شخصيتون ۽ خاڪا

صادق فقير توکان ٿيندي ڌار

ڪتاب ”صادق فقير توکان ٿيندي ڌار“ اوهان اڳيان پيش ڪجي ٿو. هن ڪتاب جو مرتب ليکڪ ۽ محقق اسحاق سميجو صاحب آهي. سنڌ جي ٻاٻيهي، آواز جي دنيا جي نرالي نانءُ صادق فقير بابت بهار جي ڀَريءَ مُند ۾، هڪ ڀلاري ديس تان هن جي حادثاتي موت جي نڀاڳي خبر آئي هئي، ۽ هزارين حسرت جي موتين ۽ گلابن آپگهات ڪري ڇڏيو هو. هن ڪتاب ۾ اسحاق سميجي صادق فقير بابت لکيل مضمونن، تاثرن، تعزيتي نوٽ بوڪ، سندس زندگي بابت خاڪن، سندس وڇوڙي تي شاعرن جي منظوم ڀيٽا کي ڪتابي شڪل ۾ سهيڙي پيش ڪيو آهي.
Title Cover of book صادق فقير توکان ٿيندي ڌار

جوڳي جَيڪس ويا جبروت!

ڳالهين جو ڳهير، کِلمُک، گفتي جو پڪو، حاضر جواب، سُريلو راڳي صادق فقير اڄ اسان ۾ ناهي. ويساهه نٿو اچي ته هو اسان کان هميشه لاءِ وڇڙي چڪو آهي! صادق فقير ڄامشوري ايندو هو ته اسحاق سميجي وٽ ٽيچرس هاسٽل ۾ سندس روم تي رهندو هو. آءٌ به اتي هليو ويندو هوس. صادق فقير جي ڳالهين تي هن جو، اسحاق ۽ منهنجو هڪ گڏيل ٽهڪ ٻُرندو هو. زندگيءَ سان ڀرپور ٽهڪ.
علامه آءِ آءِ قاضي جي مزار تي اسان محفل ڪرڻ شروع ڪئي، جتي سنڌ يونيورسٽي ڄامشوري جا دوست اسحاق سميجو، طارق عالم، ۽ ٻيا اچي گڏ ٿيندا هئاسين ۽ ادبي ڪچهري هر چنڊ رات ڪندا هئاسين. صادق فقير به اهڙين محفلن ۾ شريڪ ٿيندو هو. سندس سُريلو آواز چانڊوڪيءَ ۾ چنڊ بڻجي ٻُرندو هو ۽ ان رات محفل جو رنگ ئي ٻيو ٿي ويندو هو! بيدل مسرور کان پوءِ، صادق فقير ئي اهڙو راڳي هو جنهن اسان جي دور جي شاعرن کي به ڳايو. انهن شاعرن ۾ شيخ اياز، نارايڻ شيام، اياز گل، اسحاق سميجو، آئون ۽ ٻيا شاعر اچي ٿا وڃن. صادق فقير ڪلام جي ڌن به پاڻ ٺاهيندو هو. سندس ڌنن هند سنڌ ۾ مقبوليت ماڻي. انهن ۾ شيخ اياز جو ڪلام ’سکي پيا کي ملين ته چئجانءِ چاندني تو سوا نه ٿيندي‘ ۽ اياز گل جي وائي: ’توکان ٿيندي ڌار‘ به شامل آهي، جن کي پوءِ ٻين ڳائڻن به ڳايو ۽ ڳائيندا رهن ٿا.
صادق فقير سنڌي، ڍاٽڪي، سرائڪي، هندي ۽ اردو ڪلام ڳايو. سنڌ توڙي هند ۾ هن پنهنجي آواز جو جادو جاڳايو ۽ ٻڌندڙن کي مست بڻايو. اڄ جڏهن صادق فقير فن جي عروج تي هو ته اوچتو جند جي تَند ٽٽي پئي ۽ سُر سانت ٿي ويا!
جوڳي جَيڪس ويا جَبروت، ماءُ ڏٺم اڄ ماٺ مَڙهين ۾!
(مصري شاهه)
امداد حسيني
- ڪراچي