شخصيتون ۽ خاڪا

سون سريکيون عورتون

تحقيقي مضمونن تي مشتمل هن ڪتاب جو ليکڪ ناميارو صحافي عثمان راهوڪڙو آهي.”سون سريکيون عورتون“ سنڌ جي کاهوڙي ليکڪ ۽ محقق عثمان راهوڪڙي جو ڏاڍو اهم ۽ ڪارائتو ڪتاب آهي. جنهن ۾ هن ٿر، لاڙ ۽ وچولي جي سدا حيات عورتن جي ڪردار کي دل سان اجاگر ڪيو آهي. هُن هڪڙي نئين تاريخ هن ڪتاب ذريعي قلمبند ڪئي آهي.
Title Cover of book سون سريکيون عورتون

مائي ڌائي

ٿر جي تتل وارياسي ڀٽن ۾ جڏهن مينهن ڪڻين پوڻ کان پوءِ روهيڙي جا رتا گل خوشبو پکيڙيندا آهن. تڏهن ٿر جا اداس ڏهر به لڳندو آهي ته، مرڪي رهيا هوندا آهن ۽ ڪويل جي ڪوڪ جيان مائي ڀاڳي جو آواز جڏهن ٿر مان نڪري دنيا تائين لهرن ذريعي پهتو هو ۽ هن شهرت ماڻي. ڪنهن به ڪون ڄاتو هو ته، ڪو مائي ڀاڳي جي وڇوڙي کان پوءِ به هن صحراءَ ٿر مان ڪوبه عورتاڻو آواز گونجندو. جيڪو ملڪن جون سرحدون پار ڪري ويندو. ۽ واقعي 2015ع دوران ڪوڪ اسٽوڊيو ۽ لاهوتي اسٽوڊيو اهڙو آواز متعارف ڪرايو، جنهن پياسي ٿر جي دلين جي اُڃ اجهائي ڇڏي. سُر ۽ سنگيت بابت سوچيندڙ دلين جي اندر ائين لهي ويو جئين پرين جي نهار عاشق جي دل کي موهي وجهندي آهي. ٿر جي ضلع عمرڪوٽ جي ڳوٺ حويلي ٺڪر ۾ 1945ع ڌاري مڱڻهارن جي لانگاهه نک ۾ جنم وٺندڙ مائي ڌائي پنهنجي امڙ سان برادري جي شادين مرادين ۾ لوڪ گيت ۽ ڀڄن ڳائيندي هئي. کيس سنگيت جي سُرن جي سکيا ٻارمير جي کنڊ ٻائي کان حاصل ٿي. قبيلي جي رواج موجب کيس مردن اڳيان اسٽيج تي ڳائڻ کان ذات وارن روڪيو پر سندس ڍولڪ وڄائيندڙ پٽ محرم فقير جي اسرار تي ۽ سندس مرشد ناليواري شاعر سردار شاهه جيڪو هن وقت ايم پي اي ۽ ثقافت کاتي سنڌ جو وزير آهي ان جي ڪوشش سان مائي ڍائي ڪوڪ اسٽوڊيو ۽ لاهوتي اسٽوڊيو پهتي. جتي هن ڍاٽڪي ۾ گيت موريو ريڪارڊ ڪرايو. جنهن کيس آواز جي دنيا ۾ وڏي مڃتا ڏياري. ۽ هو سنڌ جي لوڪ فنڪارن جي صف اول جي قطار ۾ ڳڻجڻ لڳي. ڍاٽڪي لباس پائي هو جڏهن امريڪن ميوزيڪل ميلا ۾ پهتي ته ڏسندڙن جي اکين جو مرڪز بنجي وئي. پنهنجي ڪلا تي کيس مائي بختاور ايوارڊ ۽ ٻيا مڃتا جا ايوارڊ مليا. پر کيس پنهنجي ديس جي مارن جي واهه واهه وارو ايوارڊ وڏو اعزار لڳي ٿو. پاڻ ڪوڪ اسٽوڊيو ۾ عاطف اسلم سان جڏهن “ڪڏي آووني” ڳايو ته گيت به وڏي مڃتا ماڻي. هن وقت مائي ڌائي جو آواز ۽ سندس ڳايل گيت جهرجهنگن ۾ ٻڌجي رهيا آهن. هي چاهي ٿي ته، عورتون زنجيرن ۾ جڪڙيل نه هجن. ۽ انهن کي آزادي سان ڪم ڪرڻ جي اجازت هجي. بي بي سي جي رپورٽر جي رياض سهيل کي مارواڙي ۾ انٽرويو ڏيندي هن چيو هو ته هن جي خواهش آهي ته احمد آباد ۽ بمبئي وڃي ڳائي سگهي. ڇاڪاڻ ته ورهاڱو ٿيڻ سبب هو پنهنجي ناناڻڪي ڏيهه جي وڻن کي وري ڏسي نه سگهي آهي.
هو جڏهن منهن تي گنديءَ ڍڪي، دهل وڄائيندي موريو ڳائي ٿي ته روهيڙي جي گل جهڙي لڳي ٿي.