پاند پسائڻ کان پاسو کان پاسو
مون کي مون پرين، ٻڌي وڌو تار ۾،
مٿان ٿا به چون، متان پاند پسائين.
شرح- جناب سرتاج سنڌ پنهنجي فهم فهيم موجب فرمائي رهيو آهي ته ميثاق واري الستي ڏينهن کان وٺي منهنجي محبوب معنوي مون کي قالو ابلى جي ٻول وٺڻ سان ائين ٻڌو آهي جيئن جو ماءُ پنهنجي ٻچي ۽ ٻار کي ڄمڻ کان وٺي چند مهينن تائين ٻنڌڻن ۾ ٻڌي قابو ڪندي آهي پر انهي مادر مشفقه جي نيت خالص ۽ ايرادو هي هوندو آهي ته جيئن منهنجو پيارو ٻار ٻنڌڻن جي ٻڌڻ ڪري بدن بيهڪ ۾ سڌو سنئون سهڻو ٿي هلي متان سوا ٻڌڻ جي سندس ڄنگهون ۽ عضوا ڦري ڏنگا ۽ ڦڏا ٿي وڃن تنهن ڪري ايترا سارا ڏينهن پنهنجي ٻچي کي بنا ڪنهن حياعه رحم ڪرڻ جي ٻڌندي رهندي آهي- تنهن وانگي پنهل پرين پاڪ جو لک ڪروڙ ڀيرا ظاهري مادر پدر کان رحم ڪرم ڪرڻ ۾ وڌيڪ آهي تنهن به مون کي ميثاق واري ڏينهن جو ڄڻ روحن جي ڄمڻ جو ڏينهن ۾ تنهن ڏينهن ۾ پهريائين (الست بربکم) فرمائي قالوا بلى جي ٻول ۾ پڪي پايه سان ٻڌي پوءِ دنيا جي درياعه تار ۾ وجهي مٿان دڙڪو ڏئي چيائين ته متان هي عهد الستي وساري پنهنجا چارئي پاند پاپن جي پليد پاڻي ۾ پسائين- هتي ٻول ٻڌڻ ۽ پسڻ کان پاسو ڪرڻ ۾ پڻ پرين کي پنهنجي پياري ٻانهي جي خير خواهي ۽ ڀلائي مد نظر آهي وگر نه ٻانهي جي ٻول ۽ پاند پسائڻ جي هن سائين کي ڪهڙي ڪاڻ آهي هو ته سدائين صمد بي نياز بادشاه آهي جنهن کي ڪنهن جي به عبادت جي گهرج ۽ پرواه نه آهي مگر انسانن ۽ جنن کي عبادت جو حڪم سندن سڌاري ۽ فائدي لاءِ ڏيڻ فرمايو اٿس- تنهن ڪري ڀٽ ڌڻي پاڻ تسليم ڪري ٿو ته جنهن وقت الله سائين مون کي الست بربکم جو استفهام ڪرڻ فرمايو تڏهن بروقت مون سوچي سمجهي پنهنجو پورو پورو فائدو ڄاڻي هڪدم قالوا بلى جو وچن پنهنجي خوشي سان خوشي ٿي ڪيم جو اڃان تائين نه وسريو آهي جيئن جو هن هيٺين بيت ۾ سندس اقرار عيان آهي (بيت) الست بربکم جڏهن ڪن پيوم قالوا بلى- قلب سين تڏهن تت چيوم تهين وير ڪيوم وچن ويڙيچن سين) باقي رهيو بيت جي آخرين جمله - متان پاند پسائين) جو جواب سو سرتاج سنڌ جي نظريه نگاه موجب هي آهي ته پرين پاڪ پنهنجي ٻانهي خطرناڪ جو ڌيان ۽ خيال ڇڪائي فرمائي ٿو ته اي انسان جڏهن به آسماني فرمان توتي اچي ۽ انهي ۾ توکي على الاعلان عصيانن ڪرڻ ۽ پاپن جي پاڻي ۾ پاندن پسائڻ کان منع ۽ روڪ ٽوڪ هجي ته تون انهي آسماني حڪم جي آڏو پنهنجو گردن جهڪائي خم ڪري سر بسجود رهجاءِ متان امر جي انحرافي ڪري پنهنجا چارئي پاند پاپن جي پاڻي پليد ۾ پسائي عذاب اليم ۽ جهنم جي جيل نالي حجيم جو حقدار ٿي هن ساري حقيقت تي هيٺيون ٻه آيتون الاهي شرح شافي جو ڪم ڏين ٿيون 1- پهرين آيت هي آهي اماياتينکم مني هدي فمن اتبع هداي فلايضل و ولايشقى) يعني جڏهن به مون وٽان توهان وٽ هدايت جو حڪم اچي پوءِ جو اوهان مان هدايت تي هليو ته انهي جو پاند پاپن ۾ نه پسندو ۽ نه منهنجي مشاهدي کان محروم رهندو) پر جو باوجود منع جي به پنهنجا چارئي پاند پاپن جي پاڻي ۾ پسائي پاڻ کي مجرم ۽ ناپاڪ بڻائيندو ته انهي لاءِ جهنم جو جيل کليل رهندو جو هو انهي جيل ۾ نه مرندو نه جئندو بلڪ جاوداني جسمي سزا ڀوڳيندو رهندو جيئن جو هي 2- ٻي آيت ڪريمه انهي ڳالهه تي پوري پوري شاهدي ڏئي رهي آهي ته من يات ربہ مجرما فان لہ جهنم لايموت فيها ولايحي) جو به پنهنجي پروردگار ڏي چارئي پاند پسائي مجرم ٿي ايندو انهي جي جاءِ جهنم آهي جو انهي ۾ نه مرندو نه جئندو) هن آيت مان چٽو ۽ صاف ثابت آهي ته پاپن ۾ پاندن پسائڻ وارو مجرم سدائين سقر جي باه ۾ سڙندو رهندو مگر عذابن جي سختي ڏسڻ سبب مري به نه سگهندو. رڳو عذابن ۾ حياتي گذاريندو- نعوذ بالله من ذلک العذاب