نسب تي ناز ڪرڻ
سنڱ پسي سرهي نه ٿي، متان هوت نه پنهنجو ڪن،
هت لکين لوڌائي ڇڏيون، ٻانهيون ٻروچن،
در مٿي ئي دادليون، ڪيئي رت رڙن،
تڏهن به مسين ماڳ لهن، لطف ساڻ لطيف چئي.
شرح- اي اچي ذات وارا پنهنجي عمدي ذات ۽ سنڱ ساداتي تي سرهو نه ٿي بلڪ هردم هوت جي هيبت ۽ حشمت کان هراس ۽ خوف ۾ رهه ڇو ته هتي هزار ڇا بلڪ لکين لوڌايا ويا آهن تنهن ڪري ڪيئي دادليون درگاه جون پڻ رت رڙندي رڙندي مس مس لطف لطيفي جو لاڳ حاصل ڪري رهن ٿيون، تنهن ڪري تون هشيار ٿي ڪڏهن به غافل ٿي پنهنجي نسب ۽ ذات تي ناز نخوت نه آڻ ڇو ته ڪيچ ڌڻي کي ڪنهن جي نسب جي ڪاڻ ڪانه آهي، بلڪ جي باري تعالى جي بارگاه ۾ ڪجهه ڪجهه اهميت ۽ اعتبار آهي ته عمل صالح کي آهي سو به تنهن وقت جڏهن اهو عمل صالح پوري پوري اخلاص سان هوندو جيئن جو عمل بابت هي آيت الاهي نص نروار آهي ولکل درجات مما عملوا) يعني سڀ ڪنهن کي درجا عملن جي آڌار تي ملندا) پر جناب ڀٽ ڌڻي جي نظريه موجب هي هيٺين آيت الاهي سندس بيت مذڪور جو پورو پورو شرح ثابت آهي فلا انساب بينهم يومئذ ولا يتساعلون) يعني انهي ڏينهن ۾ انهن جي وچ ۾ ڪو به نسب نه هوندو ۽ نه نسب جي پڇا ڳڇا ٿيندي) تنهن ڪري نسب تي ناز ڪرڻ عبث ۽ اجايو آهي جيئن جو هن حديث هيٺين مان پڻ پڌرو ثابت آهي من ابطاء بہ عمله يسرع بہ نسبہ) جنهن شخص عمل پوئتي ڪندو انهي کي نسب تڪڙ سان اڳي ڪري نه سگهندو ) پر جي ماڻهو پرائي پوک ۽ وڏن جي ڪمائي تي فخر ڪري پاڻ نه ٿا ڪمائن انهن جي باري ۾ ڀٽ ڌڻي هئن فرمائي رهيو آهي (بيت) پنهنجي ڪمائن ڪينڪي ساراهن ڏاڏا ۽ نانا اهڙا وائي آنا ڪڪڙن ڪيريا ڪيترا) هي تحقيق انيق ته شرعي نقطه نگاه کان نروار آهي پر عشق ايزدي جي مثرب ۽ مذهب ۾ پڻ نسب کي ڪا به وقعت ڪانه آهي جيئن جو مولانا جامي فرمائي رهيو آهي (بيت) بندهء عشق شدي ترک نسب کن جامي که درين راه فلان بن فلان چيزي نيست) نسب جي بابت جناب خواجه شاه آغا صاحب پنهنجي ڪتاب راحته المخلصين جي صفه 9 - ۾ هن طرح فرمائي رهيو آهي، اسان پيرن کي نسب تي فخر ڪرڻ ڏاڍو خراب ڪيو آهي، هر ڪو پير سرهندي ڀائين ته آئون خود امام رباني مجدد الف ثاني آهيان، هر ڪو پير صاحب جيلاني سمجهي آئون پاڻ پير دستگير غوث ثقلين آهيان- ماڻهن تي فرض آهي ته اسان جا هٿ پير چمن اسان جي اڳيان سر بسجود ٿين – اسان جي کٽ تي هٿ رکي ساک کڻن اهڙو ادب ۽ احترام ڪن جهڙو اسانجن ڏاڏن جو ڪرڻ گهرجي – حالانڪ اسان جا ڏاڏا هن وقت حال حياتي موجود هجن ها ۽ اولاد جا هي حال افعال بداعمال خراب عداتون ڏسن ها ته هو پاڻ اسان کان بيزار ٿين ها- نه اسان جو مهن ڏسن ها نه اسان سان محبت رکن ها نه اسان کي پنهنجو جاءِ نشين ۽ قائم مقام ڪن ها – سنڱ پسي سرهو مَ ٿي متان پرين نه پنهنجو ڪن، لکين لوڌائي ڇڏيون ٻانهيون ٻاروچن، روئنديون رت وتن جي در مٿي هيون دادليون) مطلب ته نسب فقط تعارف لاءِ آهي نه نخوت ۽ ناز ڪرڻ لاءِ-