيو، ٿيون سور ڪهڙي سٽجن،
اهڙي اُڃ اکين کي جو مورهون نه مٽجن،
سي هاڻي ڪيئن هٽجن، جن رئڻ سکيو رحمت الله چئي.
ٽين رات
ٽين رات ٽمي پيون، هي اکڙيون اڃايل،
کيريون رڳو خمار ۾، ڪن بس نه بکايل،
اکيون اٻاڻڪيون عشق ۾، سدائين سڪايل،
سمجهيم ڪنهن جي سور جي، ڪا اٿن چوٽ آيل،
ماٺ نه ڪن مَٺيون، هي ڏاڍيون ڏکايل،
بدن باهه ڀڙڪي پئي، ڪا اٿن دونهين دکايل،
گهورن جون گهايل، رئن روز رحمت الله چئي.
چوٿين رات
چوٿين رات چٽو ڏٺم هڪ خوشيءَ وارو خواب،
جهڙي سهائي سج جي، منهن اهڙو مهتاب،
چوڌاري چانڊاڻ ٿي، ٻيو ڪونهي جوڙ جناب،
مڻ کٿوري مشڪ جي، ڀلي هجن گنج گلاب،
اچي وڳو اندر ۾، منهنجي رڳن منجهه رباب،
چڙهيو نشو نيهن جو، پيتم شوق شراب،
هٽيو سڀ حجاب، ڪئي اکين عيد عباسي چئي.
پنجين رات
پنجين رات ٻڄريون، هيج منجهان هيڪر،
واجهائن پيون ورهه ۾، هي نماڻيون نڌر،
ٿئي ديدار دلبر جو، ڪو ٻيو دفعو ٻيهر،
ٿئي عيد عباسي چئي، جاني پسي جيڪر،
جيڪي پرينءَ پٽيون، ڪري نيڪ نظر،
اچي تير عشق جو، ڪا پين سڪ سنگهر،
دم دم لاهيو در، سي رئندي ئي رهجي ويون.
ڇهين رات
ڇهين رات ڇرڪ ڀري اُٿيم آڌيءَ رات،
ساڳي ٻولي سڄڻن جي، لاشڪ ٻڌم لات،
نهاريم پئي نڪريو، هت پرهه تائين پرڀات،
پسڻ لاءِ پرينءَ جي، صبر نه ڪن سات،
ويڳاڻين وس ڪيو، اڄ ملڻ لاءِ ملاقات،
اهڙيءَ طرح عباسي چئي، مونکي اچن پيا اوقات،
قرار گهڙي ڪا ته، مون سمهي سک نه ماڻيو.
ستين رات
ستين رات سنجهي مان، مونکي پلٽي پيم پور،
حب وارن کي هميشه، هڪ سڪڻ ٻيا سور،
اندر باهه عشق جي، رڳو کامن پيا کور،
لڳي اجهامي ڪانه ڪا، ماريو تنهن مذڪور،
سک نه ستيون ڪڏهن، گهايو جن کي گهور،
اصل نه ڪيم عباسي چئي، ٻاهر ڪا ٻاڦور،
وڃن پيون وهلور، اکيون انهيءَ پار ڏي.
اٺين رات
اٺين رات عجيب جي، ويٺي ڏٺيم واٽ،
اڌمان منهنجي اندر مان، اٿن پيا اوٻاٽ،
ويچاريون سي وسي پيون، ڳوڙهن ڀري ڳاٽ،
جيئن سانوڻ مينهن سڌو پوي، ڇپر مٿان ڇاٽ،
پرينءَ سندي پيار جي، آچکي جنين چاٽ،
اٿن يار عجيب جي، گهڻي اڃ اوساٽ،
اچن اندر مان اڌ ماٽ، رئڻ سکيون رحمت الله چئي.
نائين رات
نائين رات نڌر کي، اچي غم ڪيو گهيرو،
ڦري تون فضل جو، ڪر فقير ڏي ڦيرو،
پيس پناري تو پرينءَ جي، توڙي مدو آئون ميرو،
تنهنجا ڳڻ ويٺو ڳايان، ڪر ڀورل تون ڀيرو،
جرڪي هن جهان ۾، جاني ٿيان جيرو،
اجار اچي عباسي چئي، دلبر تون ديرو،
وڃي هي ويرو، روئڻ جو رحمت الله چئي.
