لوڪ ادب، لساني ۽ ادبي تحقيق

دنيا جون شاعر عورتون

هن ڪتاب ۾ اڍائي ٽن هزار سالن جي عرصي تي ڦهليل عورتن جي پيڙائن جي تاريخ آهي. هن ۾ عيسوي سن کان به اڳي جي شاعرائن کان وٺي ويهين صديءَ جي پڇاڙي تائين، يونان جي سيفوءَ کان وٺي هندستان جي امرتا پريتم تائين وڃي شاعرائن جي خيالن، جذبن ۽ احساسن ۾ هڪجهڙائي حيرت ۾ وجهندڙ آهي.
Title Cover of book دنيا جون شاعر عورتون

مريريدان – ايت ايٿڪ : موراڪو (١٩٤٠ع)

چاليھن جي ڏھاڪي ۾ ھيءَ ازيلال جي ھڪ طوائف ھئي ۽ پنهنجن سھڻن گيتن لاءِ مشھور ھئي، جيڪي پاڻ وٽ ايندڙ مردن لاءِ ڳائيندي ھئي. گھڻو ڪري روايتن تي ٻڌل سندس بربر (Berber) ٻوليءَ جا گيت واديءَ جي تهذيب جي چڱي عڪاسي ڪن ٿا، خاص ڪري عورتن جي زندگيءَ جي. اڃا ٽيھن سالن جي به ڪا نه ٿي ھئي ته جنگ کان پوءِ اوچتو گم ٿي وئي ۽ وري ڪنهن به کيس ڪٿي ڪو نه ڏٺو. ھڪڙي فرينچ سپاھيءَ ھن جي شاعري فرينچ ٻوليءَ ۾ ترجمو ڪري ١٩٥٩ع ۾ ڇپرائي.

واعدا
”لالا حليمان! ڌڪاريل نياڻين جي واھر ڪر
اي خدا! ڪنهن تي اعتبار ڪريان؟
ھا مون کي ڪنهن به مرد تي اعتبار نه رھيو آ
ھنن جا واعدا بس ڄڻ دونهون ۽ ھوا.

جڏھن مون ٻنيءَ ۾ پنهنجا ڌڻ پئي چاريا
ته ”مقدم“ جي پٽ وڏا وڏا واعدا ٿي ڪيا
پر جڏھن ڪنهن خچر جي اڃ اجھامي وڃي
ته اھو وڌيڪ پيئڻ نه چاھيندو آ

”مائون“ وڏا ميڊل کڻي موڪل تي آيو ھو
ٻين جيان ھن به سڀڪجهه پاتو ھو
۽ جڏھن خچر کي اڃ نه رھي ڪا
ته پوءِ ھن ڪجهه به پيئڻ نه چاھيو ھو.

ڏھھ جوان، ڏھھ پوڙھا ۽ ڏھھ رنڙ مون سان
ڪوڙا شاديءَ جا واعدا ڪري گم ٿي ويا
مون سندن اڃ اجھائي پر پوءِ - ھاءِ الا
ھو ڪنهن ٻئي پاسي پياس اجھائڻ نڪري ويا

او ٻاجھارا مالڪ! ڪنهن تي اعتبار ڪريان؟
ھا مون کي ڪنهن به مرد تي اعتبار نه رھيو آ
ھنن جا واعدا بس ڄڻ دونهون ۽ ھوا


١- لالا حليمان؛ ھڪ مسلمان تارڪ الدنيا زاھده عابده عورت جنهن کي ڪنوارين ڇوڪرين جي واھر ڪندڙ سڏيو ويو آھي
٢- ”مقدم“ راڳيندڙن جو اڳواڻ ٿيندو آھي.
٣- ”مائون“ الجيريا جي فوج جو ھڪ آفيسر

***