سنگاپور جو جنگل ووڊلئنڊ
بهرحال سنگاپور ۾ گهڙڻ سان پهرين ووڊلئنڊس جو علائقو اچي ٿو جيڪو ڪجهه سال اڳ گهاٽو جهنگ هو ۽ ڀولڙا پيا گهمندا هئا. پوءِ ماڻهن جي رهائش، رستن، آفيسن، جو مسئلو حل ڪرائڻ لاءِ سرڪار هڪ ته هي جهنگل وڍرائي گهر، دڪان، ۽ آفيسون ٺهرايون ۽ ٻيو ڪلفرڊ پاسي واري سمنڊ جو چڱو حصو مٽيءَ سان ڀرائي شهر جي ٻاهران ان تان وڏا رستا ٺهرايا جيئن هڪ ڪنڊ کان ٻيءَ ڪنڊ تائين وڃڻ لاءِ شهر جي اندران لنگهڻ بدران ٻاهران هنن رستن تان تکو پهچي سگهجي.
ٿورو اڳتي وچ شهر ڏي وڌڻ سان سيمباوانگ جو علائقو اچي ٿو _ جيڪو هونءَ پاڻيءَ جي جهاز ۾ ڪلفرڊ پيئر پاسي اچبو هو ته پري لڳندو هو. هن علائقي جي ڀر ۾ سنگاپور جو چڙيا گهر (Zoo ) آهي. سنگاپور جو زو تمام وڏو ۽ سهڻو آهي. اهڙو ملائيشيا ۾ به نه آهي. بلڪه ملائيشيا ۾ نه هجڻ ڪري سنگاپور حڪومت وڏو خرچ ڪري سنگاپور ۾ هي چڙيا گهر وڌايو آهي. جيئن ملائيشيا جا ماڻهو به هتي اچي ڏسن. ملائيشيا جي اخبارن ۾ هر هفتي خميس ۽ جمعي ڏينهن سنگاپور جي چڙيا گهر جو اشتهار ايندو آهي. جنهن ۾ هاٿيءَ اڳيان ٻار هوندا آهن يا گوريلا ٻارن کي چوندو آهي ته مونکي سنگاپور جي زو ۾ اچي ڏسو. اهي اشتهار ملائيشيا ۾ ٻار ڏسي خميس ۽ جمعي جي ڏينهن کان مائٽن کي سُر کڻائيندا آهن ته سنگاپور هلو اسان زو ڏسندا سين. ڇنڇر يا آچر ڏينهن موڪل تي، مائٽ چاهين يا نه پر ٻارن ڪري سنگاپور ضرور هلن ۽ پوءِ ڪيترو به پاڻ کي جهلين ته به ڪجهه نه ڪجهه شاپنگ ته ضرور ٿي ويندي آهي.يا ٻيو نه ته سنگاپور جي ڪنهن هوٽل ۾ ٿڌو پيئن يا ماني کائين. نتيجي ۾ ڪنهن سنگاپوريءَ جي ڪمائي يعني ملڪ جي خوشحالي!
سنگاپور ۾ گهڙڻ سان ووڊلئنڊ جي علائقي ۾ جيڪا تمام وڏي ۽ سهڻي مسجد نظر اچي ٿي اها ٺهرائي ته سرڪار آهي، پر چندا ماڻهن ڏنا آهن. سنگاپور ۾ هر مسلمان جي پگهار مان سرڪار هر مهيني هڪ ڊالر ڪٽيندي آهي جنهن کي M.B.F (ماسڪ بلڊنگ فنڊ) سڏجي ٿو. هن فنڊ مان سنگاپور جي سرڪار هر نئين رهائشي علائقي ۾ پنهنجي نظرداريءَ هيٺ تمام سهڻيون ۽ وڏيون مسجدون ٺهرائي رهي آهي. ووڊلئنڊ واري هن مسجد لاءِ ته اهو به مشهور آهي ته سنگاپور حڪومت ڄاڻي واڻي اها بارڊر وٽ ٺهرائي آهي. جيئن ملائيشيا جي شهر جوهورباروءَ کي تمام ويجهو هجڻ ڪري اتي جا ماڻهو به سنگاپور ۾ نماز پڙهڻ اچن ۽ پوءِ واپسيءَ تي ڪجهه خريداري ڪندا وڃن. ملائيشيا جي ملڪ ۾ آچر جو سڄو ڏينهن موڪل ٿئي ۽ ڇنڇر جو اڌ ڏينهن. جمعي جي ڏينهن نماز پڙهڻ لاءِ ٻارهين کان ٽين بجي تائين ٽي ڪلاڪ موڪل ٿئي. سو نماز پڙهڻ بعد به ڪافي وقت بچي ٿو. وقت گذارڻ لاءِ جوهور جي آفيسن جا ماڻهو سنگاپور هليا وڃن. پوءِ نماز به اتي پڙهن ته خريداري به اتي ڪن. ان ۾ ڪو شڪ ناهي ته ان مسجد ۾ هر جمعي تي سنگاپوري مسلمانن کان وڌيڪ ملائيشيا جا مسلمان هوندا آهن ۽ ڏسندي ئي ڏسندي مسجد جي اوسي پاسي واري علائقي ۾ دوڪانن جون قطارون ۽ خريدارن جا ميڙ وڌندا وڃن.