ڏهين رات
ڏنيم ڏهين رات جو، پئي چونڪي چوڌاري،
هيڪر هانوٺري پوي، لهي من تان مونجهاري،
منٽ وڏو آ ماهه کان، نه گهڙي سهان گهاري،
ساعت سال ڀانيان، پئي اچي انڌاري،
سٽ اهڙي سڪ جي، ڪنهن سور ته سيکاري،
اچي يار عباسي چئي، ته ڪري بدن بهاري،
ويو ڏئي ڏيکاري، ڦٽي دل فراق ۾.
يارهين رات
يارهين رات يار جو، مليو پرينءَ جو پيغام،
آواز ٻڌم عشق جو، ته نه ڪر غم غلام،
سڻي پوءِ سڄڻ جا، سرهو ٿيس سلام،
اها خبر خير جي، مونکي ڏني عشق انعام،
اڄ سڀاڻي اچڻا اٿئي، واري واڳ وريام،
راحت ٿي رحمت الله چئي، آيم پوءِ آرام،
منهنجا ڪچ ڪمام، وڃي اگهيا در عباسي چئي.
ٻارهين رات
ٻهاريم ٻارهين رات جو، مون اڱڻ ۽ ايوان،
اٿم پريم اچڻا، ڪي مان ڀريا مهمان،
سينگاريم گهر گهوٽ لاءِ، هي چوڌاري چوغان،
بخت کليو بدڪار جو، لٿم غير گهان،
ڪنهن کي وڻيس ڪونه ڪو، پوءِ جر ڪيس منجهه جهان،
گهر ٻچا گهور ڪيا، ٿيان قدمن تان قربان،
ڪٿي محب مڪان، ڪٿي اڱڻ منهنجو عباسي چئي.
تيرهين رات
تڪيم تيرهينءَ رات جو، رانجهن سندي راهه،
سواءِ تنهنجي سپرين، منهنجي وَسنءَ ڪانهي واهه،
هٿن خالي حبيب مان، ڪو سکيو کڻان ساهه،
بار منهنجي بدن تان، لڳ خدا جي لاهه،
اچ يار عباسي چئي، ته ڏيهن پوي ڏاهه،
اهڙي روز رحمت الله چئي، اگهي منهنجي آهه،
ٿئي تنهنجي نيڪ نگاهه، ته جرڪان هوند جهان ۾،
چوڏهين رات
چوڏهين رات چريءَ ڪيون، دل درد ونديءَ دانهون،
ڦٽيل دل فراق جي، پئي رَند ڏسي راهون،
سڏڪا ڀريو سڏڙا ڪري، ايلاز ۽ آهون،
پرين منهنجو پور جي، اٿم ويون سڀ واهون،
مُڙي ڪونه ماڳهين، ڪري قريب ڏي ڪاهون،
پائي پاند ڳچيءَ ۾، پوءِ ٻڌم کڻي ٻانهون،
ته لکين مون ۾ لاهون، تون عنايت ڪر اچڻ جي.
پندرهين رات
پندرهين رات پڪ ٿي ته ايندم اڄ عجيب،
آهون منهنجي اندر جون، پيون ڪن قريب،
ڍڪي اوگهڙ ڍول منهنجي، هٿن ساڻ حبيب،
نوازش ٿي نالائق تي، نوان ٿيم نصيب،
اهڙا قرب اڻ ڄاڻ تي، ڪيا محب مجيب،
نه ته ماڻهو مهڻا محب جا، پيا ڏين راڄ رقيب،
نظر ڪر نجيب، ته ٿئي عيد عباسي چئي.
سورهين رات
سورهين رات سر جيو هڪ وجود ۾ وڻ،
پتا تنهن ۾ پيار جا ڄڻ مٺائي مڻ،
وڌم پٽي وات ۾ ته ڦٽو سُک سمهڻ،
مٺاڻ تنهنجي محبت ۾، ڄڻ ماکي ۽ مکڻ،
اهو پودو جنهن پوکيو، ته اٿس لاکيڻو لڇڻ،
اٿس پاڙون پاتار ۾، ٿو اجاري اڱڻ،
اهڙي رمز رکڻ، اٿس اٽڪل وڏي عباسي چئي.
