شاعري

سنڌ ۽ سچ جي ساڃاهه

هي ڪتاب نامياري محقق ۽ شاعر مشڪور ڦلڪاري جي سنڌي ٻوليءَ جي پهرين ’ٻاونجاهه اکريءَ‘- ’سنڌو حرفي‘- ۽ ٻئي ڪلام تي مشتمل آهي. ڊاڪٽر هدايت ڀٽو لکي ٿو:
”هيءُ ڪتاب سنڌي ٻوليءَ جو هڪ منفرد ڪتاب آهي. هيءَ سنڌي ٻوليءَ جي ’ٻاونجاهه اکري‘ ۾ لکيل پهريون شاعريءَ جو ڪتاب آهي، هن کان اڳ ۾ سنڌي ٻوليءَ ۾ ’ٽيهه اکريون‘ ته شاعرن لکيون آهن، پر ڪنهن به هن کان اڳ ۾ ’ٻاونجاهه اکري‘ نه لکي هئي: انهيءَ ڪري هن ڪتاب جي منظر عام تي اچڻ سان اسان جي سنڌي شاعريءَ جو جمودُ ٽٽندو ۽ وڌيڪ ’ٻاونجاهه اکريون‘، لکڻ جو رواج پوندو. “
Title Cover of book سنڌ ۽ سچ جي ساڃاهه

م

مور ٽهوڪا ڪن، شال مَرڪي ڪاسٻو،
ڪجليون مُک ڌوئن، ڪجلاسر جي ڪپ تي.

مور ٽهوڪا ڪن، ڪويل ڪري ڪوڪ،
مانجهي مير ملوڪ، وسي ته ويجها ٿين.

مور ٽهوڪا ڪن سدا، ٿئي عشق اجيتُ،
امن سندو گيتُ، وري گونجي سنڌ ۾.

مور ٽهوڪا ڪن سدا، مَرڪي ڪارونجهر،
لهن ڏُرت ڏُڪر، سدا منهنجي ٿر تان.

مور ٽهوڪا ڪن سدا، جهانگي ڳائن گيت،
پڪي ٿئي پريت، سدائين لئه سنڌ ۾!

مور ٽهوڪا ڪن سدا، ڀِٽ ڀِٽ ڦُٽي گاهه،
چوڙيلين جو چاهه، کائي وِسَنانَ وَسائِتو ٿئي.

مور ٽهوڪا ڪن، وسڻ سان ٿئي وس،
ڪڪر لاهن ڪس، بُک ٽري هن ڀونءِ تان.

مور ٽهوڪا ڪن سدا، ٿين کنڀيون ۽ پِپُون،
ڇاتيءَ تان ڇِپُون، لهن اوسيئڙن جون.

مور ٽهوڪا ڪن سدا، وسي سارو ٿر،
مولا ڪري مهر، ڪڪر وسائي قربَ جا.

مور ٽهوڪا ڪن سدا، ٻاجهر جهلي ٻُور،
کائن مارو مشڪور، سڻڀي ماني ساڳ سان.
*

[b]وائي[/b]

مون ناتو نينهن سڃاتو آ،
ملهه مٽيءَ جو ڄاتو آ!

سچَ مٿي سر گهور پرين،
ڪوڙ وڏو پاراتو آ!

نئين سهاڳڻ ڪنوار جيان،
ات پيرڙو پاتو آ!

هوس جي کاڻي کڏ ڀرڻ لئه،
بڻيو هو چپ واتو آ!

ايندو ڪالهه نِهيري تي،
ٻوليو خوب کِنياتو آ!

مشڪور جيجل ٿڃ ملهائي،
گيت آزاديءَ ڳاتو آ!


[b]ڪافي [/b]

ٿلهه: مور اڏامن ڪارونجهرتي، هيرڻ تِر ڦُٽن،
پيو تڙپي جوڀن، موٽي آءُ تون ڪاسبي!

ساڙڌڙي جي ڪپَ مٿي، چاڳ چوڙيليون ڪن،
منهنجو هيڪل من، موٽي آءُ تون ڪاسبي!

ڪارونجهر جي ڀئونري ڇورا، لڪ لڪوٽي ڪن،
جذبا پيا جهومن، موٽي آءُ تون ڪاسبي!

ڊئم ڀريو گهرٽياريءَ جو، ڊيلون مور نچن.
ڇم ڇم ڇيرون ڪن، موٽي آءُ تون ڪاسبي!

پارڪر جي ڪولهڻ پيٽان، روپا پٽ ڄمن.
رانديون پلٿي ڪن، موٽي آءُ تون ڪاسبي!

خواب اميدون جيڪي جاڳيون، سيئي ساڀيان ٿين ،
گيت امن گونجن، موٽي آءُ تون ڪاسبي!


[b]ڪافي[/b]

[b]ٿلهه[/b]: مرڪي وري منهن کي ڦيري ڇڏيو ٿا،
ستل عشق منهنجو ته ڇيري ڇڏيو ٿا،

ڪڏهن ٿا پڪاريو، ڪڏهن ٿا ڌڪاريو،
چاهت جا موتي وکيري ڇڏيو ٿا.

چپن جي صراحيءَ مان پيالا پياري،
ڏئي جامِ محبت ته هيري ڇڏيو ٿا.

اچي ڀاڪرن منجهّه بُت ٿي وڃو ٿا،
ڇُهڻ ساڻ ناتا نبيري ڇڏيو ٿا.

امن جي خدا کي جي سجدا ڪريان ٿو،
ته مقتل ڏي واعظ! سنبيري ڇڏيو ٿا.

ڦُري آس مشڪور کان ئي ملڻ جي،
نراشا جي آتش ۾ گهيري ڇڏيو ٿا.


[b]ڀڄن[/b]

موکيءَ ٻيهر مٽ چڪايا، هيڻا ٿي پئو هستيءَ ۾،
جهومو ڳايو، جهانگي سنڌ جا، ٻيهر موج الستيءَ ۾.

گيڙو شام جي نيڻن ۾ پيا ساگر ڇُلڪن ڇوليون ڏيئي،
گوندر جي گردابن کي، سڀ ماپيو پنهنجي ڪِستيءَ ۾،

شاهه عنايت، شاهه، بلاول، روپي، هوشو، هيمونءَ وانگر،
آزاديءَ جي جوت جلايو، مايوسيءَ ۽ پستيءَ ۾،

رت رَتائين چوليءَ ۾ اڄ لولي ماءُ جي گونجي ٿي،
جاڳو ديس جا واسي دودا! باهيون ڀڙڪن بستيءَ ۾.

دستور هاڻي آڻيون اهڙو، جيجل مُرڪون موٽايون،
رهن نه هاريءَ بُکيا ٻار، نه وينگس روئي وستيءَ ۾.

مشڪور جا هي گيت سمورا، جيت جي آهن لولي يار!
متان وساريو واٽ ۾ ويهي، گولپ جي تنگدستيءَ ۾!