شخصيتون ۽ خاڪا

سون سريکيون عورتون

تحقيقي مضمونن تي مشتمل هن ڪتاب جو ليکڪ ناميارو صحافي عثمان راهوڪڙو آهي.”سون سريکيون عورتون“ سنڌ جي کاهوڙي ليکڪ ۽ محقق عثمان راهوڪڙي جو ڏاڍو اهم ۽ ڪارائتو ڪتاب آهي. جنهن ۾ هن ٿر، لاڙ ۽ وچولي جي سدا حيات عورتن جي ڪردار کي دل سان اجاگر ڪيو آهي. هُن هڪڙي نئين تاريخ هن ڪتاب ذريعي قلمبند ڪئي آهي.
Title Cover of book سون سريکيون عورتون

سهائي ابڙو

سهائي ابڙو ڌيءُ خدابخش ابڙو نرتڪي واري فن جي سکيا شيما ڪرماني کان سکي. نرتڪي واري فن جي دنيا ۾ اهڙو هن جديد دور ۾ نالو پيدا ڪيو آهي. جو کيس جڏهن ناچ ڪندي ڏسجي ٿو ته، شاعر مسرور پيرزادو جون هي سٽون ذهن جي ڪينواس تي اچي وڃن ٿيون. جيڪي هن سهائي جي فن کان متاثر ٿي هيئن لکيون آهن ته:
نچي ٿو چنڊ چوڏهين جو
ستارا ڇير پائن ٿا،
وڄائي واءُ ٿو وينا،
۽ گلڙا گنگنائن ٿا،
لطيفي لات تي هن جي
بدن جي شاعري ٻڌندي،
خدائي رقص ۾ آهي،
سهائي رقص ۾ آهي.
۽ واقعي جڏهن سهائي ابڙو شيخ اياز ۽ شاهه لطيف جي شاعري تي رقص ڪري ٿي، سندس رقص مي رقصم جيان لڳي ٿو. لاڙڪاڻي شهر جي ڄائي مهتاب به ميرن جي دور دوران هن جيان ئي رقص ڪري دلين کي موهيندي هئي. ۽ هن وقت 21 صدي جي سنڌ ۾ سهائي ابڙو موهن جي دڙي جي ناچڻي جيان پنهنجي رقص ذريعي ائين نالو روشن ڪيو آهي. جنهن جي اپٽار اتهاس ۾ صدين تائين ٿيندي رهندي. اتهاس جي ڪتابن ۾ سرسوتي کي رقص جي ديوي چيو وڃي ٿو. آثار قديمه جا ماهر لکن ٿا ته، دنيا ۾ پهرين رقص يا ناچ ئي ڪيو ويو هو.
مشهور محقق سائين جي ايم سيد لکيو آهي ته اصل تصوف ۽ فيلسوفن رقص کي آرٽ جو درجو ڏنو آهي. سو جڏهن سهائي ابڙو شاهه لطيف جي سُر ڪلياڻ جي وائي “مڌ پيئندي مون، ساجن سهي سڃاتو” تي رقص ڪري ٿي ته، ڏسندڙ پنڊپهڻ ٿي ٿا وڃن. هن جي محنت کيس اهڙي ته بلند مقام تي پهچايو آهي. جتي پهچڻ لاءِ ڪيئي فنڪار عمريون اوسيئڙو ڪندا آهن. پر سهائي ابڙو جي استاد شيما ڪرماني جنهن سهائي ابڙو کي فن جي سکيا ڏني آهي، تنهن هن کي بلند مقام تي پڄائي ڇڏيو آهي.