سترهين رات
سترهين رات سنجهي مان، آيو پيار پکي،
ويٺو اچي وجود ۾، اهڙي رمز رکي،
وري منهنجي ويجهڙو، آيو لال لکي،
ڦڪي مونکي فرق جي، اچي محب مکي،
غم ويا گم ٿي، پوءِ ٻيهر دل ٻکي،
وئي بيماري بدن مان، جا دونهين پئي دکي،
مون اهڙي چاٽ چکي، جو ٿي عيد عباسي چئي.
ارڙهين رات
ارڙهين رات انعام، هيءُ پرينءَ کان ته پُنون،
دلبر يار دلاسو، اچي ڏکيءَ کي ڏنون،
ساري مون سڄڻ کي، هو راتو ڏينهن رنون،
پنهل مون کي پيار ڏئي، ڇپر ڪونه ڇنون،
مونجهاري جو من تي اچي ٻڌئي پاڻ ٻَنون،
ورهن کان ويران هئي، ڪئي فڪر دل فنون،
مون کي محب منون، ٿو ڪنهن دم وسري ڪينڪي.
اوڻيهين رات
اوڻيهين رات اچي ويو، پرينءَ پروانو،
ويا ڏينهن ڏکن جا، ويو کُلي خزانو،
ڳالهه وڏي آ ڳڻ جي، ڪا بيحد بيانو،
اچي روح روان ٿيو، ڪيم شاهي شڪرانو،
ٻاتا اکر ٻٽڙي، آيم ذڪر زبانو،
ماڻهن ڏنيون مبارڪون، هيءُ مرڪيو مستانو،
هي نئون نذرانو، منهنجو اگهيو در عجيب جي.
ويهين رات
ويهي ويهينءَ رات جو، مونکان هڙئي پڇائون حال،
سڻايم سڀ سڄڻ کي، جو ڪيل منهنجو قال،
اوڻايون مون ۾ اصل کان، آهي ڪونه افعال،
ميٽي محبوب ڇڏيون، محبت ڏئي ڪمال،
گوهر تو گدليون، کڻي لکين ڪيون لال،
تون لوڪن لڄپال، مون ۾ عيب عباسي چئي.
ايڪهين رات
اچي ايڪهينءَ رات جو، ڍڪيم کڻي ڍول،
لهي ويا لهري ۾ ڏک مڙوئي ڏول،
مهڻا ماڻهو محب جا، رحمت الله ڏين رول،
جهولي پايو جهليان، جهڻڪون سڀئي جهول،
اگهيا در عجيب جي، ٻاتا منهنجا ٻول،
مُرڪيو مُنهن مسڪين جو، هنئين لٿا هول،
گهر ٻچا گهول، ڪيان آڪهه سڄي عباسي چئي.
ٻاويهين رات
ٻِٽ ٻاويهينءَ رات جو، پيون وڄن چت چڙيون،
جن کي عشق اٿاريو، سي سمهن ڪيئن سڙيون،
ساعت صبر نه اچي، پيون ڏين گهاءَ گهڙيون،
اٿئي ويٺي عباسي چئي، رڳو تن تڙيون،
جن کي نير نينهن جو، سي سمهن ڪيئن سڙيون،
لنڊيون جي لوڪ ۾، سي ازل کان ئي اڙيون،
جي چاڙهيءَ عشق چڙهيون، تن کي لڳو رنگ رحمت الله چئي.
ٽيوهين رات
ٽڪاءُ ٽيويهينءَ رات جو اصل ڪونه اچي،
اڀي پير اچي ويو، بيٺو نينهن نچي،
اوڏاهين هل عباسي چئي، جتي رنگ رچي،
سڄڻ پسي سرهو ٿيان، من ڏسي محب مچي،
اٺئي پهر اداس ۾، پيو اهڙيءَ پر پچي،
اونهو بحر عشق جو، ڪو اتان بخت بچي،
ڪونهي ڪم ڪچي، پڪو پتڻ پار ٿيو.
