لوڪ ادب، لساني ۽ ادبي تحقيق

دنيا جون شاعر عورتون

هن ڪتاب ۾ اڍائي ٽن هزار سالن جي عرصي تي ڦهليل عورتن جي پيڙائن جي تاريخ آهي. هن ۾ عيسوي سن کان به اڳي جي شاعرائن کان وٺي ويهين صديءَ جي پڇاڙي تائين، يونان جي سيفوءَ کان وٺي هندستان جي امرتا پريتم تائين وڃي شاعرائن جي خيالن، جذبن ۽ احساسن ۾ هڪجهڙائي حيرت ۾ وجهندڙ آهي.
Title Cover of book دنيا جون شاعر عورتون

سيفو

سيفو
يونان (٦ صدي ق.م)

سيفو جي زندگيءَ جي ڪهاڻي اصل تاريخي بنياد بدران داستان گوئيءَ واري نموني بيان ڪيل ملي آهي. البت اهو چڱيءَ طرح معلوم آهي ته هوءَ هڪ تمام مشهور شاعر عورت هئي ۽ ڪيتريون ئي ننڍڙيون نينگريون هن وٽ علم حاصل ڪرڻ لاءِ ليسباس ٻيٽ تي اينديون هيون ۽ ايفروڊائيٽ ديويءَ جي لاءِ مخصوص پوڄا ۽ سيوا ۾ به حصو وٺنديون هيون. سيفو جي باري ۾ جيڪا ڳالهه يقيني آهي سا اها ته سندس شاعريءَ جو ڪجهه حصو اڃا موجود آهي جنهن مان وڏن عظيم شاعرن ۾ سندس رتبو معلوم ٿئي ٿو.

ننڍڙا نظم
ماڻهو بيشڪ ڳالهيون ڪن ٿا
۽ ليڊا جي لاءِ چون ٿا
ته هن ڪو ڳڀ لڌو هو
جيڪو لڪل هو
سنبل جي گلن جي جهڳٽي ۾.
***
توکي جڳهه جي خبر آ – پوءِ
ڪريٽ کي ڇڏ، اسان وٽ اچ
جتي تنهنجو انتظار آ
ٻارين ۾ ورهايل هنن
سهڻن وڻن جي جهڳٽن ۾
جي تنهنجي لاءِ مقدس آهن
***
قربان گاهه تي اگر ٻرن ٿا
صُوفن جي وڻن وچان
ٿڌا جهرڻا وهن ٿا
جوان گلابن جي پاڇي ۾
ڏڪندڙ مست اکين ۾
ٿڌڙي هير ننڊ اوتي ٿي
***
چراگاهن ۾ جتي
گهوڙا هري مري ويا آهن
اتي بهار جي پِيلن گلن جي خوشبو
هوا کي سرهاڻ بخشي ٿي.
***
اي راڻي، اي سائپرين!
پيار ۾ ٻوڙيل مڌ سان
اسان جي سُنهري پيالن کي
پُر ڪري ڇڏ فوراً
***
هو ۽ تون
هو ڪنهن سورمي کان به وڌ
منهنجي لاءِ ڄڻ ته خدا آهي
ها، اهو ئي ماڻهو جنهن کي
تنهنجي ڀرسان ويهاريو ويو آهي
اهو جيڪو تنهنجا مٺڙا ٻول
تنهنجي سس پس ڪَنُ ڏئي
پيار مان ٻڌي رهيو آهي
اها ئي جادوءَ ڀري کل کلي رهيو آهي
جا منهنجي دل جي ڌڙڪَنُ وڌائيندي آهي.
***
جي توسان اوچتو ملڻ سان
ماٺ ٿي وڃان ٿي... سو ان لاءِ ته
منهنجي زبان ڄڻ ڦٽجي پئي آهي
منهنجي تن اندر ڪائي
باهه ٻري وئي آهي
ڏسان ٿي، نڪي ٻڌان ٿي
بس ڄڻ پنهنجا ئي ڪن وڄن ٿا
پگهر ۾ پسي ڏڪان ٿي
هيڊي سڪل گاهه جيان
هيڊي ٿي وڃان ٿي
اهڙي وقت موت مون کان
ڪو ايڏو دور ته ناهي
***
نياڻيءَ جو ڀاڳ
اسين لوڙهيون ٿا
هيءَ دکي هن ٻيڙي ۾
انهن اکرن سان ته:
”هن ۾ رک آهي
ننڍي نيٽي ٽماس جي
جنهن کي پُرسيفون سان
زوريءَ پوريو ويو هو، اڻ پرڻيل
اونداهي ڪوٺيءَ اندر
۽ هن گهر کان بي گهر
جلاوطن ننڍڙي نياڻيءَ خاطر
هڪ جيڏين ڏک ۾
تيز تکا بليڊ کڻي
پنهنجا سهڻا سندر
وار ڪوڙي ڇڏيا هئا.
***