اڄ جي سنگاپور کي ٺاهڻ وارو
سنگاپور جو پرائم منسٽر مسٽر لي _ ڪئان _ يو Lee _ kuan _yew سنگاپور جي هڪ امير چيني گهراڻي ۾ 1923ع ۾ ڄائو. سندس وڏا اڻويهين صديءَ ۾ چين کان لڏي سنگاپور آيا هئا. وڏو ٿي انگريزي پڙهيو ۽ ذوالفقار علي ڀٽي وانگر پاڻ به سڀ کان پهريائين انگريزي زبان تي عبور حاصل ڪيائين. پر پوءِ سياست ۾ گهڙڻ بعد پنهنجي مادري زبان؛ چيني ۽ ٻيون زبانون ملئي ۽ تامل ڳالهائڻ لڳو.
ننڍپڻ جي تعليم سنگاپو رجي اسڪول ۾ ئي حاصل ڪيائين. پاڻ ننڍي هوندي کان تمام هوشيار ۽ ذهين هو. اسڪول ختم ڪرڻ تي کيس سنگاپور جي رئفلس ڪاليج ۾ پڙهڻ لاءِ اسڪالر شپ ملي ان بعد انگلينڊ جي ڪئمبرج يونيورسٽيءَ ۾ داخلا ورتائين، جتي هن کي قانون (Law) ۾ ڊبل فرسٽ ڪلاس مليو _ معنيٰ ٻن سبجيڪٽن ۾ فرسٽ ڪلاس آنرز مليو.1950ع ۾ کيس انگلينڊ جي بار ۾ داخلا ملي ان ئي سال هن هڪ ملايا جي چيني ڇوڪريءَ مس ڪوا _ گيوڪ _ چو سان شادي ڪئي، جيڪا پڻ ڪئمبرج جي شاگرد هئي.
انگلينڊ ۾ بئريسٽر ٿي رهڻ بدران لي سنگاپور موٽي آيو. هن جتي پوسٽل يونين جو قانوني صلاحڪار (Legal Adviser) ٿي ڪم ڪيو ۽ کين انگريز سرڪار کان سٺا پهگار وٺرائي ڏيڻ ۾ مدد ڪئي. ساڳي وقت هو ٻين ٽريڊ يونين لاءِ پڻ ساڳيا ڪم ڪرڻ لڳو. لي ساڳي وقت پنهنجي هڪ سياسي پارٽي _ پيپلس ائڪشن پارٽي PAP پڻ ٺاهي، جنهن جو پاڻ سيڪريٽري جنرل ٿي ڪم هلائڻ لڳو.
1955ع ۾ ڪائونسل ۾ وڌيڪ سيٽون رکڻ لاءِ اليڪشن ٿي جنهن ۾ لي جي پارٽيءَ کي سيٽون مليون. هڪ سيٽ ته سنگاپور جي ان علائقي مان مليس جتي سڀ کان غريب چيني رهيا ٿي. ساڳي سال کان لي سنگاپور ۾ ڌارين جي حڪومت خلاف آواز اٿاريو. 1959ع جي اليڪشن ۾ ليءَ جي پارٽيءَ کي 51 مان 43 سيٽون مليون. پاڻ ڪئبينيٽ ٺاهيائين ۽ ان سان گڏ پهرين پنج سال رٿاپڻ _ جنهن ۾ تعليم، ڪارخانن ۽ عورتن جي آزاديءَ تي گهڻو زور ڏنائين. سندس پارٽي هر اليڪشن ۾ کٽيندي اچي ۽ پاڻ دنيا ۾ سڀ کان گهڻو پسند ايندڙ پرائيم منسٽر ليکيو وڃي ٿو. هيڏي ڌن دولت مان مرتبي هوندي به چيو وڃي ٿو ته سندس ذاتي زندگي تمام سادي سودي آهي.