چوويهين رات
چٽڪو چوويهينءَ رات جو، آيو پئي اکين،
چوڌاري چرپر ٿي، ات پچار ڪئي پکين،
آيو يار عباسي چئي، ڪئي لات لکن،
سُرڪي اها سڪ جي، ڪي چاهه وارا چکن،
ڦڪي فرق فراق جي، پيا محب مکن،
ڪي سٽون پڙهي سرفراز ٿيا، ڪي لائق پيا لِکن،
ڪو جهي منهنجي ڪکن، کڻي رنگ لاتو رحمت الله چئي.
پنجويهين رات
پنجويهينءَ رات پرينءَ جا، گهٽ نهاريم گهير،
چمان کڻي چشمن سان، پهرين اهي پير،
هنيون نه هڪ جاءِ تي، هئي جنهن کي هير،
الائي ڇو عباسي چئي، ڪيائين اچڻ مهل اوير،
ڪيا ڪونه قرب مان، اڄ ساجن مون ڏي سير،
يا مون ۾ ڏٺائون مير، يا روح پليائون رحمت الله چئي.
ڇويهين رات
ڇوٽ ڇويهينءَ رات جو، ٿيا سرها سانگ سفر،
گوهر گدليون کڻي نوازيون نڌر،
ڪچايون منهنجون ڪيتريون، کڻي دور ڪيون دلبر،
سڏيو سڄڻ سڪ مان، لهي غم ويا گوندر،
ڳڻپ کان ڳُڻ مٿي ٿيا، مون تي قرب ڪسر،
اڻ ڄاڻ عباسيءَ کي، کڻي راهه ڏَسي رهبر،
شروع ڪيم شعر، سي اگهيا در عجيب جي.
ستاويهين رات
ساري ستاويهينءَ رات جو، قلم ڪم ڪيم،
سڄيون راتيون سڀئي، چٽيون سڀ چيم،
اڻ ڄاڻ اياڻو آهيان، جهڙي پرک پيم،
سي ڪل لکيم ڪاغذ تي، جهڙو حال هيم،
جي اکر اڳيان آيا، سي وڻي سڀ ويم،
بار مون بدڪار جا، کوٽا خان کنيم،
ٿورا لک ٿيم، مون تي يار محبوب جا.
اٺاويهين رات
اٿي اٺاويهينءَ رات جو، شروع ڪيم شڪران،
ڪوجهي هن ڪمزور تي، ٿيا اڻ ڳڻيا احسان،
مون تي ته منهنجا پرين، محب ٿيا مهربان،
ڪاري منهنجي قلب کي، ڪيائين برسائي بستان،
راضي ٿيو رحمت الله چئي، رب ڌڻي رحمان،
ڪٽي ڪل ڪاراڻ کي، اڇو ڪيائين ايوان،
سگهڙ ٿيس سلطان، ٿو عالم سڃاڻي عباسي چئي.
اوڻٽيهين رات
اوڻٽيهين رات عباسي چئي، ڪيم سو سلام،
ڀلي آئين ڀر جهلا تون، مون ڏي عشق امام،
شامل گهڻا شروع کان، مون ۾ ڪچ ڪمام،
پلٽ مون تي پيار جي، تو ڪئي گنج گدام،
لطف لائق لک ٿيا، ڪيئي تيڏيءَ مهل تمام،
پرين تو پڙ کنئين، تو ڪاري ڏينهن قيام،
تو نوازي ناڪام، لاتو رنگ رحمت الله چئي.
ٽيهين رات
ٽليم ٽيهه راتيون، منهنجي رنگ لڳو روح،
سڙيل دل سالن جي، تنهن ڦٽيءَ جهليا ڦوهه،
ڪيترا کنيل ڪچاين جا، ڪي کوٽيل منهنجا کوهه،
دلبر تنهنجي درٻار ۾، مون جاچي وڌي جوهه،
تون وَسِنءَ واهه ولهن جي، مون لڪي پاتي لوهه،
تون راضي ٿي رحمت الله چئي، سنجهي يار صبوح،
تنهنجي ورد ورونهن، مون کي الله ڏياري عباسي چئي.
مددي ڪتاب:
رهاڻ رحمت الله جي، مرتب: احمد خان سُهاڳ
رحمت الله عباسيءَ پاران موڪليل تعارف