ڪي رِندَ ڪڙو کَڙڪائن ٿا!

هن ڪتاب ’سنڌ ۽ سچ جي ساڃاهه‘ تي ٻه اکر لکندي، مون کي فخر ۽ خوشي محسوس ٿي رهي آهي، ڇاڪاڻ ته هيءُ ڪتاب سنڌي ٻوليءَ جو هڪ منفرد ڪتاب آهي. منهنجي نظر ۾ هن ڪتاب جون ٽي وڏيون اهميتون آهن: هڪ طرف، هيءَ سنڌي ٻوليءَ جي ’ٻاونجاهه اکري‘ ۾ لکيل پهريون شاعريءَ جو ڪتاب آهي، هن کان اڳ ۾ سنڌي ٻوليءَ ۾ ’ٽيهه اکريون‘ ته شاعرن لکيون آهن، پر ڪنهن به هن کان اڳ ۾ ’ٻاونجاهه اکري‘ نه لکي هئي: انهيءَ ڪري هن ڪتاب جي منظر عام تي اچڻ سان اسان جي سنڌي شاعريءَ جو جمودُ ٽٽندو ۽ وڌيڪ ’ٻاونجاهه اکريون‘، لکڻ جو رواج پوندو. ٻئي طرف، هن ڪتاب جي شاعريءَ سان سنڌي ماڻهن ۾، خاص ڪري قومي ڪارڪنن ۾ نئون جوش ۽ جذبو پيدا ٿيندو، ۽ سندن دلين ۾ موجود ’جيجل سنڌ‘ جو عشق، شعور، ساڃاهه ۽ سچائيءَ سان سگهارو ٿيندو . ٽئين طرف، هن ڪتاب ۾ موجود شاعريءَ ذريعي ’سنڌي تصوف‘ ۽ ’سنڌ جي بزرگن‘ جي پيغام کي دنيا تائين پهچائڻ جي ڪوشش پڻ ڪئي وئي آهي، جنهن سان بارود جي ڍيرَ تي ويٺل وجود جي بقا جي لاءِ ’پريشان انسانيت‘ کي به جيئڻ جو دڳ ملي پوندو، گڏوگڏ سنڌي تصوف جي بين الاقوامي حيثيت پڻ اجاگر ٿيندي.
انهيءَ ڪري پڪ اٿم ته هيءُ ڪتاب، سنڌ جي ’ادبي تاريخ‘ ۾ اهم حيثيت رکندو. پهريون ڀيرو سنڌي ٻوليءَ جي ’ٻاونجاهه اکري‘ ۾ مڪمل شاعريءَ جو اهڙو گهڻ پاسائون فڪري ڪتاب لکڻ ، سنڌ سان
بي پناهه عشق جي جذبي کان سواءِ ناممڪن آهي. سنڌ جي هن بي لوث عاشق، جنهن وڏيءَ محنت سان هيءَ ٻاونجاهه اکري مڪمل ڪري، نه صرف فڪري جمود ٽوڙيو آهي، پر سنڌي ٻوليءَ جي تاريخ ۾ هڪ قدم اڳتي کنيو آهي. انهيءَ ڪري مشڪور ڦلڪاري جو هيءُ عشق جو پورهيو، نه صرف سنڌ، پر دنيا جي عظيم ميراث بڻجي پيو آهي.
هن ڪتاب جون ڪيتريون ئي قسطون، سائين امداد علي اوڍي صاحب جي ’ريڊيو وائس آف سنڌ، لنڊن‘ تان نشر ٿيڻ بعد، هن سنڌ جي عشق ۾ فنا ٿيل فقيرماڻهوءَ جي ڏاهپ، عشق ۽ ثابت قدمي، نه صرف مُون لاءِ اُتساهه جو سبب بڻي، پر پوريءَ دنيا ۾ رهندڙ سنڌ جي عاشقن جي دلين ۾ سنڌ جو عشق سمنڊ جيان ڇوليون هڻڻ لڳو آهي، ۽ سنڌ جي عاشقن جي چپن تي مشڪورَ جا گيت پڻ گونجڻ لڳا آهن. اڄ مشڪور جي شاعري
بين الاقوامي طور ڦهلجي، سنڌيت جي عظمت کي اوچو ڪري رهي آهي. انهيءَ لاءِ ’ورلڊ سنڌي ڪانگريس‘ ۽ ’ريڊيو وائس آف سنڌ‘ جي دوستن اها ضرورت محسوس ڪئي ته سنڌي ٻوليءَ جي هن اهم ڪتاب کي ڇپائي، سنڌ ۽ سنڌ کان ٻاهر پوريءَ دنيا ۾ عام ڪيو وڃي ته جيئن هيءُ ڪتاب دائمي حياتي ماڻي ۽ اسان جا ايندڙ نسل هن ڪتاب ذريعي شعور ۽ ساڃاهَه جو سفر جاري رکن، ’سنڌي وطن دوستيءَ‘ جي روايتن کي قائم رکندي، ’عالمي امن ۽ انسانيت جي بقا‘ جي جدوجهد ۾ پنهنجو لاڀائتو ڪردار ادا ڪن ۽ ’بين الاقوامي امن مشن‘ ۾ دنيا جي فڪري اڳواڻي ڪن. شال، عشق جو هيءَ سفر پنهنجي منزل ماڻي سوڀارو ٿئي!

ڊاڪٽر هدايت ڀٽو
ورلڊ سنڌي ڪانگريس